Η οικογενειακή τραγωδία, ο αλκοολικός πατέρας, η σχέση του με τον Φέργκιουσον και η αίσθηση ανωτερότητας που πάντα τον έκανε να αναρωτιέται
«Δεν υπάρχει
αμφιβολία ότι γεννήθηκα με ένα ξεχωριστό ταλέντο. Όμως πολλοί άνθρωποι
γεννιούνται με ένα τέτοιο ταλέντο και δεν είναι δεδομένο ότι θα φτάσουν εκεί
που θέλουν. Εγώ κάθε φορά που χρειαζόταν να συναντήσω το κατάλληλο άτομο εμφανιζόταν
στη ζωή μου και με βοηθούσε να φτάσω το επόμενο επίπεδο» λέει ο Πέτερ Σμάιχελ,
ο εμβληματικός Δανός γκολκίπερ που έγραψε ιστορία με την εθνική ομάδα της χώρας
του και την φανέλα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Σε
ντοκιμαντέρ που κυκλοφορεί για τη ζωή και την καριέρα του ο Σμάιχελ κάνει μια
σπάνια εξομολόγηση για τη ζωή του. «Πάντα μέσα στον αγωνιστικό χώρο πίστευα ότι
είμαι ανώτερος. Είχα την πίστη και ήμουν αποφασισμένος να είμαι ο ήρωας σε κάθε
αγώνα. Δεν ξέρω γιατί, είναι πράγματι ένα ενδιαφέρον ερώτημα στο οποίο πάντα
ήθελα να απαντήσω. Τι με έκανε έτσι; Από τότε που έγινα επαγγελματίας
ποδοσφαιριστής ένιωθα ανώτερος, ένιωθα ότι ήξερα τι θα ακολουθήσει. Παρότι όμως
με έχει απασχολήσει τόσο καιρό ακόμα δεν έχω απαντήσεις» λέει και συνεχίζει:
«Βοηθά να
κατανοήσεις από που ήρθες. Βλέπω τόσα πολλά στη μητέρα μου στο πώς είμαι, πολλά
και στον πατέρα μου αλλά και στο περιβάλλον μου».
Η τραγωδία
της οικογένειας
Στο
ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται η τραγωδία του πατέρα του Σμάιχελ, Τόλεκ. Η
οικογένεια του ζούσε στην Πολωνία και ήταν παιδί ακόμα όταν ουσιαστικά έμεινε
ορφανός. Ο παππούς του Σμάιχελ σκοτώθηκε την πρώτη μέρα του Β’Παγκοσμίου, την
ημέρα που εισέβαλαν οι Γερμανοί στην Πολωνία. Την γιαγιά του την έκλεισαν σε
στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου και πέθανε. Για να επιζήσει ο Τόλεκ Σμάιχελ έγινε
διπλός πράκτορας και κατάφερε να διαφύγει από την Πολωνία.
«Ο πατέρας
μου δεν ήταν και πολύ καλός με τις πληροφορίες. Υπήρξε όμως μια καθοριστική
στιγμή όταν είχαμε πάει στο Βερολίνο για λίγες μέρες. Περπατούσαμε και εντελώς
ξαφνικά αρχίζει να μιλά για τη ζωή του. Μου εξηγεί ότι έφτασε στη Δανία από τη
Βαρσοβία, μέσω Βερολίνου. Όσο βρισκόμασταν στο Βερολίνο ένιωθε ότι τον
παρακολουθούσαν, φοβόταν.
Σε εκείνη τη
βόλτα μου είπε τόσα πολλά, ήταν η μοναδική φορά που μίλησε για αυτά. Αργότερα
του ζήτησα να τα καταγράψω και αρνήθηκε. Η πόρτα είχε κλείσει και πάλι.
Δεν μου είχε
αναφέρει ποτέ ότι έχασε τη μητέρα του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης μέχρι την
ημέρα που έμαθε τι ακριβώς είχε συμβεί. Ο πατέρας ένιωθε την ανάγκη να έρθει
και πάλι κοντά στην Πολωνία. Σε ένα από τα ταξίδια του εκεί πήγε σε έναν φούρνο
και κάποιος του ρώτησε: Σας λένε Σμάιχελ;
Αποκαλύφθηκε
ότι ήταν στο ίδιο στρατόπεδο συγκέντρωσης με την γιαγιά μου. Του είπε ότι ήταν
ηρωίδα, τους φρόντιζε όλους και σήκωνε το ανάστημα της στους φρουρούς για περισσότερο
φαγητό. Τελικά αρρώστησε βαριά και πέθανε στο στρατόπεδο.
