Έμαθα ότι... βάφεις σπίτια



Η αληθινή ιστορία πίσω από το Irishman. Η ζωή και η εξαφάνιση του Τζίμι Χόφα. Οι θεωρίες και ο... Ιρλανδός φίλος


Την ιστορία της εξαφάνισης του Τζίμι Χόφα επαναφέρει στο προσκήνιο η ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε "The Irishman" που από χθες (27/11) έχει ανέβει στην πλατφόρμα του Netflix. Το σενάριο του φιλμ είναι βασισμένο στο βιβλίο "I Heard You Paint Houses" το οποίο έγραψε ο δικηγόρος Τσαρλς Μπραντ και κυκλοφόρησε το 2004. Το βιβλίο αφορά τη ζωή του Φρανκ "The Irishman" Σίραν, ενός συνδικαλιστή που είχε στενές σχέσεις με την αμερικανική Κόζα Νόστρα (Στην κεντρική φωτό ο Σίραν ποζάρει με τον Χόφα). Ο Μπραντ ήταν ο δικηγόρος του. To είχε διαβάσει το 2006 ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, τον είχε ενθουσιαστεί και πρότεινε στον Σκορσέζε να το κάνει ταινία.

Στο "I Heard You Paint Houses" ο Μπραντ υποστηρίζει ότι ο Σίραν είναι υπεύθυνος για την εξαφάνιση του Χόφα από ένα πάρκινγκ εστιατορίου στο Ντιτρόιτ. Το βιβλίο προκάλεσε εντύπωση αλλά και αντιδράσεις καθώς οι ισχυρισμοί του αμφισβητήθηκαν έντονα. Ποιος ήταν όμως ο Τζίμι Χόφα και γιατί η εξαφάνιση του αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια στην ιστορία των ΗΠΑ;

Ο Τζίμι στο Ντιτρόιτ

O Τζέιμς Ριντλ Χόφα γεννήθηκε την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου το 1913 στην πόλη Μπραζίλ στην Ιντιάνα. Έχασε τον πατέρα του όταν ήταν επτά ετών και στη συνέχεια η οικογένεια του μετακόμισε στο βιομηχανικό Ντιτρόιτ που εκείνη την εποχή προσέφερε πολλές ευκαιρίες εργασίας. Το κραχ του 1929 βρίσκει τον Χόφα σε εφηβική ηλικία. Σταματά το σχολείο και αρχίζει να εργάζεται σε αποθήκη αλυσίδας οπωροπωλείων.

Οι συνθήκες είναι άθλιες και οι εργαζόμενοι αποφασίζουν να αντιδράσουν. Ο Χόφα ηγείται τον κινητοποιήσεων και συνειδητοποιεί για πρώτη φορά πως ο συνδικαλισμός φέρνει αποτελέσματα. Το 1932 αφήνει τη δουλειά του και γίνεται μέλος του συνδικάτου των Teamsters. Πρόκειται για την ένωση οδηγών φορτηγών σε ΗΠΑ και Καναδά. O Χόφα αναλαμβάνει τον ρόλο του οργανωτή κινητοποιήσεων.  

Ιδρύει στο Ντιτρόιτ την τοπική οργάνωση "299" που αποτέλεσε τον... βατήρα για την εκτόξευση του στην κορυφή.

Από την πρώτη στιγμή ενασχόλησης του με τον συνδικαλισμό ήταν ξεκάθαρο πως διέθετε το μείγμα εκείνο για να γίνει ηγέτης. Ακούραστος, σκληρός αλλά δίκαιος. Γνώριζε πολύ καλά την πιάτσα (παρότι δεν είχε δουλέψει ποτέ ως οδηγός φορτηγού) και ήταν έτοιμος να κάνει ανίερες συμμαχίες για να ισχυροποιήσει την Ένωση. Στρατολόγησε χιλιάδες άτομα και δεν οπισθοχωρούσε μπροστά στον εκφοβισμό των αφεντικών.

Κατάφερε να αποφύγει τη στράτευση στον Β' Παγκόσμιο πείθοντας τους στρατολογητές ότι η προσφορά του ως συνδικαλιστής ηγέτης είναι πιο χρήσιμη για το έθνος από το να καταταγεί.
Το 1936, σε μια απεργία υπαλλήλων καθαριστηρίων γνωρίζει τη 18χρονη Πολωνίδα μετανάστρια, Τζόζεφιν Πόστζβακ. Παντρεύονται μετά από λίγο καιρό. Θα αποκτήσουν δύο παιδιά την Μπάρμπαρα και τον Τζέιμς Τζούνιορ.

