Ποιος είναι πραγματικά ο Joker; H ιστορία του απόλυτου κακού της DC που πάνω στον οποίο βασίστηκαν δύο
από τις κορυφαίες ερμηνείες στην ιστορία του κινηματογράφου
"Κάποιες φορές τα θυμάμαι έτσι, κάποιες φορές αλλιώς.
Αν πρέπει να έχω ένα παρελθόν τότε προτιμώ να έχει πολλές επιλογές" λέει ο
Joker για την ιστορία
του. Ακόμα και ο Batman
δεν ξέρει πολλά πράγματα για τις ρίζες του μεγάλου του εχθρού. "Όπως κάθε
κωμικός χρησιμοποιεί όποιο υλικό ταιριάζει" τονίζει. Σε αυτό που συμφωνούν
όμως όλοι είναι ότι ο Κλόουν Πρίγκιπας του Εγκλήματος είναι o απόλυτος κακός
του σύμπαντος της DC."Όταν
οι εγκληματίες θέλουν να τρομάξουν ο ένας τον άλλο λένε ιστορίες για τον Joker" λέει ο Trickster.
Ποιος όμως είναι... πραγματικά ο τύπος με το σαρδόνιο
χαμόγελο που ακροβατεί ανάμεσα σε κωμωδία και φρίκη; Ποιος είναι ο χαρακτήρας
που οδήγησε έναν ηθοποιό σε βαθιά κατάθλιψη και τελικά στο θάνατο και πάνω
του βασίστηκαν εκπληκτικές δημιουργίες και μοναδικές ερμηνείες;
Τρεις μπαμπάδες,
τρεις διαφορετικές ιστορίες
O Joker είναι 79 ετών. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στις 25 Απριλίου
του 1940 στο πρώτο τεύχος του Batman.
Ο Σκοτεινός Ιππότης είχε κάνει ντεμπούτο νωρίτερα, τον Μάιο του 1939 στο 27ο
τεύχος του Detective Comics.
Ακόμα και οι τρεις "μπαμπάδες" του Joker δεν συμφωνούν πώς ακριβώς γεννήθηκε
η ιδέα της δημιουργίας του. Οι Μπιλ Φινγκερ, Μπομπ Κέιν και Τζέρι Ρόμπινσον
έχουν διαφορετικές ιστορίες για το πώς σχεδιάστηκε ο Joker.
Ο Ρόμπερτσον τονίζει ότι είχε καιρό στο μυαλό του να
δημιουργήσει έναν σούπερ κακό που θα έκανε μεγάλη εντύπωση. "Ήθελα κάτι οπτικά συναρπαστικό. Κάποιον που θα έκανε αξέχαστη εντύπωση.
Θα ήταν περίεργος και θα τον θυμούνταν όπως τον Κουασιμόδο ή οποιονδήποτε άλλο
κακό με μοναδικά φυσικά χαρακτηριστικά. Το όνομα το πήρα από το φύλλο της
τράπουλας. Είπα την ιδέα μου στον Φίνγκερ από το τηλέφωνό και μετά του έδωσα τα
σχέδια μου για το πώς τον είχα φανταστεί και την κάρτα", λέει ο Ρόμπερτσον
και υποστηρίζει ότι ο Φίνγκερ, αφού είχε το σχέδιο, είπε ότι ήταν ατελές.
"Πρότεινε ο Joker να έχει μόνιμο χαμόγελο, όπως ο ηθοποιός Κόνραρντ Βάιντ.
Ήταν η πρώτη φορά που έγινε αναφορά σε αυτόν. Θεωρώ ότι όλοι παίξαμε ρόλο στη
δημιουργία του Joker αλλά η αρχική ιδέα ήταν δικιά μου. Ο Μπιλ έγραψε το σενάριο
σύμφωνα με όσα του είπα για τον χαρακτήρα. Εγώ και ο Μπομπ ολοκληρώσαμε μαζί
την εικόνα του" τονίζει ο Ρόμπινσον.
Αναφέρεται στον χαρακτήρα που ενσάρκωσε ο Βάιντ στο φιλμ του
1928 "The Man Who Laughs".
Πρόκειται για την κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου βιβλίο του Βίκτορ Ουγκό
με ήρωα τον παραμορφωμένο στο πρόσωπο Gwynplaine.
Οι Κέιν και Φίνγκερ επιμένουν πως ο Ρόμπινσον σχεδίασε τον Joker αφού του έδειξαν μια
φωτογραφία του Κόνραρντ από την ταινία. "Ο Μπιλ Φίνγκερ και εγώ
δημιουργήσαμε τον Joker.
Ο Ρόμπινσον ήρθε απλά με ένα φύλλο τζόκερ από μια τράπουλα. Ο Φίνγκερ είχε ένα
βιβλίο με μια φωτογραφία του Κόνραρντ να υποδύεται τον Gwynplaine (φωτό) και μου είπε:
Αυτός είναι ο Joker. O Ρόμπινσον
δεν είχε καμία σχέση με αυτό αλλά πάντα λέει ότι τον δημιούργησε. Έφερε απλά
ένα φύλλο τράπουλας και την χρησιμοποιήσαμε σε 2-3 τεύχη σαν σήμα κατατεθέν του
Joker" λέει ο
Κέιν.
