Ο γάμος δεν σόκαρε την τοπική κοινωνία αλλά συγκλόνισε τις ΗΠΑ. Οδήγησε σε σφοδρές αντιδράσεις κι αλλαγή του νόμου
Το 1937,
στην ύπαιθρο του Τενεσί, μια είδηση που σε άλλη εποχή θα είχε μείνει τοπικό
κουτσομπολιό πέρασε σε εθνικά πρωτοσέλιδα και προκάλεσε δημόσιο σάλο: η Γιουνις
Γουίνστεντ, ένα κορίτσι εννέα ετών, παντρεύτηκε τον γείτονα της Τσάρλι Τζονς 22
ετών.
Ο γάμος
τελέστηκε με τη «νομιμοποίηση» τοπικών αρχών υπό
συνθήκες που, όπως έδειξαν τα ρεπορτάζ, ήταν αποδεκτές στην κοινότητα εκείνη
την εποχή αλλά ακατανόητες και απαράδεκτες για μεγάλο μέρος του αμερικανικού
κοινού.
Η υπόθεση
δεν ήταν απλώς ένα σκάνδαλο· ήταν ένας κόμβος όπου συγκρούστηκαν κοινωνικές,
νομικές και ηθικές παραδοχές.
Τενεσί, δεκαετία του 1930
Η υπόθεση
της Γιουνίς Γουίνστεντ και του Τσάρλι δεν μπορεί να κατανοηθεί έξω από το
πλαίσιο της Μεγάλης Ύφεσης και της αγροτικής ζωής του αμερικανικού Νότου. Το
1937, το Τενεσί ήταν ακόμη σε μεγάλο βαθμό αγροτική πολιτεία, με χαμηλά
εισοδήματα, περιορισμένη πρόσβαση στην εκπαίδευση και έντονη εξάρτηση από τις
παραδόσεις και την τοπική κοινότητα.
Στις
αγροτικές κομητείες, όπως η Γκράινγκερ, οι οικογένειες συχνά ζούσαν με τα
απολύτως απαραίτητα, ενώ η επιρροή της πολιτείας και της ομοσπονδιακής
κυβέρνησης στην καθημερινή ζωή ήταν ελάχιστη. Ο νόμος μπορεί να υπήρχε στα
χαρτιά, αλλά η εφαρμογή του συχνά προσαρμοζόταν στις τοπικές αντιλήψεις περί
ηθικής και κοινωνικής τάξης.
Μέχρι τα
μέσα της δεκαετίας του ’30, ο νόμος του Τενεσί δεν όριζε ρητό κατώτατο όριο
ηλικίας για το γάμο, εφόσον υπήρχε γονική συναίνεση. Αυτό άφηνε μεγάλα
περιθώρια για καταχρηστικές πρακτικές, ιδιαίτερα σε αγροτικές περιοχές, όπου οι
κοινότητες έτειναν να θεωρούν «φυσικό» έναν γάμο που εξασφάλιζε οικονομική
σταθερότητα ή κοινωνική προστασία για ένα κορίτσι.
Οι γάμοι
ενηλίκων με παιδιά δεν ήταν συνηθισμένοι, αλλά ούτε και αδιανόητοι. Σε αρκετές
περιπτώσεις, οι τοπικοί πάστορες ή δικαστές ειρήνης τελούσαν γάμους χωρίς να
ρωτούν ηλικίες, εφόσον οι γονείς δήλωναν συναίνεση. Ορισμένοι το δικαιολογούσαν
με βάση τις δυσκολίες της ζωής «καλύτερα
παντρεμένη παρά χωρίς φροντίδα», όπως ανέφεραν κάποιες δηλώσεις που
καταγράφηκαν στον Τύπο της εποχής.