Το ότι έμαθε
τι συνέβη βοήθησε τον πατέρα μου. Ήταν στα 60 του τότε και πήρε για πρώτη φορά
αυτές τις πληροφορίες. Με βοήθησε κι εμένα να καταλάβω από που ήρθε η δύναμη
μου. Είναι μια λέξη που έρχεται πάντα στον μυαλό μου, δύναμη. Γιατί είμαι τόσο
δυνατός;».
«Ήθελα να
με φοβούνται»
Ο πατέρας του
Πέτερ Σμάιχελ εργαζόταν ως μουσικός. Ήταν αλκοολικός και συχνά επιθετικός. «Δούλευε
νύχτα. Την ημέρα κοιμόταν. Τώρα που το σκέφτομαι καταλαβαίνω πόσο σκληρά
εργαζόταν και πόσο τον επηρέαζε. Δεν ήταν οργισμένος και επιθετικός όλη την
ώρα.
Πίστευε ότι
πρέπει να είσαι ο απολύτως καλύτερος. Μεγάλωσα με αυτό το πιστεύω αλλά όμως δεν
ήμουν σε καμία περίπτωση τόσο επιθετικός όσο ο πατέρας μου, μόνο μέσα στον
αγωνιστικό χώρο ήμουν έτσι.
Και πολλά από
αυτά που βλέπατε ήταν σχεδιασμένα. Αυτό που λένε mind games. Ήθελα όλοι όσοι έπαιζαν εναντίον
μου να με φοβούνται και λίγο ή
τουλάχιστον να σκέφτονται ότι είμαι απέναντι τους».
Ο Δανός
μιλάει ξανά για τη δύναμη: «Ήταν στην οικογένεια μου. Η μητέρα μου εργαζόταν ως
νοσοκόμα με ανθρώπους που είχαν καρκίνο. Ήταν τόσο δυνατή. Ο πατέρας μου ήταν
από την πλευρά του πολύ δυνατός και συναισθηματικός».
Ο ίδιος είχε
καταφέρει να ελέγχει τα συναισθήματα του. «Ένιωσα άγχος μόνο στο ντεμπούτο μου με
την Μπρόντμπι το 1987 σε ένα ευρωπαϊκό ματς στην Πορτογαλία. Ήμουν τόσο νευρικός
που περπατούσα με δυσκολία. Θυμάμαι να πλησιάζω τον αγωνιστικό χώρο. Περπατάω στη
φισούνα και σταματώ. Ήταν σαν ο μισός να ήθελα να μείνω εκεί. Ο άλλος μισός όμως
με κοίταξε στα μάτια και μου είπε: Όλη τη ζωή σου ονειρευόσουν στιγμές σαν κι αυτές.
Για είσαι νευρικός;
Αποφάσισα να
μην είμαι ποτέ ξανά νευρικός».
«Ο Φέργκιουσον ζητούσε την απόλυτη δύναμη, την απόλυτη δέσμευση»
Η κόρη του Σεσίλ
και ο γιός του Κάσπερ λένε ότι ο πατέρας του σπάνια έδειχνε τα συναισθήματα
του, εκτός από κάποια ξεσπάσματα θυμού. «Σίγουρα
αλλά ήταν άλλες εποχής και σκεφτείτε για ποιον δούλευα. Ήταν ο Άλεξ Φέργκιουσον
που ζητούσε την απόλυτη δύναμη, την απόλυτη δέσμευση. Τα να βάζεις συναισθήματα
στην εξίσωση ίσως φαινόταν σαν αδυναμία.
Τώρα όμως, βλέποντας
τα πράγματα με μεγαλύτερη ωριμότητα, ξέρω ό,τι κάθε φορά που είχε ένα προσωπικό
πρόβλημα το αντιμετώπιζε με σοβαρότητα. Με αγαπούσε ως ποδοσφαιριστή, ήμουν
ιδανικός για την ομάδα του και πάντα με βοηθούσε. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Στο
ξεκίνημα της σεζόν του τρεμπλ (1998-99) είχε έρθει από το Μουντιάλ με 10 μέρες
ξεκούραση. Άρχισα να κάνω λάθη, ένα πολύ μεγάλο σε ματς με τη Σέφιλντ Γουντνεσντεϊ
και ο Τύπος άρχισε να αναρωτιέται.
