Ουκρανία: Ένας γιος πολεμάει τον πατέρα του...

Ο πόλεμος στην Ουκρανία εκτός από τους νεκρούς και τις καταστροφές που αφήνει πίσω του έχει χωρίσει στα δύο ολόκληρες οικογένειες

Τις πρώτες ώρες της 24^ης Φεβρουαρίου, οι πρώτοι ρωσικοί πύραυλοι έκαναν την εμφάνισή τους στον ουρανό της Ουκρανίας. Σχεδόν αμέσως, όπως πολλοί Ουκρανοί έτσι και ο Αρτούρ έπιασε το κινητό του για να στείλει μήνυμα στον πατέρα του.

Όμως, ενώ οι περισσότεροι προσπάθησαν να βρουν τους δικούς τους ανθρώπους ανησυχώντας για την ασφάλειά τους, το μήνυμα του Αρτούρ προς τον πατέρα του ήταν τελείως διαφορετικό. Κι αυτό γιατί ο πατέρας του 27χρονου Αρτούρ, ο Όλεγκ, είναι συνταγματάρχης στις δυνάμεις των φιλορώσων αυτονομιστών της ανατολικής Ουκρανίας.

«Είστε μαλ*κες», έγραψε στο μήνυμά του ο Άρτουρ.

«Μην πάρεις όπλο. Το Κίεβο θα πέσει αμέσως», του απάντησε μετά από λίγο ο Όλεγκ.

Ο Αρτούρ όμως δεν ακολούθησε τη συμβουλή του πατέρα του και σύντομα εντάχθηκε στα σώματα εθελοντών συμμετέχοντας στην επιτυχημένη υπεράσπιση της ουκρανικής πρωτεύουσας, που ολοκληρώθηκε με την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από την περιοχή τον Απρίλιο.

Λίγο αργότερα, κατετάγη στον τακτικό ουκρανικό στρατό και πρόσφατα συμμετείχε στην αντεπίθεση των Ουκρανών στα βόρεια και τα ανατολικά της χώρας. Ο Άρτουρ ήταν στις ουκρανικές μεραρχίες που μπήκαν στις πόλεις Ιζιούμ και Λιμάν, δύο πόλεις στρατηγικής σημασίας που απελευθερώθηκαν από τους Ουκρανούς τον προηγούμενο μήνα.

Όλο αυτό το διάστημα, ο ίδιος κρατά επαφές με τον πατέρα του που βρίσκεται στο κατεχόμενο από τους Ρώσους Ντονέτσκ, ανταλλάσσοντας μηνύματα, τα οποία μοιράστηκε με τον Guardian. «Κυριολεκτικά είμαστε στις αντίθετες πλευρές του μετώπου. Όμως μόνο ένας από εμάς παλεύει για τον σωστό σκοπό», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα μέσω μιας βιντεοκλήσης από τα δυτικά της χώρας, όπου ξεκουράζεται αφού συμμετείχε για μήνες σε σκληρές μάχες.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία χώρισε χιλιάδες οικογένειες. Το περίπλοκο και συχνά κοινό παρελθόν των δυο χωρών έχει ως αποτέλεσμα πολλοί Ουκρανοί να έχουν συγγενείς στην άλλη πλευρά των συνόρων. Λίγο μετά την εισβολή, είδαν το φως της δημοσιότητας πολλές ιστορίες Ρώσων που αρνούνταν να πιστέψουν τους Ουκρανούς συγγενείς τους, όταν τους έλεγαν ότι ο στρατός του Βλαντίμιρ Πούτιν βομβαρδίζει αμάχους σε πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα.

Όμως η ιστορία του Αρτούρ και του Όλεγκ αναδεικνύουν όσο ελάχιστες τον διχασμό που προκάλεσε ο πόλεμος σε αμέτρητες οικογένειες. Ο Αρτούρ προέρχεται από οικογένεια στρατιωτικών από τη Μπορισπίλ, μια πόλη κοντά στο Κίεβο. Ο πατέρας του, ο Όλεγκ, κατάγεται από την περιοχή του Ντονέτσκ, στα ανατολικά της χώρας και υπηρετούσε για μια δεκαετία στον ουκρανικό στρατό μέχρι το 2011. Η ιστορία του Αρτούρ είναι η πρώτη καταγεγραμμένη υπόθεση Ουκρανού στρατιώτη με πατέρα στον ρωσικό στρατό.