Η ανέλιξη στην κορυφή

Όλοι αναγνωρίζουν στον Χόφα τη γιγάντωση του Σωματείου. Το 1951 τα μέλη του έχουν ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο και πλέον είναι το ισχυρότερο στη χώρα. Ο Χόφα εξαργυρώνει αυτή την ανάπτυξη με τη θέση του αντιπροέδρου σε εθνικό επίπεδο. Την πήρε στις εκλογές του 1951 στηρίζοντας για πρόεδρο τον Ντέιβιντ Μπεκ απέναντι στον Ντάνιελ Τόμπιν που είχε τη θέση από το 1907. Είχε διαβλέψει την ανάγκη για αλλαγή και είχε ποντάρει στο σωστό άλογο.
Πλέον απλώνει τα πλοκάμια του πέραν του Ντιτρόιτ και σε συνεργασία με τον "κονσιλιέρε" του Μπιλ Μπουφαλίνο (συγγενείς οικογένειας Μαφιόζων) αποκτά δύναμη σε εθνικό επίπεδο.

Το 1957 η γερουσία συστήνει την επιτροπή ΜακΚλίλαν στην οποία συμμετέχει ο ανερχόμενος γερουσιαστής από τη Μασαχουσέτη, Τζον Κένεντι ενώ το ρόλο του ειδικού ερευνητή έχει ο αδελφός του Ρόμπερτ. Η επιτροπή ερευνά τα οικονομικά του συνδικάτου. Ο Χόφα βρίσκεται στη λίστα των κατηγορούμενων για κατάχρηση.

Τελικά προσκομίζονται αποδείξεις μόνο για τον πρόεδρο Ντέιβιντ Μπεκ. Οδηγείται σε δίκη και καταδικάζεται για απάτη. Η ώρα του Τζίμι Χόφα είχε φτάσει. Στο συνέδριο του 1957 στο Μαϊάμι αναλαμβάνει την ηγεσία του συνδικάτου.

Ωστόσο, η Συνδικαλιστική Αμερικανική Ένωση αποβάλει τους Teamsters και τους ζητά να διώξουν τον Χόφα για να ακυρώσει την απόφαση. Απορρίπτουν την πρόταση και προχωρούν μόνοι τους εμπιστευόμενοι τον Τζίμι.

Τους δικαιώνει άμεσα. Το συνδικάτο γίνεται πανίσχυρο. Ο Χόφα διαπραγματεύεται και διασφαλίζει μια νέα συλλογική σύμβαση εργασίας με υψηλότερες αμοιβές και καλύτερο συνταξιοδοτικό πλάνο. Οι οδηγοί πίνουν νερό στο όνομα του...


Η πτώση

Στις προεδρικές εκλογές του 1960 όμως ο Τζον Κένεντι επικρατεί και το... φύλλο γυρίζει για το "αφεντικό των συνδικάτων".

Γενικός εισαγγελέας είναι πλέον ο Ρόμπερτ Κένεντι και το 1961 συστήνει τη λεγόμενη "πιάστε τον Χόφα" ομάδα. Με τη βοήθεια ενός πληροφοριοδότη που παρεισφρέει  στο στενό περιβάλλον του Χόφα βρίσκουν στοιχεία εναντίον του και το 1964 οδηγείται στο εδώλιο.

Η ετυμηγορία είναι "ένοχος για απόπειρα δωροδοκίας ενόρκων σε προηγούμενη δίκη" και η ποινή οκτώ χρόνια φυλάκισης. Ακολουθεί μια επιπρόσθετη ποινή 5 χρόνων από δικαστήριο της πολιτείας του Σικάγο για απάτη με το κεφάλαιο που προοριζόταν για την σύνταξη των εργαζομένων.
Με συνεχόμενες εφέσεις καταφέρνει να αποφύγει το κελί για τέσσερα χρόνια όμως το 1967 οδηγείται στην ομοσπονδιακή φυλακή του Λιούισμπουργκ. Παρ' όλα αυτά αρνείται να παραδώσει την προεδρία ορίζοντας τον Φρανκ Φιτζσίμονς ως προσωρινό πρόεδρο. Τον θεωρεί απολύτως έμπιστο αλλά κάνει λάθος καθώς θα πάρει άμεσα αποστάσεις από τον Χόφα και τα όσα έχει κάνει.