Οι πρωταγωνιστές
Η Γιουνίς
Γουίνστεντ γεννήθηκε το 1928. Ήταν το μικρότερο παιδί μιας φτωχής αγροτικής
οικογένειας που ζούσε από τις εποχικές καλλιέργειες καλαμποκιού και καπνού. Οι
μαρτυρίες των γειτόνων περιγράφουν την Γιουνίς ως «ήσυχο, καλό κορίτσι που
έπαιζε ακόμη με κούκλες και πήγαινε στο σχολείο, μέχρι που ένας άνδρας άρχισε
να την επισκέπτεται».
Ο Τσάρλι
Τζονς, 22 ετών τότε, ήταν εργάτης και αγρότης με φτωχό υπόβαθρο, αλλά με κάποια
οικονομική ανεξαρτησία. Του ανήκε μια μικρή έκταση, μουλάρια κι εργαζόταν σε
αγροτικές δουλειές. Κάποιες εφημερίδες ανέφεραν πως γνώρισε την Γιουνίς όταν βοηθούσε
τον πατέρα της στα χωράφια. Άλλες σημείωναν ότι οι δύο οικογένειες ήταν γνωστές
μεταξύ τους «από παλιά».
«Ο Τσάρλι
είναι καλό παιδί. Ήρθε, μου ζήτησε την κόρη μου, και συμφώνησα. Δεν ήθελα να τη
δω να υποφέρει. Αν είναι ευτυχισμένη, εγώ είμαι ευτυχισμένος» θα πει ο πατέρας της
Γιουνίς, Τζιμ Γουίνστεντ.
Η μητέρα
της, Σάρα φέρεται να συμφώνησε, λέγοντας πως «ο Τσάρλι θα τη φροντίσει». Είναι
φράσεις που σήμερα προκαλούν φρίκη όμως αντικατοπτρίζουν μια εποχή όπου τα
πάντα ορίζονταν από την ανάγκη επιβίωσης.
Ο γάμος και οι αντιδράσεις
Αναφέροντας
ψεύτικη ηλικία ο Τζον έβγαλε επίσημο πιστοποιητικό γάμου και στις 19 Ιανουαρίου
1937 η Γιουνίς είπε στους γονείς της ότι πηγαίνει να πάρει μια κούκλα. Τους πάντρεψε ο βαφτιστής ιεροκήρυκας Γουόλτερ Λαμπ, ο
οποίος πήρε ένα δολάριο από τον γαμπρό.
Η τοπική
κοινωνία δεν αντέδρασε. Στις αρχές του Μαρτίου 1937, η υπόθεση έγινε γνωστή
μέσω ενός ρεπορτάζ στην Knoxville Journal, το οποίο αναπαρήχθη σε ολόκληρη τη
χώρα.
Τα
δημοσιεύματα μιλούσαν για «την πιο μικρή νύφη της Αμερικής» και παρουσίαζαν
φωτογραφίες της Γιουνίς με παιδικό φόρεμα, να κρατάει ανθοδέσμη. Η υπόθεση
προκάλεσε ηθικό σοκ σε όλη τη χώρα, αλλά στην τοπική κοινωνία, οι περισσότεροι
δεν έβλεπαν κάτι παράνομο.
Ο ίδιος ο Τσάρλι
Τζονς δήλωσε: «Την αγαπώ και εκείνη με αγαπάει. Δεν βλέπω τι κακό υπάρχει».
Στην
Ουάσινγκτον και στη Νέα Υόρκη, οργανώσεις για τα δικαιώματα των παιδιών και των
γυναικών μίλησαν για «βάρβαρο κατάλοιπο μιας άλλης εποχής». Οι επιστολές
διαμαρτυρίας έφταναν στο γραφείο του κυβερνήτη του Τενεσί.
Ωστόσο, οι
τοπικές αρχές δήλωσαν ανίσχυρες να κάνουν οτιδήποτε. Ο νόμος του Τενεσί τότε
δεν καθόριζε ελάχιστη ηλικία γάμου, εφόσον υπήρχε γονική συναίνεση.
Ένας
αξιωματούχος της κομητείας δήλωσε στη Danville Bee: «Εφόσον οι γονείς έδωσαν
την άδειά τους και ο πάστορας τέλεσε το μυστήριο, ο γάμος θεωρείται νόμιμος.
