Ο Λοράν Μαρτινέζ είναι ένας από τα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα σεξουαλικής κακοποίησης από ιερείς στη Γαλλία. Μέσα από ένα θεατρικό έργο λέει την ιστορία του και επουλώνει το τραύμα
Πάνω από 216.000 παιδιά, κυρίως αγόρια προεφηβικής ηλικίας, έπεσαν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης από κληρικούς της Καθολικής Εκκλησίας στη Γαλλία από το 1950 έως σήμερα, σύμφωνα με την έκθεση 2.500 σελίδων της αρμόδιας επιτροπής που διερευνά τις υποθέσεις. Ο Λοράν Μαρτινέζ είναι ένα από τα χιλιάδες θύματα.
Στην ηλικία οκτώ ετών κακοποιήθηκε σεξουαλικά από έναν
ιερέα. Σαράντα χρόνια αργότερα, επέλεξε να μετατρέψει την ιστορία του σε
θεατρικό έργο για να δείξει τις καταστροφικές συνέπειες ενός τέτοιου οδυνηρού
βιώματος αλλά και πώς το να μιλάει κανείς για αυτό που του συνέβη μπορεί να
βοηθήσει στην επούλωση των πληγών.
Το έργο με τίτλο «Συγγνώμη;» βασίζεται στη ζωή του Γάλλου συγγραφέα και ηθοποιού, περιγράφοντας πώς ένιωσε να καταβροχθίζεται από την κακοποίηση αλλά και πόσο αγωνίστηκε στην ίδια την καθημερινότητα του μετά από αυτή την τραυματική εμπειρία.
Μάλιστα ο Μαρτίνεζ παρουσίασε το θεατρικό του έργο σε επισκόπους της Εκκλησίας. Είναι μια προσπάθεια αφύπνισης καθώς όπως ο ίδιος δηλώνει «παρά τις σοκαριστικές αποκαλύψεις με λύπη διαπιστώνω ότι δεν υπάρχει απολύτως καμία αίσθηση του επείγοντος μέσα στην Εκκλησία για το θέμα».
«Ξεκάθαρα σοκαρίστηκαν από τους αριθμούς αλλά απλώς μιλάνε,
μιλάνε, μιλάνε...» τόνισε υποστηρίζοντας πως δεν φαίνεται να υπάρχει διάθεση
για άμεσα και δραστικά μέτρα.
Για τον Μαρτίνεζ, 52 ετών, οι αναμνήσεις από την κακοποίηση
του παραμένουν ζωντανές. Ο ιερέας που δίδασκε το κατηχητικό έβρισκε τρόπους για
να μείνει μόνος με το 8χρονο τότε αγόρι. Για να τον φιλάει, για να αγγίζει τα
γεννητικά του όργανα.
Μια μέρα, θυμάται ο Μαρτίνεζ, ο κακοποιητής ιερέας τον
κάλεσε στο διαμέρισμά του και ανάγκασε το αγόρι να του κάνει στοματικό σεξ. Ο
Μαρτίνεζ το είπε αργότερα στους γονείς του, οι οποίοι ειδοποίησαν τη Μητρόπολη
και ο ιερέας απομακρύνθηκε. Πιστεύει ότι ο ιερέας είναι πλέον νεκρός.
Όπως τα περισσότερα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης στους
κόλπους της Εκκλησίας, πριν τα μεγάλα σκάνδαλα και τις αποκαλύψεις τη δεκαετία
του 2000, ο Μαρτινέζ και η οικογένειά του δεν προσέφυγαν νομικά. Ήταν το μεγάλο
ταμπού των θρησκευόμενων οικογενειών που δεν μπορούσαν να στραφούν κατά της
Εκκλησίας. Τώρα πια είναι πολύ αργά καθώς το αδίκημα έχει παραγραφεί.
Για δεκαετίες, ο Μαρτίνεζ έκρυβε την κακοποίηση του,
μιλώντας για αυτό μόνο στις δύο γυναίκες συντρόφους του.
«Τις σεξουαλικές
σχέσεις, τις ένιωθα μέσα μου ως κάτι απαγορευμένο. Ήταν πολύ δύσκολο για μένα
να το ξεπεράσω και είχα ανάγκη πολύ υπομονετικές συντρόφους».
Το θεατρικό έργο που έγραψε δείχνει πώς η κακοποίηση
επηρέασε τη συναισθηματική και σεξουαλική του ζωή ως ενήλικα, κάνοντάς τον
μερικές φορές να γίνεται επιθετικός ή να αντιδρά υπερβολικά σε καθημερινά
προβλήματα αλλά και πώς τον έκανε να είναι πολύ προστατευτικός απέναντι στα
παιδιά.
Ο Μαρτινέζ λέει ότι πέρασε 40 χρόνια «φορώντας τη μάσκα
κάποιου άλλου» και πάντα «προσπαθώντας να κρύψω κάτι που ήταν σαν καρκίνος μέσα
μου».
Πριν από μερικά χρόνια, ένιωσε ότι έπρεπε να μιλήσει επειδή
είχε βαρεθεί να κρατάει αυτό το τραύμα μέσα του.
