Η υπόθεση με τη μετοχή της Gamestop είναι η επανάσταση των ερασιτεχνών επενδυτών κατά του κατεστημένου. Οι αναλυτές μιλούν για την «εκδίκηση των μεμονωμένων επενδυτών» και τα σαθρά θεμέλια του συστήματος ξεγυμνώθηκαν
Πριν από έναν χρόνο η κάθε μετοχή της Gamestop στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης ανταλλασσόταν με 3,25 δολάρια. Ήταν φανερό ότι η αλυσίδα καταστημάτων λιανικής πώλησης βιντεοπαιχνιδιών αντιμετώπιζε δυσκολίες. Πριν από λίγους μήνες μάλιστα ανακοίνωσε την πρόθεση της να κλείσει 450 καταστήματα (από το σύνολο των 5500 στις ΗΠΑ και σε άλλες τέσσερις χώρες) που δεν παρουσιάζουν κερδοφορία.
Την Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2021 όμως η μετοχή της Gamesstop έκλεισε στα 347,51 δολάρια έκαστη. Μέσα σε περίπου έναν μήνα έχει καταγράψει άνοδο περίπου 800% (το διάστημα 11-27 Ιανουαρίου η άνοδος έφτασε το 1.600%) και η χρηματιστηριακή αξία της έχει φτάσει στα 22 δισ. δολάρια. Οι βασικοί της μέτοχοι έχουν κερδίσει πάνω από 2 δισ. δολάρια και όσοι πόνταραν στην κατάρρευση της εταιρίας παρακολουθούν αμήχανοι.
Η εκτόξευση της Gamestop δεν αποτελεί κάποιο επιχειρηματικό θαύμα, ούτε είναι αποτέλεσμα ξαφνικής εισροής κεφαλαίων από μεγαλοεπενδυτές. Η ιστορία της είναι αυτό που οι αναλυτές αποκαλούν «εκδίκηση των μεμονωμένων επενδυτών» και ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί να βραχυκυκλωθεί ολόκληρο το χρηματιστηριακό σύστημα.
WallStreetBets
H υπόθεση θυμίζει κινηματογραφικό σενάριο και ξεκίνησε σε ένα φόρουμ μικροεπενδυτών στη δημοφιλή πλατφόρμας Reddit. Το φόρουμ ονομάζεται «WallStreetBets» και ανεξάρτητοι επενδυτές συζητούν για τις μετοχές και τις ευκαιρίες. Οι συμμετέχοντες διαπίστωσαν ότι μεγάλα κερδοσκοπικά funds και επώνυμοι επενδυτές είχαν επενδύσει εκατομμύρια κατά της Gamestop στο Χρηματιστήριο με την πρακτική της ανοιχτής πώλησης (το γνωστό σορτάρισμα) αναμένοντας να αποκομίσουν τεράστια κέρδη με την πτώση της μετοχής.
Συμφώνησαν να δράσουν συντονισμένα με σκοπό να «τιμωρήσουν» τα κερδοσκοπικά παιχνίδια των «καρχαριών» της Wall Street. «Θέλουμε να δούμε το πορνό της απώλειας» έγραφαν χρήστες στο φόρουμ που έφτασε να έχει 2,2 εκατ. μέλη.
Το σύστημα που ακολούθησαν ήταν απλό. Πραγματοποίησαν μαζικά και συντονισμένα ως επενδυτική κοινότητα συναλλαγές μικρής αξίας με την χρήση εφαρμογών, όπως Robinhood και eToro.
Η κίνηση αυτή δημιούργησε μια διαφορετική χρηματιστηριακή πραγματικότητα και διέψευσε όλες τις προβλέψεις για την Gamestop. Η μετοχή απογειώθηκε με αποτέλεσμα οι επενδυτές και τα funds που είχαν ποντάρει στην κατάρρευση της να βρεθούν σε δύσκολη θέση, καταγράφοντας σημαντικές απώλειες εξαιτίας των επιλογών τους στο «σορτάρισμα».
Η αντίδραση τους ήταν να κυκλοφορήσουν πληροφορίες κυρίως μέσω του οικονομικού Τύπου ότι πρόκειται για μια τεράστια φούσκα. Σε φόρουμ και ιστοσελίδες γίνονταν αναφορές περί προβληματικής εταιρείας με ξεπερασμένο μάνατζμεντ και απαρχαιωμένη φιλοσοφία, όπως και οι πληροφορίες για οικονομικά προβλήματα και δυσκολίες που μπορεί να οδηγήσουν στο κλείσιμο φυσικών καταστημάτων.