Ο Τζίμι Χόφα αρνείται να αποδεχθεί ότι μένει εκτός παιχνιδιού και κυνηγά με κάθε τρόπο την επιστροφή του στην ηγεσία του Συνδικάτου. Αρχικά επιστρατεύει νομικά μέσα αλλά στη συνέχεια πιέζει τους φίλους του στη Μαφία. Από τον καιρό της παντοδυναμίας του στους Teamsters ο Χόφα έχει επαφές με τις ισχυρές οικογένειες της Κόζα Νόστρα. "Όταν κάποιος μπορεί να σου δημιουργήσει πρόβλημα στις απεργίες πρέπει να τα έχεις καλά μαζί του" έχει δηλώσει ο ίδιος.

Θεωρεί ότι κλειδί για την "ολική επαναφορά του" αποτελούσε η επανόρθωση των σχέσεων του με τον Άντονι Προβεντσάνο, πανίσχυρο μέλος της Μαφίας. Φίλοι κάποτε, εχθροί πλέον. Πιέζει τα αδέλφια Τζιακαλόνε, Άντονι και Βίτο να μεσολαβήσουν για να τα βρει με τον Προβεντσάνο.
Παρότι ο Τόνι Προ (Άντονι Προβεντσάνο) αρνείται και μάλιστα απειλεί να σκοτώσει τον Χόφα, αυτός επιμένει. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα τα αδέλφια του Τζιακαλόνε επισκέπτονται τον Χόφα στο σπίτι του. Τους ζητά να οργανώσουν μια συνάντηση συμφιλίωσης. "Ο πατέρας πίεζε πολύ σκληρά για να επανέλθει στην ηγεσία. Φοβόμασταν όλο και περισσότερο ότι η Μαφία θα κάνει κάτι για αυτό. Νομίζω ότι αυτές οι συναντήσεις ήταν προσχηματικές. Οι Τζιακαλόνε έστησαν το σκηνικό για το χτύπημα στον πατέρα μου" αναφέρει ο γιος του Χόφα.


Η εξαφάνιση

Το μεσημέρι της 30στής Ιουλίου 1975 ο Χόφα φεύγει από το σπίτι του για να πάει στο εστιατόριο Red Fox, στα προάστια του Ντιτρόιτ. Τον έχουν ενημερώσει ότι θα γίνει το θέλημα του και θα συναντηθεί με τον Προβεντσάνο και τον Άντονι Τζιακαλόνε για να συμφιλιωθούν. Ο Χόφα γνωρίζει το μέρος και το εστιατόριο. Στο δρόμο σταματά στο γραφείο του φίλου του Λουίς Λιντό αλλά δεν τον βρίσκει εκεί.

Στις 14:15 τηλεφωνεί στη σύζυγο του από τηλεφωνικό θάλαμο πίσω από το εστιατόριο. Είναι ενοχλημένος γιατί τον έχουν στήσει. "Πού στο διάολο είναι ο Τόνι Τζιακαλόνε; Με έχουν στήσει. Θα είμαι στο σπίτι μέχρι τις τέσσερις" της λέει. Στις 15:27 δύο άντρες συναντούν τον Χόφα ενώ βγαίνει από το Red Fox. Ακολουθεί ένα τηλεφώνημα στον Λουίς Λιντό. "Αυτός ο βρομερός πουτάνας γιος ο Τόνι Τζοκς κανόνισε τη συνάντηση και έχει αργήσει μιάμιση ώρα" του λέει. Ο Λίντο του ζητά να ηρεμήσει και να περάσει από το γραφείο του. Ο Χόφα του απαντά ότι θα περάσει να μιλήσουν. Είναι η τελευταία φορά που κάποιος τον άκουσε.

Το επόμενο πρωί η σύζυγος του Χόφα ξεκινά τα τηλεφωνήματα αναζητώντας τον. Ο Λιντο πάει στο Red Fox και βρίσκει το αυτοκίνητο του Χόφα στο πάρκινγκ. Είναι ξεκλείδωτο. Καλεί την αστυνομία και ξεκινά η έρευνα. Δεν θα οδηγήσει πουθενά και στις 30 Ιουλίου 1980 ο Χόφα θα κηρυχθεί επίσημα νεκρός.