«Σκέφτηκα: πρέπει να κάνω κάτι. Δεν είναι δυνατόν να
συνεχίσουμε έτσι».
Το θεατρικό ανέβηκε για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Τέχνης της Αβινιόν το 2019. Τότε ήταν που αποκάλυψε και στους δύο γιους του, ηλικίας 21 και 11 ετών τι του είχε συμβεί. Έκτοτε, το θεατρικό του Μαρτινέζ έχει παιχτεί σε κινηματογράφους στο Παρίσι και σε όλη τη Γαλλία και μια παράστασή ανέβηκε στο καθολικό τηλεοπτικό δίκτυο KTO της Γαλλίας. «Πονάω τόσο καιρό, και τώρα είμαι ηθοποιός, παίζω τον πόνο μου. Δεν είμαι πλέον μέσα σε αυτόν» τονίζει.
Θυμός, εκδίκηση και
συγχώρεση
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Μαρτίνεζ, ο οποίος έχασε την
πίστη του μετά την κακοποίηση, έκανε ένα νέο, αποφασιστικό βήμα. Μετά από μια
μακρά περίοδο δισταγμού, ρώτησε τον επικεφαλής της Διάσκεψης των Επισκόπων της
Γαλλίας, Έρικ ντε Μουλίνς-Μποφόρ, αν θα μπορούσε να ζητήσει τη συγχώρεση του
Μαρτίνέζ στο όνομα του κακοποιητή του.
«Δέχτηκε και ήταν απίστευτα συναισθηματικά φορτισμένο για
όλους μας εκείνο το βράδυ», θυμάται ο Μαρτίνεζ και συνεχίζει «Έδωσα τη συγχώρεσή
μου στον ιερέα που με βίασε. Μετά από αυτό ένιωσα πραγματικά εντελώς
απαλλαγμένος από όλο το βάρος του θυμού, από την επιθυμία της εκδίκησης. Όλα τα
άσχημα συναισθήματα που είχα εξαφανίστηκαν, μόνο και μόνο επειδή τον είχα
συγχωρήσει...Σιγά σιγά το τραύμα εξαφανίζεται...Αυτό που βοήθησε περισσότερο
ήταν να μπορέσω να συγχωρήσω τον ιερέα».
Ο ηθοποιός είχε προηγουμένως έρθει σε επαφή με τον Έρικ ντε
Μουλίνς-Μποφόρ, καθώς είχε υποστηρίξει το έργο του Μαρντίνεζ και είχε
προσφερθεί να το δείξει σε Γάλλους επισκόπους στο πλαίσιο των προσπαθειών της
Εκκλησίας να αντιμετωπίσει τα επαίσχυντα μυστικά που ήταν από καιρό κρυμμένα.
Ήταν μια κίνηση καθυστερημένης συνειδητοποίησης της
καθολικής ιεραρχίας ότι η ακρόαση των επιζώντων είναι θεμελιώδες μέρος της
αναγκαίας για τη Εκκλησία διαδικασίας να αναγνωρίσει το πρόβλημα και να
βοηθήσει τα θύματα να θεραπευτούν. Μεταξύ των πολλών προτάσεων που
διατυπώνονται στην έκθεση που δημοσιοποιήθηκε για την σεξουαλική κακοποίηση
στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας στην Γαλλία, ήταν και η ακρόαση των
θυμάτων.
«Το πιο δύσκολο είναι
να το πεις μια φορά»
Η έκθεση εκτιμά ότι τουλάχιστον 2.900-3.200 άνδρες κληρικοί
ήταν υπεύθυνοι για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στη Γαλλία από τη δεκαετία του
1950 και κατηγορεί την Εκκλησία για συστημική συγκάλυψη. Η έκθεση εκτιμά πως
περίπου 330.000 παιδιά στη Γαλλία κακοποιήθηκαν σεξουαλικά κατά τη διάρκεια των
τελευταίων 70 ετών από ιερείς και άτομα που σχετίζονται με την Καθολική
Εκκλησία στη Γαλλία. Χιλιάδες από τα θύματα δεν έχουν τη δύναμη να μιλήσουν
ανοιχτά για ό,τι τους συνέβη.
Ο Μαρτίνεζ έχει διαπιστώσει ότι το θεατρικό του έργο βοηθά
άλλους ανθρώπους που υπέστησαν παρόμοιες δοκιμασίες και ελπίζει ότι τους
ενθαρρύνει να μιλήσουν και να ζητήσουν βοήθεια. Κάποιοι «έρχονται να με δουν
και μου λένε: Ευχαριστώ πολύ, γιατί, ξέρεις, αυτή είναι και η δική μου ιστορία.
Και είσαι ο πρώτος άνθρωπος που του το λέω».
«Το πιο δύσκολο είναι να το πεις μια φορά. Τότε παίρνεις τη
δύναμη να το λες ξανά και ξανά και ξανά. Και τότε είσαι ελεύθερος, ή
τουλάχιστον είσαι σε καλό δρόμο προς την ελευθερία» τονίζει.