Ο Φίνγκερ από την μεριά του υποστηρίζει: "Με πήρε
τηλέφωνο ο Κέιν. Μου είπε ότι είχε έναν νέο κακό. Όταν έφτασαν κρατούσε ένα
φύλλο τράπουλας. Προφανώς ο Ρόμπινσον ή ο Κέιν, δεν θυμάμαι ποιος, είδαν την
κάρτα και τους ήρθε η ιδέα για αυτό τον χαρακτήρα, τον Joker. Ο Μπομπ έκανε σχέδιο. Στην αρχή
δεν έμοιαζε πολύ με τον Joker,
έμοιαζε περισσότερο με κλόουν. Θυμήθηκα όμως ότι είναι ένα βιβλίο του Ουγκό το Man Who Laughs. Ο ήρωας είχε μόνιμο
χαμόγελο και έμοιαζε τόσο περίεργος. Έκοψα τη φωτογραφία του και την έδωσαν
στον Μπομπ. Έκανε το σχέδιο και του έδωσε μια πιο σκοτεινή προοπτική. Μετά
δούλεψε το πρόσωπο του και του έδωσε χαρακτηριστικά κλόουν. Του έβαλε χρώματα
και αυτός ήταν ο Joker".
Οι... μπαμπάδες έχουν πλέον φύγει από τη ζωή και το πώς
ακριβώς γεννήθηκε o Joker δεν θα ξεκαθαρίσει
ποτέ κάτι που σίγουρα θα άρεσε και στον ίδιο τον χαρακτήρα που δημιούργησαν.
Το όνομα του είναι...
Μέσα σε αυτά τα περίπου ογδόντα χρόνια ζωής έχουν
παρουσιαστεί διάφορες εκδοχές της ιστορίας του Joker για το πώς
κατέληξε σε αυτό που βλέπουμε σήμερα. "Οι λόγοι που κάνει εγκλήματα ο Joker βγάζουν νόημα μόνο για
τον ίδιο" λέει ο Batman.
Πρέπει να περάσουν έντεκα χρόνια από το ντεμπούτο του Joker (φωτό) για
να μάθουμε για πρώτη φορά την ιστορία του. Στο τεύχος 158 του Detective Comics
που κυκλοφόρησε το 1951 μαθαίνουμε ότι ο άνθρωπος ήταν ο ληστής με το όνομα Red Hood. Ενώ επιχειρεί να κάνει μια
μεγάλη κλοπή ο Batman
τον κυνηγά και για να ξεφύγει πέφτει σε μια δεξαμενή με χημικά. Έτσι παραμορφώνεται
και αποκτά τα χαρακτηριστικά που γνωρίζουμε. Επειδή πλέον μοιάζει με τη φιγούρα
στην τράπουλα επιλέγει το όνομα Joker.
To 1988 η DC κυκλοφορεί το "The Killing Joke" των Αλαν Μουρ και Μπράιαν
Μπόλαντ. Θεωρείται μέχρι σήμερα το magnum opus των κόμικ με πρωταγωνιστή των Joker και ένα από τα κορυφαία
που έχουν κυκλοφορήσει. Εκεί μαθαίνουμε ότι ο Joker ήταν ένας ξεπεσμένος κωμικός που
στράφηκε στο έγκλημα και έγινε ο Red Hood για να βρει χρήματα για την έγκυο
σύζυγο του. Σε μια ληστεία ο Batman
παρεμβαίνει και ο Red Hood πέφτει σε χημικά με αποτέλεσμα να παραμορφωθεί. Σε συνδυασμό
με το γεγονός ότι η σύζυγος και το αγέννητο παιδί του σκοτώνονται σε δυστύχημα ο Red Hood τρελαίνεται
και μετατρέπεται σε Joker.
Σε μεταγενέστερες ιστορίες αποκαλύπτεται ότι τη σύζυγο του Joker την έχει
σκοτώσει ένας διεφθαρμένος αστυνομικός που συνεργαζόταν με τη Μαφία. Μαθαίνουμε
επίσης πως το μικρό όνομα του Joker είναι Τζακ. Στο φιλμ του Τιμ Μπάρτον του 1989 αλλά και σε
ένα επεισόδιο του εξαιρετικού Batman:
Τhe Animated Series αποκαλύπτεται πως το
πλήρες όνομα του ήταν Τζάκ Ναπίερ.
Μετά τον Λέτζερ ο Joker δεν θα είναι ποτέ πια ο ίδιος
Πολλοί ηθοποιοί έχουν ενσαρκώσει ή δανείσει τη φωνή τους στον
Joker είτε για ταινία,
είτε για σειρά, είτε για κάποιο βιντεοπαιχνίδι. Η περίπτωση που ξεχωρίζει είναι
αυτή του Χιθ Λέτζερ. Ο Αυστραλός ηθοποιός έδωσε μια άλλη διάσταση στον
χαρακτήρα. Τον έκανε πιο ανθρώπινο και πιο σκοτεινό από ποτέ. Ήταν μια μεγαλειώδης
ερμηνεία που δικαίως τοποθετείται στις κορυφαίες της ιστορίας του σινεμά.