Αφού ο Όλεγκ πήρε διαζύγιο από τη μητέρα του Αρτούρ, μετανάστευσε την ίδια χρονιά στη Ρωσία αναζητώντας εργασία, σύμφωνα με τον γιο του. Αναζητώντας χρήματα, εντάχθηκε στις δυνάμεις των αυτονομιστών του Ντονέτσκ το 2016, δυο χρόνια μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία και την αποστολή δυνάμεων από τον Πούτιν στα ανατολικά, σε υποστήριξη των αυτονομιστών.

«Με σόκαρε όταν μου είπε ότι θα έμπαινε στις πολιτοφυλακές του Ντονέτσκ», θυμάται ο Αρτούρ. «Για μένα, όπως και για πολλούς Ουκρανούς, αυτός ο πόλεμος ξεκίνησε το 2014 και αυτή η κίνηση σήμαινε ότι πήρε το μέρος του εχθρού».

Ο Αρτούρ εξηγεί ότι ο πατέρας του υιοθετούσε σταδιακά μια όλο και πιο φιλορωσική στάση, ακόμη και πριν ενταχθεί στους αυτονομιστές. «Η ρωσική προπαγάνδα τον κυρίευσε. Πίστευα ότι δεν θα υπέκυπτε σε αυτή, ότι θα ήταν εξυπνότερος. Όμως έκανα λάθος».

Παρόλα αυτά, οι δυο τους κράτησαν επαφές όταν ο Αρτούρ, αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του ως μηχανικός, αποφάσισε να ακολουθήσει το όνειρό του και να κυνηγήσει μια καριέρα στην κινηματογραφική βιομηχανία του Κιέβου. Όμως όσο οι εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας οξύνονταν πριν την εισβολή του Φεβρουαρίου, τόσο μεγάλωνε και η απόσταση ανάμεσά τους.

Στις αρχές Μαρτίου, όταν τα περισσότερα ρωσικά στρατεύματα αποχώρησαν από το Κίεβο, ο Αρτούρ έστειλε στον πατέρα του ένα σύντομο μήνυμα- βίντεο, κοροϊδεύοντάς τον για τις πρώιμες προειδοποιήσεις του σχετικά με την πτώση της πρωτεύουσας. «Περπατάω γύρω-γύρω, αλλά δεν βλέπω ούτε ένα Ρώσο. Μοιάζει να εξαφανίστηκαν. Μπορείς να με βοηθήσεις; Δεν μπορώ να καταλάβω πού έχουν πάει», του είπε.

Ο Όλεγκ απάντησε λέγοντας ότι η τύχη των Ρώσων σύντομα θα αλλάξει, και τον συμβούλευσε για ακόμα μια φορά να παρατήσει τα όπλα. «Τότε πλέον κατάλαβα ότι οι ελπίδες του για μια ρωσική νίκη είχαν αρχίσει να κλονίζονται. Είχε αρχίσει να απελπίζεται καθώς η Ουκρανία ανακτούσε περισσότερο χαμένο έδαφος».

Μίλησαν ξανά έπειτα από τις εικόνες που ήρθαν στο φως από την Μπούτσα που υποδήλωναν τη σφαγή αμάχων από τους Ρώσους στρατιώτες. Ο Όλεγκ χαρακτήρισε τις ειδήσεις «ψεύτικες», αναπαράγοντας τους ισχυρισμούς της ρωσικής τηλεόρασης ότι οι φωτογραφίες των νεκρών αμάχων ήταν σκηνοθετημένες και ότι οι άμαχοι εκτελέστηκαν από τους ίδιους τους Ουκρανούς.

