Οι νεαροί ποδοσφαιριστές από την Αφρική που ξεκινούν από τη χώρα τους για μια καριέρα στο ποδόσφαιρο και καταλήγουν σε ξένες χώρες παρατημένοι από επιτήδειους μάνατζερ
Ένας εικοσιτετράχρονος νεαρός από την Νιγηρία βρίσκεται εγκαταλελειμμένος
στην Ουλάν Μπατόρ, την πρωτεύουσα της Μογγολίας, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από
την χώρα του. Δεν έχει επίσημα έγγραφα μετανάστευσης και γι’ αυτό έχασε τη
δουλειά του σε μια οικοδομή που τον βοηθούσε να πληρώνει το νοίκι του και τον
λογαριασμό του ίντερνετ, ενώ δεν έχει τα απαραίτητα χρήματα για να επιστρέψει
στην πατρίδα του.
Είναι ο Μοσούντ Αφολάμπι, ένας ακόμα πολλά υποσχόμενος
ποδοσφαιριστής από την Αφρική, που έχει πέσει θύμα ενός επιτήδειου μάνατζερ όπως
πολλοί άλλοι συμπατριώτες του.
Η ιστορία του Μασούντ
Ο Μασούντ Αφολάμπι μοιράστηκε την ιστορία του με τον
δημοσιογράφο Tolu Olasoji από το Al Jazeera.
Όπως είπε έφτασε στην Μογγολία στις 10 Μαΐου με την βοήθεια ενός ανθρώπου που
θεωρούσε ατζέντη του και του είχε υποσχεθεί μια λαμπρή ποδοσφαιρική καριέρα στην
Ευρώπη.
«Δεν είχα σκοπό να παίξω στη Μογγολία. Σχεδίαζα να πάω στην
Αγγλία ή σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Ονειρευόμουν να παίξω για την εθνική
ομάδα, την Ρεάλ Μαδρίτης και την Τσέλσι», λέει στον Tolu.
Ο Αφολάμπι γνώρισε τον ατζέντη του στο Οσόγκμπο, στην
νοτιοδυτική Νιγηρία. Ο «ατζέντης» έμενε κοντά στο σπίτι του και όπως του είχε
πει δεν λειτουργούσε επίσημα ως ατζέντης, αλλά έπρεπε να διατηρεί χαμηλό προφίλ
καθώς παράλληλα ήταν ακόμα και ενεργός ποδοσφαιριστής.
«Τον ήξερα από το δρόμο και για 18 μήνες του έκανα πολλές δουλειές.
Από το 2017 βοηθούσα την οικογένειά του, έκοβα το γρασίδι γύρω από το σπίτι
του, με έστελνε να του αγοράσω πράγματα, κάποιες φορές έπλενα το αυτοκίνητό του»,
λέει ο Αφολάμπι.
Αρχικά, ο «ατζέντης» προσπάθησε να τον κλείσει σε μια ομάδα
στην Μοζαμβίκη χωρίς όμως επιτυχία. Ύστερα όμως του είπε πως βρήκε μια μεγάλη
ευκαιρία στην Μογγολία στην ομάδα β’ εθνικής, Khovd Western FC. Όπως του είπε η Μογγολία
θα ήταν η «πύλη» για την Ευρώπη. Ο «ατζέντης» τού ζήτησε 1.600 δολάρια για να
του βγάλει το εισιτήριο και την βίζα. Οι γονείς του αναγκάστηκαν να πουλήσουν
μια μικρή έκταση γης που είχαν για να κάνουν πραγματικότητα ένα όνειρο που αν
πετύχαινε θα βοηθούσε όλη την οικογένεια.
Φτάνοντας στην Μογγολία ανακάλυψε ότι τα περισσότερα από όσα
του είχε υποσχεθεί ο «ατζέντης» δεν θα γίνονταν ποτέ πραγματικότητα. Όπως αποδείχτηκε
η βίζα του ήταν τουριστική και έληγε σε έναν μήνα. Ο «ατζέντης» τού υποσχέθηκε
ότι θα την ανανεώσουν, αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ. Έτσι, έναν μήνα μετά ο Αφολάμπι ήταν πλέον παράνομος μετανάστης. Ακόμα, η υπόσχεση για έναν μισθό 200 δολαρίων το μήνα
αποδείχθηκε ένα ψέμα.
«Συναντηθήκαμε με τον πρόεδρο της ομάδα και το συμβόλαιο που
μου έδωσαν ήταν γραμμένο στην μογγολική γλώσσα και σε κυριλλικό αλφάβητο. Πήρα
τηλέφωνο τον ατζέντη μου, αλλά μου είπε να μην ανησυχώ, γιατί οι Μογγόλοι δεν
καταλαβαίνουν αγγλικά κι έτσι πρέπει να γράφουν στην δική τους γλώσσα».