Παίζαμε ακόμα
στον όμιλο του Champions League, χτύπησα την πόρτα του Φέργκιουσον
και του είπα: Πνευματικά είμαι εξαντλημένος. Χρειάζομαι χρόνο.
Ο Φέργκι δεν
με κοίταξε καν, είδε το πρόγραμμα και μου είπε: ΟΚ δεν χρειάζεται να παίζεις
εδώ, πάρε δέκα μέρες άδεια.
Βγήκα από το
γραφείο και πετούσα. Από τότε έκανα κλικ ξανά και κατακτήσαμε το τρεμπλ. Τον
θεωρώ τον καλύτερο προπονητή όλων των εποχών. Για εμένα ήταν τέλειος».
Η σχέση του
με τον Φέργκιουσον είχε φυσικά και τα προβλήματα της. Μετά από ένα 3-3 στην
έδρα της Λίβερπουλ ακολούθησε ένας άγριος καυγάς τον οποίο ο συμπαίκτης του
Σμάιχελ, Γκάρι Νέβιλ έχει χαρακτηρίζει ως την «πιο άγρια σύγκρουση που έχει δει
ποτέ ανάμεσα σε δύο ψυχασθενείς».
«Ήταν απλά αδρεναλίνη
και βλακεία» λέει ο Σμάιχελ. Το επόμενο πρωί ο Φέργκιουσον του ανακοίνωσε ότι
θα τον πουλήσει. Τελικά άλλαξε γνώμη όταν ο Δανός απολογήθηκε στους συμπαίκτες
του. «Έτσι λέει ο Φέργκι. Δεν νομίζω ότι υπήρχε περίπτωση να με διώξει. Απλά ήθελε να στείλει
ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Ήμουν εξοργισμένος αλλά απολογήθηκε στους συμπαίκτες μου»
λέει χαμογελώντας ο Σμάιχελ.
«Ο Καντονά είχε πείσει τους πάντες ότι δεν ξέρει αγγλικά. Ο Κιν μιλούσε σε ελάχιστους»
Ο Δανός μιλά
και για θρυλικές μορφές της Γιουνάιτεντ και κάνει αποκαλύψεις. «Ήταν αστείο
γιατί ο Καντονά δεν μιλούσε ποτέ στον Τύπο. Πίστευαν ότι δεν μπορούσε να μιλήσει
αγγλικά. Μέναμε μαζί στο δωμάτιο και πάντα τον ρωτούσα πώς το έχει καταφέρει.
Μου αρέσει ο Καντονά γιατί δημιούργησε αυτή την περσόνα. Δεν αμφιβάλω ότι είναι
κι έτσι αλλά είναι επίσης ένας πολύ ωραίος τύπος με τον οποίο μπορείς να
συζητήσεις τα πάντα.
Με ρωτάνε επίσης
για τον Ρόι Κιν. Δεν είχα ιδιαίτερους δεσμούς. Ο Ρόι δεν μιλούσε με πολλούς
συμπαίκτες του. Χρόνια αργότερα είμαι σε ένα μεγάλο ξενοδοχείο στο Λονδίνο.
Κατεβαίνω για πρωινό και στην αίθουσα είναι μόνο ένας άτομο, ο Ρόι. Τον χαιρετώ
και μου λέει: Κάτσε κάτω.
Είχαμε την
πιο ωραία συζήτηση και ήταν τόσο περίεργο που μας πήρε χρόνια να την κάνουμε.
Ήμασταν όμως δυναμικές προσωπικότητες και ο Ρόι είναι πολύ διαφορετικός πλέον».
Ο Σμάιχελ
λέει πως προτιμά των τωρινό εαυτό του από εκείνον της εποχής που μεσουρανούσε: «Όταν
είσαι νέος και φιλόδοξος δεν είσαι και ο πιο γοητευτικός άνθρωπος στον κόσμο. Δίνεις
εντολές και δεν ακούς πολύ. Είμαι
διαφορετικός τώρα. Μιλάω με τα παιδιά μου κάθε μέρα, τα υποστηρίζω και είμαι
πιο χαλαρός».
Ακολουθεί το
τρέιλερ του ντοκιμαντέρ για τη ζωή του Δανού γκολκίπερ: