Μια ταινία στο Netflix φέρνει και πάλι στο προσκήνιο την Νταϊάνα Νάιαντ και το επίτευγμα της να κολυμπήσει 110 μίλια, από την Αβάνα ως το Κι Γουεστ της Φλόριντα. Κάποιοι την αμφισβητούν
Ήταν νωρίς το απόγευμα της 2ας Σεπτεμβρίου
2013 όταν η Νταϊανα Νάιαντ έφτασε στην παραλία του Κι Γουεστ στη Φλόριντα.
Είχαν περάσει 53 ώρες από τη στιγμή που μπήκε στο νερό στην Αβάνα της Κούβας.
Κατάκοπη δεν μπορούσε να σταθεί στα πόδια της έχοντας κολυμπήσει 110 μίλια σε
μια θάλασσα γεμάτη καρχαρίες. «Φαίνεται σαν ατομικό σπορ αλλά είναι ομαδικό»
είπε στο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί και έπεσε στην αγκαλιά της προπονήτριας
και φίλης της Μπόνι Στολ.
Το επίτευγμα της Νάιαντ, το οποίο δεν
έχει αναγνωριστεί από την Ομοσπονδία Κολύμβησης σε Ανοιχτή Θάλασσα ή το βιβλίο Γκίνες, και η σχέση της με τη Στολ μεταφέρθηκε στην
μικρή οθόνη από το Netflix με την Ανετ Μπένινγκ και τη Τζόντι Φόστερ στους
πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Στο «Nyad» βλέπουμε την επική προσπάθεια της Αμερικανίδας
κολυμβήτριας να ολοκληρώσει το πέρασμα από την Κούβα στη Φλόριντα σε ηλικία 60
ετών. Η Νάιαντ είχε προσπαθήσει άλλες πέντε φορές χωρίς να τα καταφέρει όμως δεν
το έβαλε κάτω. Χωρίς να χρησιμοποιήσει προστατευτικό κλουβί για καρχαρίες (όπως
είχαν κάνει οι Γουόλτερ Πένιτς (1978) και Σούζι Μαρόνεϊ (1997) η Νάιαντ έγινε το
πρώτο άτομο που ολοκλήρωσε απροστάτευτη το πέρασμα.
Μια καριέρα γεμάτη ρεκόρ
Τη δεκαετία του ’70 τα επιτεύγματα της
την είχαν κάνει διάσημη σε όλη την Αμερική. Το 1975 έσπασε ένα ρεκόρ 45 ετών κάνοντας
τον περίπλου του νησιού Μανχάταν σε χρόνο κάτω από οκτώ ώρες. Τέσσερα χρόνια
μετά κολύμπησε από τις Μπαχάμες στην Φλόριντα (102 μίλια) μόνο με το μαγιό της. Ήταν ρεκόρ απόσταση για άντρες και γυναίκες.
Το 1978 ήταν η χρονιά που επιχείρησε για πρώτη
φορά να καλύψει κολυμπώντας την απόσταση Κούβα-Φλόριντα. Τότε είχε χρησιμοποιήσει προστατευτικό κλουβί για τους καρχαρίες
και τις μέδουσες. Μετά από 42 ώρες, αφού είχε καλύψει 75 μίλια, η ιατρική της ομάδα
την ανάγκασε να αποσυρθεί. Τα κύματα τη χτυπούσαν πάνω στο κλουβί και την είχαν
παρασύρει προς το Τέξας. Η Νάιαντ όμως ήταν αισιόδοξη. «Αν κολυμπούσα για ακόμα 40 ώρες δεν θα τα
είχα καταφέρει;» ρώτησε την ομάδα της.
Επιστροφή στη θάλασσα
σε ηλικία 60 ετών
Μετά το 1979 στράφηκε στην αθλητική
δημοσιογραφία και για περίπου τρεις δεκαετίες είχε αποσυρθεί από το «μαραθώνιο
κολύμπι». Το 2010 όμως, σε ηλικία πλέον 60 ετών, αποφάσισε πως είχε έρθει η ώρα
για μια ακόμα προσπάθεια ώστε να ολοκληρώσει τη διαδρομή Κούβα-Φλόριντα. Με μια
ομάδα 25 ειδικών ξεκίνησε την προετοιμασία της. «Θέλω να αποδείξω σε όλους τους
60άρηδες ότι δεν είναι πολύ αργά για να προσπαθήσεις να υλοποιήσεις τα όνειρα
σου» δήλωσε. Κανείς δεν πίστευε ότι μπορεί να τα καταφέρει.
Τον Αύγουστο του 2011, 33 χρόνια μετά
την πρώτη, έκανε μια ακόμα προσπάθεια. Αυτή τη φορά είχε μαζί της μια ομάδα που
την προστάτευε από τους καρχαρίες. Δύο καγιάκ με ράβδους με ηλεκτρισμό για να
απομακρύνουν πεινασμένους θηρευτές. Επίσης την ακολουθούσαν τέσσερις δύτες. Μετά από 29
ώρες η Νάιαντ εγκατέλειψε την προσπάθεια της λόγω των ισχυρών ανέμων, έναν έντονο πόνο στον ώμο και κρίση άσθματος.