Δεν έχουμε νομικό έρεισμα να τον ακυρώσουμε.»
Η Γιουνίς έγινε
αντικείμενο εθνικού ενδιαφέροντος. Δημοσιογράφοι έφτασαν στην περιοχή για να τη φωτογραφίσουν και να τη ρωτήσουν «αν
αγαπάει τον άντρα της».
Ένα
δημοσίευμα της Associated Press (10 Μαρτίου 1937) αναφέρει: «Το μικρό κορίτσι,
χαμογελώντας ντροπαλά, είπε ότι θα προτιμούσε να μείνει στο σπίτι και να παίζει
με τις φίλες της, αλλά τώρα πρέπει να μάθει να μαγειρεύει.»
Ο Τσάρλι
Τζονς αντιμετώπισε με καχυποψία τους δημοσιογράφους. Σε συνέντευξη που φέρεται
να έδωσε στο Kingsport Times, είπε: «Δεν θέλω τη φήμη. Θέλω απλώς να ζήσουμε
ήσυχα. Την πήρα γιατί τη θέλω για γυναίκα μου, όχι για διαφήμιση.»
Παρά τις
αντιδράσεις, καμία αρχή δεν επενέβη. Ο γάμος παρέμεινε νομικά έγκυρος και το
ζευγάρι συνέχισε να ζει στο μικρό τους σπίτι. Οι εφημερίδες, έπειτα από λίγες
εβδομάδες, σταμάτησαν να ασχολούνται καθώς η προσοχή του κοινού στράφηκε αλλού.
Μερικά
χρόνια αργότερα, ο νόμος του Τενεσί τροποποιήθηκε για να απαγορεύει γάμους
ανηλίκων κάτω των 14 ετών (με εξαίρεση μόνο σε περιπτώσεις εγκυμοσύνης). Η
υπόθεση Γουίνστεντ-Τζονς υπήρξε ο καταλύτης για αυτήν την αλλαγή.
Η ζωή του ζευγαριού μετά το σκάνδαλο
Μετά το
ξέσπασμα του σκανδάλου, η Γιουνίς και ο Τσάρλι Τζονς «εξαφανίστηκαν» από τη δημοσιότητα.
Η ζωή τους
πέρασε σε αφάνεια. Ο Τσάρλι Τζον εργάστηκε σε αγροτικές δουλειές και σε μικρά
εργοτάξια, ενώ η Γιουνίς, παιδί ακόμα, παρέμεινε στο σπίτι, μαθαίνοντας να μαγειρεύει
και να φροντίζει το νοικοκυριό. Μετά τον γάμο επέστρεψε για λίγες μέρες στο
σχολείο αλλά τελικά αποβλήθηκε για απειθαρχία. Λόγω της Γιουνίς Γουίνστεντ το
Τενεσί ψήφισε έναν νόμο που όριζε ότι τα παιδιά, που έχουν παντρευτεί, εξαιρούνται από την υποχρεωτική μάθηση.
Το ζευγάρι
έζησε για αρκετά χρόνια με τους γονείς του Τσάρλι Τζον και οι αναφορές υποστηρίζουν
ότι κοιμούνταν μαζί από την πρώτη μέρα.
Στα 15 της η
Γιουνίς γέννησε το πρώτο της παιδί. Αυτό σημαίνει πως έμεινε έγκυος στα 14 της χρόνια.
Συνολικά απέκτησαν έξι παιδιά (κάποιες αναφορές μιλούν ακόμα και εννέα) εκ των
οποίον το ένα πέθανε σε ηλικία μόλις δύο ετών. Ο Τσάρλι Τζον έφυγε από τη ζωή το
1997 και η Γιουνίς το 2006.
Σε μια
συνέντευξη που είχε δώσει η Γιουνίς τη δεκαετία του ’60 είχε πει: «Ο γάμος
παιδιών πρέπει να απαγορευτεί. Εμένα μου έτυχε ένα καλός αλλά θα μπορούσε να
έχει εξελιχθεί πολύ άσχημα».