Οι θεωρίες

Στην πορεία των ετών από την εξαφάνιση του Χόφα διάφορες θεωρίες έχουν εμφανιστεί και αρκετοί έχουν μιλήσει για την υπόθεση. Το 1980 ο Κένεθ Γουάτσον, ο πράκτορας του FBI που ήταν υπεύθυνος για την εξαφάνιση δήλωσε ότι ξέρει ποιος το έκανε. "Δεν θα καταδικαστεί ποτέ γιατί θα αποκαλυφθούν οι πληροφοριοδότες μας και το δίκτυο των πηγών μας" τόνισε.

Το 2001 το FBI απέδειξε ότι μια τρίχα του Τζίμι Χόφα βρέθηκε μέσα στο αυτοκίνητο του φίλου του, Τσάκι Ο'Μπράιεν. Για πολύ καιρό το όνομα του Ο' Μπράιεν εμπλεκόταν στην υπόθεση όμως ο ίδιος αρνήθηκε τα πάντα και οι αρχές δεν μπορούσαν να αποδείξουν ότι ο Χόφα βρέθηκε στο αυτοκίνητο του την ημέρα που εξαφανίστηκε.



Στο βιβλίο του Φίλιπ Κάρλο "The Iceman: Confessions of a Mafia Contract Killer" που κυκλοφόρησε το 2006 ο εκτελεστής της Μαφίας, Ρίτσαρντ Κουκλίνσκι (ΦΩΤΟ) υποστηρίζει ότι ξέρει ακριβώς τι συνέβη με τον Χόφα. "Τον εκτέλεσαν και έβαλαν το σώμα του σε ένα βαρέλι και το έκαψαν για περίπου μια ώρα. Το έκλεισαν και το έθαψαν σε μια χωματερή. Αργότερα ένας πληροφοριοδότης άρχισε να μιλάει για το θέμα στο FBI. Φοβήθηκαν και ξέθαψαν το βαρέλι. Το έβαλαν στο πορτ παγκάζ ενός αυτοκινήτου και το διέλυσαν στο ειδικό μηχάνημα. Αυτοκίνητο και βαρέλι έγιναν ένας κύβος. Πουλήθηκε μαζί με άλλα εκατοντάδες διαλυμένα αυτοκίνητα για το σίδηρο. Το υλικό μεταφέρθηκε στην Ιαπωνία για να το χρησιμοποιήσουν για νέα αυτοκίνητα. Ο Χόφα λοιπόν είναι πλέον κομμάτι κάποιου αυτοκινήτου, κάπου στην Ιαπωνία" δήλωσε ο Iceman.

To 2013 o μαφιόζος Τόνι Ζερίλι υποστήριξε ότι αφού εκτέλεσαν τον Χόφα τον έθαψαν σε ένα χωράφι στην επαρχία Όκλαντ στο Μίσιγκαν. Το FBI ερεύνησε τον ισχυρισμό αλλά δεν βρήκε κάτι. Τέσσερα χρόνια μετά ο καθηγητής εγκληματολογίας Τζέιμς Μπουτσελάτο τόνισε ότι ο Χόφα εκτελέστηκε σε ένα σπίτι ένα μίλι μακριά από το εστιατόριο. Ήταν το σπίτι του Κάρλο Λικάτα, γιου αφεντικού της Μαφίας. Στη συνέχεια αποτέφρωσαν το πτώμα.

Τον Απρίλιο του 2019 ο Μάικλ Φραντσέζε δήλωσε ότι ήξερε και ποιος σκότωσε τον Χόφα αλλά και πού βρίσκεται το πτώμα του. "Η εντολή ήρθε από τα κεντρικά της Μαφίας στη Νέα Υόρκη. Όσο για το πού βρίσκεται μπορώ να σας πως ότι το πτώμα είναι πολύ υγρό. Ο εκτελεστής ζει ακόμα και σήμερα αλλά είναι στη φυλακή" υποστήριξε.

Ο Ιρλανδός

Η ταινία του Σκορσέζε βασίζεται πάνω στα στοιχεία που παρουσίασε ο Τσαρλς Μπραντ στο βιβλίο του. Κατά τη διάρκεια πολύωρων συνεντεύξεων με τον δικηγόρο,  ο Φρανκ "The Irishman" Σίραν, επαγγελματίας εκτελεστής της Μαφίας, ομολόγησε ότι δολοφόνησε τον Χόφα με τον οποίον είχαν εξαιρετικές σχέσεις. Σύμφωνα με όσα είπε ο Irishman,  ο Τσάκι Ο' Μπράιεν (στου οποίου το αυτοκίνητο είχε βρεθεί η τρίχα του Χόφα) τον πήρε με το αμάξι του μαζί με τον Χόφα και τον μαφιόζο Σαλ Μπριγκούλιο. Πήγαν σε ένα σπίτι στα προάστια του Ντιτρόιτ όπου ο Σίραν εκτέλεσε τον Χόφα με δύο σφαίρες πίσω από το δεξί αυτί. Στη συνέχεια αποτέφρωσαν το πτώμα του.