Οι επόμενες προσπάθειες της, τον
Σεπτέμβριο του 2011 και τον Αύγουστο του 2012, έληξαν επίσης άδοξα λόγω
μεδουσών. Παρότι φορούσε στολή οι μέδουσες την τσίμπησαν στο στόμα. «Κυριολεκτικά
απ’ όλο το σώμα μου μόνο τα χείλη μου ήταν απροστάτευτα. Δεν βρήκαμε τρόπο να
καλύψουμε και το στόμα μου και να μην έχω πρόβλημα στην αναπνοή ενώ κολυμπάω.
Και όμως αυτά τα ζώα είναι τόσο έξυπνα και βρήκαν τρόπο να με τσιμπήσουν στα
χείλη. Και στις δύο περιπτώσεις ένιωσα αυτή την παράλυση και την εξωπραγματική
αίσθηση ότι καίγεσαι ζωντανός» θα πει η Νάιαντ.
Η πέμπτη προσπάθεια
Δεν τα παράτησε όμως. Το πρωινό της 31ης
Αυγούστου 2013, φορώντας αυτή τη φορά (εκτός από στολή) προστατευτική μάσκα
σιλικόνης για να μην την τσιμπούν μέδουσες, έπεσε στον νερό. Ήταν η πέμπτη της
προσπάθεια. Και πάλι την ακολουθούσαν σκάφη και δύτες.
Συναντήθηκε και πάλι με ορδές μεδουσών
όμως η στολή και η μάσκα την προστάτεψαν. «Δεν με τσίμπησαν ούτε μια φορά όμως ήταν
έτσι διαμορφωμένη η μάσκα που έπινα μεγάλη ποσότητα θαλασσινού νερού. Πολλές φορές
έκανα εμετό. Οι μέδουσες πάντως δεν τα κατάφεραν» θα πει η ίδια.
Στις 13:55 της 2ας Σεπτεμβρίου 2013 έφτασε
στον προορισμό της έχοντας κολυμπήσει για συνολικά 53 ώρες.
Η αμφισβήτηση
Στο 64 της κατάφερε να ολοκληρώσει τον
άθλο αλλά δεν πέρασαν πολλές μέρες, αφότου έφτασε στην Φλόριντα, πριν ξεσπάσει
ένα κύμα αμφισβήτησης. Η Ομοσπονδία και το βιβλίο Γκίνες δεν αναγνώρισαν το επίτευγμα λόγω της έλλειψης
ανεξάρτητων παρατηρητών ενώ κάποιοι άλλοι κολυμβητές εξέφρασαν ανοιχτά τις αμφιβολίες
τους.
«Πίστευα ότι είχαμε δώσει όλες τις αναγκαίες
αποδείξεις. Ίσως να ήταν ύβρις από την πλευρά μου που σκέφτηκα ότι δεν χρειάζεται
να αποδείξω τίποτα σε κανέναν. Ήταν λάθος μου, δεν ήθελα να παρακάμψω τους κανόνες.
Δεν μας είπαν ποτέ ότι πρέπει να κάνουμε συγκεκριμένα πράγματα αλλιώς δεν θα
αναγνωριστούμε» τονίζει η Νάιαντ.
Οι δημιουργοί της ταινίας λένε ότι έκαναν
έρευνα και κατέληξαν ότι η κριτική και οι αμφιβολίες που εκφράστηκαν δεν είχαν
βάση. Τονίζουν ότι ο ανταγωνισμός στο άθλημα αλλά και το γεγονός ότι η Νάιαντ
είναι ιδιαίτερα εξωστρεφής συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί αυτό το κλίμα
αμφισβήτησης.
Οι εννέα ώρες
Τον Σεπτέμβριο του 2023 η Ομοσπονδία
Κολύμβησης σε Ανοιχτή Θάλασσα εξέδωσε μια επικαιροποιημένη αναφορά πάνω στην
έρευνα για το πέρασμα της Νάιαντ από την Κούβα στη Φλόριντα. Εκεί επαναλαμβάνει
πως δεν μπορεί να αναγνωρίσει επίσημα το επίτευγμα κυρίως γιατί υπάρχει έλλειψη
στοιχείων για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Τονίζει ότι ειδικά για ένα χρονικό
διάστημα εννέα ωρών νύχτας δεν υπάρχει τίποτα καταγεγραμμένο επίσημα ενώ οι
πληροφορίες που έχουν δώσει μέλη της ομάδας της Νάιαντ είναι αντικρουόμενες. Το
ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν ξεκουράστηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας
και επέστρεψε στη συνέχεια στη θάλασσα.