Ως αποτέλεσμα, ο Αφολάμπι δεν κατάλαβε ότι αυτό που υπέγραψε
δεν όριζε την θέση του στην ομάδα, αλλά τη θέση του ως βοηθητικό προσωπικό με
παροχές μόνο ένα μικρό ποσό τον μήνα, φαγητό και ένα μέρος για να μένει.
Η ομάδα του πρόσφερε δουλειά σε ένα τοπικό εστιατόριο για να
πλένει πιάτα. Όταν όμως η σεζόν τελείωσε τον Αύγουστο, τελείωσε και η δουλειά
για τον Αφολάμπι, ενώ έπρεπε να φύγει από το δωμάτιο που έμενε. Πλέον είχε μόνο 150 δολάρια στην άκρη και όταν προσπάθησε να
βρει τον «ατζέντη» του ανακάλυψε ότι έχει φύγει από τη χώρα και τον έχει
μπλοκάρει από το WhatsApp και το Facebook,
τα μόνο μέσα με τα οποία επικοινωνούσαν.
«Τώρα δεν κάνω τίποτα πια. Απλώς προπονούμαι και γυρίζω
σπίτι, γιατί χωρίς βίζα δεν μπορώ να δουλέψω», λέει ο Αφολάμπι. Όπως λέει υπάρχει ενδιαφέρον γι’ αυτόν από τρεις άλλες ομάδες,
αλλά δεν μπόρεσε ποτέ να προχωρήσει ακόμα και αν απευθύνθηκε στο Μογγολική
Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία.
«Οι ομάδες με πήγαν στην Ομοσπονδία και αυτοί επέμεναν ότι
πρέπει να ανανεώσω την βίζα μου πριν υπογράψω μαζί τους. Όμως επειδή είχα
τουριστική βίζα, δεν μπορώ να βγάλω καινούργια αν πρώτα δεν επιστρέψω στη
Νιγηρία», λέει ο ίδιος.
Ο Αφολάμπι ζήτησε βοήθεια ακόμα και από τα γραφεία του ΟΗΕ
στην Ουλάν Μπατόρ, αλλά αυτοί τον παρέπεμψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης της Μογγολίας,
όπου όμως ο εικοσιτετράχρονος αρνείται να πάει καθώς φοβάται ότι θα τον συλλάβουν
αμέσως.
Στη Μογγολία αν μείνεις στη χώρα μετά τη λήξη της τουριστικής
σου βίζας, πληρώνεις πρόστιμο 2 δολάρια για κάθε επιπλέον ημέρα παραμονής. Αυτό
σημαίνει ότι ο Αφολάμπι ήδη χρωστά περίπου 1.000 δολάρια, ένα ποσό που σε καμία
περίπτωση δεν διαθέτει. Δεν υπάρχει νιγηριανή πρεσβεία στην Μογγολία και η μόνη
του επιλογή είναι να συνεχίσει να αναζητά ποδοσφαιρικές ομάδες για να παίξει,
ώστε να επικοινωνήσουν αυτές εκ μέρους του με την Υπηρεσία Μετανάστευσης.
Εμπόριο ποδοσφαιρικής
σαρκός
Η ιστορία του Αφολάμπι δεν είναι πρωτότυπη, ούτε μοναδική.
Για κάθε Ζορζ Γουεά και κάθε Σαμουέλ Ετο’ο που διαπρέπουν στο παγκόσμιο
ποδόσφαιρο, υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες νέοι που ξεκινούν από την χώρα τους γεμάτοι
όνειρα και υποσχέσεις που τους δίνουν άνθρωποι που έχουν ως μόνο στόχο να τους κλέψουν
τα λίγα χρήματα που με κόπο έχουν καταφέρει να βρουν για να κάνουν το μεγάλο
ταξίδι. Στην καλύτερη περίπτωση καταλήγουν σε κάποια μικρή ομάδα τοπικού
πρωταθλήματος και στην χειρότερη ζουν ό,τι και ο Αφολάμπι.
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 15.000 νέοι από την Αφρική
αφήνουν τη χώρα τους με την βοήθεια «μάνατζερ» και έρχονται στην Ευρώπη – και φυσικά
και στην Ελλάδα- αναζητώντας μια λαμπρή ποδοσφαιρική καριέρα. Και όχι μόνο στην
Ευρώπη. Δεκάδες είναι οι περιπτώσεις νεαρών Αφρικανών που έχουν «ξεμείνει» στη
Ρωσία, ενώ το 2017, ένας ατζέντης είχε στείλει μια ομάδα περίπου 100 νεαρών από
την Αφρική στο… Νεπάλ, μια χώρα που δεν φημίζεται ιδιαίτερα για το ποδόσφαιρο!
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Αφρική είναι η μόρφωση», λέει ο
Abdelrahman Kurdieh,
ένας πρώην προπονητής που πλέον εργάζεται ως μάνατζερ. Όπως λέει, ο ίδιος ξέρει
πολλές ιστορίες νεαρών Αφρικανών που τους δελέασαν με όμορφες ιστορίες, τους έκλεψαν
κυριολεκτικά τα χρήματά τους, τους έσυραν μακριά από το σπίτι τους και τους παράτησαν
σε μια ξένη χώρα με τα ποδοσφαιρικά τους όνειρα κατεστραμμένα.