"Την πρώτη φορά που συναντηθήκαμε με τον Τζίμι (Χόφα), οι πρώτες κουβέντες που μου είπε ήταν: Έμαθα ότι βάφεις σπίτια. Η βαφή είναι το αίμα στους τοίχους και το πάτωμα μετά την εκτέλεση κάποιου. Του απάντησα: Κάνω και την ξυλουργική εργασία επίσης. Αυτό σημαίνει τα φέρετρα, ότι δηλαδή ξεφορτώνομαι και τα πτώματα ο ίδιος", λέει ο Σιραν για την πρώτη του συνάντηση με τον Χόφα και αναφερόμενος στη εκτέλεση του τονίζει: "Ο Τζίμι Χόφα πυροβολήθηκε δύο φορές, πίσω από το δεξί του αυτί, από μικρή απόσταση, όχι πολύ κοντά γιατί η... μπογιά έρχεται πάνω σου. Ο φίλος μου δεν υπέφερε" αναφέρει ο Σίραν.


Η αστυνομία και ερευνητές ασχολήθηκαν σοβαρά με τον ισχυρισμό του βιβλίου "I Heard You Paint Houses". Στο σπίτι που υπέδειξε ο Σίραν βρέθηκε αίμα αλλά δεν ανήκε στον Χόφα.
Τον Αύγουστο το διαδικτυακό περιοδικό Slate δημοσίευσε ένα άρθρο του Μπιλ Τονέλι, συγγραφέα πολλών βιβλίων για το οργανωμένο έγκλημα στις ΗΠΑ. Στο κείμενο ο Τονέλι τονίζει ότι οι πηγές στο FBI και τη Μαφία του είπαν ότι η θεωρία του βιβλίου είναι "μια απίστευτη ανοησία". Προσθέτει ότι σύμφωνα με την έρευνα του ο Σίραν δεν έχει σκοτώσει ποτέ ούτε μύγα.

Μιλώντας για τους ισχυρισμούς του Τονέλι ο Τσαρλς Μπραντ τονίζει: "Γελάω με αυτά. Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι στους οποίους αναφέρεται ο Τονέλι; Έχουν ερευνήσει ποτέ πραγματικά εγκλήματα; Γιατί ο Σίραν να ομολογήσει αυτά τα πράγματα; Ήταν μια προδοσία στον φίλο του και την οικογένεια του. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να έχει διαβάσει το βιβλίο και να σκεφτεί ότι δεν είναι αλήθεια. Εκτός αν έχει κάποιο συμφέρον να το κάνει".

Επίλογος

Η αλήθεια είναι ότι η δολοφονία και η εξαφάνιση του Χόφα ουσιαστικά πλέον δεν αποτελεί μυστήριο και συντηρείται κυρίως λόγω του γεγονότος ότι δεν βρέθηκε το πτώμα του. Η Μαφία έστησε ένα ψεύτικο ραντεβού με τον Χόφα και όλα συνηγορούν ότι την εντολή εκτέλεσης έδωσε ο Τόνι Προβεντσάνο. Στο πάρκινγκ του εστιατορίου τον πλησίασαν τρεις άντρες και τον έβαλαν σε ένα μπορντό αυτοκίνητο. Τον πήγαν σε ένα σπίτι που ανήκε σε άτομο εμπιστοσύνης και τον εκτέλεσαν. Το πτώμα του είτε αποτεφρώθηκε, είτε βρίσκεται μέσα σε ένα βαρέλι στο βυθό της θάλασσας, είτε είναι... μέρος ενός ιαπωνικού αυτοκινήτου. Το ερώτημα που μάλλον δεν θα απαντηθεί ποτέ είναι ποιος τράβηξε τη σκανδάλη. Ίσως ήταν ο... Ιρλανδός, ίσως κάποιος άλλος που πήρε την εντολή από τα κεντρικά. Το δεδομένο είναι ότι ο Χόφα πλήρωσε την άρνηση του να αποδεχθεί την πραγματικότητα και να αποσυρθεί.