Papa Musk
Ενώ το κατεστημένο της Wall Street έκανε την αντεπίθεση του, στη μάχη μπήκε και ο «Papa Musk» αλλάζοντας τα δεδομένα. Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, Έλον Μασκ πήρε θέση και με ένα tweet στον προσωπικό του λογαριασμό και προέβαλε την συγκεκριμένη εκστρατεία. Έγραψε απλά «Gamestonk» (ο όρος stonk χρησιμοποιείται μεταξύ των επενδυτών για τις μετοχές) και έδωσε το λινκ του φόρουμ «WallStreetBets». Η κίνηση αυτή προκάλεσε φρενίτιδα και έδωσε μεγαλύτερη ώθηση στην μετοχή της GameStop που ανέβηκε σχεδόν 40% μετά από μαζικές συναλλαγές εκτός συνεδριακού ωραρίου του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, εξαιτίας της χρήσης εφαρμογών από χρήστες σε όλο τον κόσμο.
Μετά των Μασκ πολλοί επώνυμοι επενδυτές (ανάμεσά τους και ο γνωστός από το βιβλίο και την ταινία «Big Short» Μάικλ Μπέρι) συντάχθηκαν στο πλευρό της προσπάθειας που πλέον είχε μετατραπεί σε μια επανάσταση κατά του κατεστημένου. Η μετοχή συνέχισε την τρελή πορεία της με αποτέλεσμα τεράστιοι επενδυτικοί όμιλοι, που είχαν ποντάρει στο σορτάρισμα της, να χάσουν δισεκατομμύρια δολάρια και κάποιες μάλιστα να φτάσουν στο σημείο να αποδεχθούν την ήττα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η η Melvin Capital που σταμάτησε το σορτάρισμα στη μετοχή της εταιρείας ενώ εκπρόσωπος της Citron Capital παραδέχθηκε ότι η εταιρεία κάλυψε την πλειονότητα των short θέσεων της στα «90 δολάρια και με απώλειες στο 100%». «Μοιάζει με το τέλος του ορθολογισμού και των θεμελιωδών αρχών», δήλωσε η Αν Στίβενσον-Γιανγκ συνιδρυτής της J Capital Research.
Η μαζική επένδυση στην Gamestop είχε και συνέχεια καθώς, μέσω του φόρουμ, ακολούθησαν και άλλες συντονισμένες κινήσεις. Με στόχο εταιρίες όπως η Blackberry οι συνασπισμένοι επενδυτές άλλαξαν τα δεδομένα και έστειλαν τις μετοχές στα ύψη. Έστειλαν έτσι μήνυμα πώς ό,τι έγινε με την Gamestop μπορεί να επαναληφθεί. Το φόρουμ προσέλκυσε παγκόσμιο ενδιαφέρον και μάλιστα την Τετάρτη (28/1/21) το βράδυ έγινε «private» από τους διαχειριστές καθώς δεν μπορούσε να αντέξει τον όγκο των επισκεπτών.
Έπαιξαν με τους κανόνες
τους.
Το θέμα έφτασε ακόμα και στον Λευκό Οίκο με την εκπρόσωπο της κυβέρνησης να παραδέχεται ότι είναι κάτι που παρακολουθούν με προσοχή. Το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης από την πλευρά του ανακοίνωσε ότι θα λάβει μέτρα και μιλάει για χειραγώγηση από τρολς του διαδικτύου.
Επιχειρώντας να απλοποιήσει κανείς την υπόθεση θα έλεγε ότι οι μεγαλοεπενδυτές και τα funds που ποντάρουν στην κατάρρευση μετοχών έπεσαν στη δική τους παγίδα. Δεν υπολόγισαν ότι χιλιάδες ανεξάρτητοι επενδυτές μπορούν να συνασπιστούν και να τα βάλουν με τις προβλέψεις τους. Η μετοχή της Gamestop είναι αδιαμφισβήτητα μια φούσκα αλλά δημιουργήθηκε πάνω στους κανόνες του παιχνιδιού της Wall Street. Mόνο που αυτή τη φορά οι νικητές δεν ήταν οι «μεγαλοκαρχαρίες» και γι' αυτό άλλωστε οι αντιδράσεις είναι τόσο μεγάλες. Πάνω απ' όλα όμως η υπόθεση καταδεικνύει το γεγονός ότι ο χρηματιστηριακός κόσμος βασίζεται στην ψυχολογία και στις συντονισμένες κινήσεις. Μια προβληματική εταιρία με οικονομικές δυσκολίες μπορεί, έστω εφήμερα, να μετατραπεί σε χρηματιστηριακό κολοσσό αρκεί να το αποφασίσει ένα μέρος των επενδυτών.