Δυστυχώς για να φτάσει σε αυτό το επίπεδο ο Αυστραλός χρειάστηκε να χάσει τον
εαυτό του. Πολλοί υποστηρίζουν πως ήταν οι θυσίες που έκανε για τον ρόλο που
τον οδήγησαν στη βαθιά κατάθλιψη και τελικά τον θάνατο. Το δεδομένο είναι ότι μετά τον Λέτζερ ο Joker δεν θα είναι ποτέ πιια ο ίδιος.
Πάνω σε αυτό τον χαρακτήρα πάτησε και ο Χόακιν Φοίνιξ και
παρουσίασε τον δικό του Joker που όλοι συμφωνούν ότι είναι επίσης αριστουργηματικός. Ο Joker του
Φοίνιξ είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής και έτσι έχει τη δυνατότητα να εμβαθύνει
στις πιο σκοτεινές πτυχές της προσωπικότητας του και να μιλήσει με τη... δική
του λογική.
Καρικατούρες βασισμένες περισσότερο στο πρότυπο του τρελού
κλόουν ήταν ο πρώτος Joker που ενσάρκωσε ο Σίζαρ Ρομέρο στην καλτ τηλεοπτική σειρά του
1966, και αυτός του Τζακ Νικολσον στο Batman του Τιμ Μπάρτον του 1989. Αδιάφορος
αυτός του Τζάρεντ Λέτο στο Suicide Squad.
Αναφορικά με τους ηθοποιούς που δάνεισαν τη φωνή τους στον Joker αποτελεί κοινή πεποίθηση πως ο
Μαρκ Χάμιλ (Batman: The Animated Series, Batman: Mask of the Phantasm κ.α.)
ήταν ο κορυφαίος.
«Ένα μικρό κεράκι
έλαμπε μέσα στο σκοτάδι. Γέλασα και το έσβησα»
O καταλληλότερος να μιλήσει για την προσωπικότητα του είναι ο
ίδιος ο Joker. Το έχει
κάνει μέσα από κόμικ, ταινίες και σειρές και συνεχίζει να το κάνει. Αυτός είναι
ο Joker με τα δικά του
λόγια:
"Είμαι ο φορέας του χάους και ξέρετε ποιο είναι το
χαρακτηριστικό του χάους; Είναι δίκαιο. Δεν είμαι τέρας, απλά είμαι μπροστά από
την εποχή μου. Είμαι ένα σκυλί που κυνηγά ένα αυτοκίνητο. Δεν ξέρω τι να κάνω
αν το πιάσω. Απλά κάνω πράγματα. Κανείς δεν πανικοβάλλεται αν όλα πάνε σύμφωνα με
το πλάνο. Ακόμα και αν το πλάνο είναι φρικτό. Το πραγματικό αστείο είναι ότι
υπάρχει η βαθιά πεποίθηση ότι με κάποιο τρόπο τα πάντα βγάζουν νόημα. Αυτό
είναι που με κάνει να ξεκαρδίζομαι κάθε φορά. Εγώ δεν είμαι ένας άνθρωπος με
πλάνο.
»Ξέρετε, ο κόσμος έπαψε να κοιτάζει για τέρατα κάτω από το
κρεβάτι του όταν συνειδητοποίησε ότι τέρατα είναι μέσα του. Εγώ επέλεξα την
έξοδο κινδύνου της τρέλας. Βγαίνεις και κλείνεις την πόρτα σε όλα τα τρομερά
πράγματα που έχουν συμβεί. Τα κλειδώνεις για πάντα. Τρελάθηκα όταν κατάλαβα τι
μαύρο τραγικό αστείο είναι αυτός ο κόσμος. Γιατί να είσαι τόσο σοβαρός σε έναν
τέτοιο κόσμο;
»Κάποτε είδα ένα όνειρο. Μια μαύρη ομίχλη είχε καλύψει όλο τον κόσμο. Άκουγες τις κραυγές των ανθρώπων μέσα στο σκοτάδι. Ξαφνικά ένα μικρό φως εμφανίστηκε. Ένα κερί άναψε, σύμβολο ελπίδας για εκατομμύρια. Ένα μικρό κεράκι έλαμπε μέσα στο σκοτάδι. Γέλασα και το έσβησα.
Θα σας δώσω μια συμβουλή: Μην απολογήστε ποτέ σε κάποιον
για την εμφάνιση σας. Αν εγώ δεν ήμουν τρελός και περίεργος δεν θα μπορούσα
είμαι τόσο ευφυής.
Για εμένα ο μόνος λογικός τρόπος να ζήσεις είναι χωρίς
κανόνες. Πιστεύω πως ότι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο περίεργο. Για να
τελειώνουμε, απλά είμαι διαφορετικός και έχω γραμμένη τη γνώμη σας".