Ο ίδιος πριν από έξι χρόνια είχε δημιουργήσει στο Ντουμπάι την
ομάδα Al Nisr FC
στην οποία έπαιζαν αποκλειστικά παίκτες από την Αφρική που ήταν θύματα του «ποδοσφαιρικού
trafficking». Η ομάδα
αυτή πλέον δεν υπάρχει αλλά ο Kurdieh
έχει κρατήσει επαφή με τους νεαρούς.
«Επιτήδειοι ατζέντηδες έχουν γίνει ειδικοί στην «τέχνη» του
ψέματος και οι οικογένειες κάνουν τρελά πράγματα, παίρνουν δάνεια, πουλάνε
επιχειρήσεις και τη γη τους και ουσιαστικά χρεοκοπούν. Οι ατζέντηδες πηγαίνουν
σε αυτούς με ψεύτικες προσκλήσεις από ομάδες. Βάζουν σε ένα χαρτί το λογότυπο της
ομάδας και χρησιμοποιούν περίπλοκη φρασεολογία, πείθοντας εύκολα αυτούς τους ανθρώπους»,
αναφέρει ο Kurdieh. Εξάλλου, και στην περίπτωση του Αφολάμπι ο ατζέντης του είχε
επεξεργαστεί ηλεκτρονικά την πρόσκληση από την Khovd Western FC, για να τον πείσει.
Ωστόσο, ακόμα και η προσφυγή στη δικαιοσύνη συνήθως δεν έχει
αποτέλεσμα. Ένας νεαρός που έπαιζε στην Al Nisr του Kurdieh είχε προσπαθήσει να κυνηγήσει
δικαστικά τον ατζέντη του, έναν πρώην γνωστό παίκτη της Νιγηρίας.
«Έκανε επίσημη καταγγελία στην αστυνομία, αλλά δεν έγινε
τίποτα. Δεν νομίζω ότι έγιναν ποτέ συλλήψεις καθώς οι περισσότεροι έχουν την
έδρα εκτός της Νιγηρίας», λέει ο Kurdieh.
Έτσι, πολλοί νεαροί διστάζουν να πάνε στην αστυνομία καθώς
φοβούνται ότι θα τους κοροϊδέψουν ή θα κατηγορήσουν τους ίδιους.
«Οι παίκτες μας χρειάζονται πολλή μόρφωση. Εξαιτίας της οικονομικής
κατάστασης στη Νιγηρία, ακόμα και αν κάποιος μιλήσει για μια χώρα όπως το
Μπενίν ή το Τόγκο, οι νεαροί είναι έτοιμοι να πάνε», λέει ο Mojeed Adegbindin, μέλος της Ποδοσφαιρικής
Ομοσπονδίας της Νιγηρίας.
Ακόμα και οι παίκτες της πρώτης κατηγορίας στη χώρα
κερδίζουν περίπου 150.000 νάιρα (415 δολάρια) το μήνα, ένα αρκετά χαμηλό ποσό,
ενώ πολλές φορές τους χρωστούν πολλά χρήματα. Έτσι, δεν είναι περίεργο που όλοι
στοχεύουν κάπου άλλου.
Το ρυθμιστικό όργανο της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Νιγηρίας,
Football Intermediaries Association of Nigeria
(FIAN), προσπαθεί να
βοηθήσει την κατάσταση καταγγέλλοντας όσους ατζέντηδες δεν είναι επίσημα
αναγνωρισμένοι και δημοσιεύοντας τα ονόματά τους στις εφημερίδες. Μάλιστα,
είναι σε επαφή με όλες τις πρεσβείες της Νιγηρίας ώστε να διασφαλίζουν ότι κάθε
παίκτης που αιτείται βίζα έχει μαζί του και έγγραφο της Ομοσπονδίας.
Από την άλλη, η οργάνωση Footballers Connect με έδρα
το Λάγος διοργανώνει συνεχώς σεμινάρια και εκδηλώσεις με σκοπό την επιμόρφωση
των νεαρών ποδοσφαιριστών αλλά και την ενημέρωσή τους γύρω από αυτό το «σκλαβοπάζαρο»
παικτών που υπάρχει στη χώρα φέρνοντάς τους σε επαφή με ασφαλή δίκτυα.
Παρά τα μέτρα των τοπικών αλλά και των διεθνών ομοσπονδιών, όπως
η FIFA, οι επιτήδειοι συνεχίζουν να θησαυρίζουν
ληστεύοντας χρήματα και φυσικά όνειρα. Κι όσο τα εγκλήματα αυτά δεν τιμωρούνται
ή δεν καταγγέλλονται καν από το φόβο του διασυρμού, το έγκλημα παραμένει και το
«σκλαβοπάζαρο» έχει πάρει απλώς ένα διαφορετικό πρόσωπο στην αρχή του 21ου
αιώνα.