«Του είπα ότι βρέθηκα και ο ίδιος στην Μπούτσα, ότι είχα δει τα πάντα με τα ίδια μου τα μάτια», εξηγεί ο Αρτούρ. «Όμως κατάλαβα ότι δεν είχε νόημα. Σταμάτησα να προσπαθώ να τον πείσω για οτιδήποτε. Ήταν χαμένος χρόνος».

Μια από τις τελευταίες φορές που μίλησαν, ήταν όταν η μονάδα του Αρτούρ συμμετείχε στην απελευθέρωση του Ιζιούμ, στην αρχή της ουκρανικής αντεπίθεσης στα βορειοανατολικά της χώρας.

«Απόλαυσέ το τώρα που μπορείς», του έγραψε ο πατέρας του.

«Είστε σαν τους κακούς στις ταινίες τρόμου. Όταν χάνει το κακό, πάντα υπόσχεται ότι θα γυρίσει», του απάντησε ο Αρτούρ.

Όταν ο δημοσιογράφος του Guardian τον ρώτησε πώς θα αντιδράσει αν συναντήσει τον πατέρα του στη μάχη, ο Αρτούρ σιώπησε. «Δε νομίζω ότι θα μπορούσα να τον πυροβολήσω ούτε κι εκείνος εμένα. Ποιος θα μπορούσε να σκοτώσει τον ίδιο του τον πατέρα;» αναρωτήθηκε, προσθέτοντας ότι προς το παρόν ένα τέτοιο σενάριο παραμένει απίθανο, καθώς ο πατέρας του βρίσκεται σε στρατιωτική βάση στο Ντονέτσκ.

Σε πρόσφατο μήνυμά του, ο Όλεγκ έγραψε στον Αρτούρ: «Εξακολουθείς να είσαι ο γιος μου. Θέλω το καλύτερο για σένα. Θέλω να είσαι χαρούμενος και υγιής».

«Όμως νομίζω ότι θα πρέπει να τιμωρηθεί με κάποιο τρόπο από το δικαστήριο», επισημαίνει ο Αρτούρ. «Θα ήθελα να δει τη νίκη μας και να νιώσει τον κόσμο του να καταρρέει».

Παρόλα αυτά, ο Αρτούρ λέει ότι δούλεψε πολύ με τον εαυτό του, ώστε να μην αφήσει τον θυμό και το μίσος να τον κυριεύσει. «Ο πατέρας μου πρόδωσε την οικογένειά μας και πρόδωσε τη χώρα μας. Όμως μάχομαι εξαιτίας της αγάπης για την πατρίδα μου».

«Το τυφλό μίσος θα με έτρωγε ζωντανό και θα μπορούσα να καταστραφώ πριν λήξει αυτός ο πόλεμος», συμπληρώνει, προσθέτοντας ότι μετά τον πόλεμο θέλει να συνεχίσει να γυρίζει ταινίες και να βοηθήσει τους στρατιώτες που θα υποφέρουν από μετατραυματικό στρες.

Ο Αρτούρ μοιράστηκε για πρώτη φορά την ιστορία του στα τέλη Σεπτεμβρίου μέσω μιας ρωσικής δημοσιογραφικής ομάδας start-up, της Help Desk, η οποία στηρίζει αυτούς που επηρεάστηκαν από τον πόλεμο. Όπως λέει αποφάσισε να πει την ιστορία του επειδή κατάλαβε ότι πολλοί Ουκρανοί αντιμετώπιζαν παρόμοια οικογενειακά θέματα.

«Ήθελα να περάσω το μήνυμα ότι δεν ευθυνόμαστε για τις επιλογές τις οικογένειάς μας. Δεν σε κάνει λιγότερο πατριώτη το γεγονός ότι ο πατέρας σου είναι εγκληματίας». Η στρατιωτική μονάδα στην οποία ανήκει ξέρει την ιστορία του, αλλά όπως λέει δεν αμφισβήτησαν ποτέ την αφοσίωσή του. «Ξέρουν ότι είμαι 100% πιστός στην Ουκρανία».