Οι επιστήμονες εντόπισαν την προέλευση του αυνανισμού- Τι πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες γι' αυτήν την πρακτική

Ερευνητές αποδεικνούν ότι τα πρωτεύοντα θηλαστικά άρχισαν να αυτοϊκανοποιούνται ως και 40 εκατ. χρόνια πριν - Η στάση των ανθρώπων απέναντι στην πρακτική ανά τους αιώνες

Ο αυν ανισμός, αν και στην ανθρώπινη κοινωνία τους τελευταίους τουλάχιστον αιώνες θεωρείται ως κάτι αμαρτωλό και θέμα-ταμπού, στην κοινωνία των ζώων και ειδικότερα σε αυτή των πρωτευόντων θηλαστικών είναι μια κοινή πρακτική. Μάλιστα σύμφωνα με μια νέα έρευνα φαίνεται ότι ο αυν ανισμός στα θηλαστικά είναι τόσο αρχαίος που πάει πίσω κατά δεκάδες εκατομμύρια χρόνια.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο Guardian, εξελικτικοί βιολόγοι εντόπισαν την προέλευσή του σε αρχαία πρωτεύοντα που προηγήθηκαν κατά πολύ των πρώτων ανθρώπων.  Τα αποτελέσματα προέκυψαν μελετώντας αυτό που οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι η μεγαλύτερη βάση δεδομένων που έχει συγκεντρωθεί ποτέ για αυτό το ζήτημα. Με βάση αυτή επιβεβαιώνεται ότι ο άνθρωπος εμφανίστηκε στον πλανήτη, πολύ αργότερα από τη στιγμή που οι πρόγονοί του είχαν αρχίσει να επιδίδονται σε αυτήν την πρακτική.

«Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι πως η συγκεκριμένη συμπεριφορά είχε ήδη αναπτυχθεί πριν από περίπου 40 εκατομμύρια χρόνια, στον κοινό πρόγονο όλων των μαϊμούδων και των πιθήκων», δήλωσε η δρ. Ματίλντα Μπριντλ, επικεφαλής ερευνήτρια της μελέτης που έγινε στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου. «Δεν είναι ότι κάποια είδη ξύπνησαν μία ημέρα και άρχισαν να το κάνουν. Αυτό είναι ένα αρχαίο γνώρισμα που εξελίχθηκε», επεσήμανε. 

Η Μπριντ και οι συνάδελφοί της ερεύνησαν εις βάθος την ιστορία του αυν ανισμού, ελπίζοντας να κατανοήσουν την προέλευση αυτού που με μια πρώτη ματιά μοιάζει με αίνιγμα. Από εξελικτικής άποψης, ο αυν ανισμός φαίνεται σπατάλη χρόνου, ανούσιος, κάτι που μπορεί να σου αποσπάσει την προσοχή από άλλα θέματα, ακόμη και επικίνδυνος.

Προκειμένου να ανασυνθέσουν την ιστορία του, οι επιστήμονες συγκέντρωσαν εκατοντάδες δημοσιεύσεις, απαντήσεις σε ερωτηματολόγια και προσωπικές σημειώσεις σχετικά με τον αυν ανισμό πρωτευόντων θηλαστικών, από πρωτευοντολόγους και εργαζόμενους σε ζωολογικούς κήπους. Στη συνέχεια χαρτογράφησαν τις πληροφορίες, πηγαίνοντας πίσω στον χρόνο.

Στην έρευνα, οι επιστήμονες περιγράφουν ότι ο αυν ανισμός φαίνεται ότι ήταν κοινός σε πρωτεύοντα όλων των φύλων και ηλικιών. Αλλά δεν είναι τόσο σαφές γιατί εξελίχθηκε πάνω από 40 εκατομμύρια χρόνια πριν. Ιστορικά, βιολογικές μελέτες έχουν παραμελήσει τα θηλυκά, δίνοντας στους συγγραφείς της μελέτης λίγα αξιόλογα δεδομένα, για να προχωρήσουν. Ωστόσο, για τα αρσενικά υπάρχουν τουλάχιστον ενδείξεις.

Τα ευρήματα από τις αναλύσεις των επιστημόνων υποστηρίζουν την ιδέα ότι ο αυν ανισμός των αρσενικών ενίσχυε τις πιθανότητες γονιμοποίησης της συντρόφου. Για παράδειγμα, ένα χαμηλής βαθμίδας αρσενικό μπορεί να αυν ανίζεται από την μια ώστε να αυξήσει τη διέγερση πριν από το σεξ, κάτι που σημαίνει ότι γονιμοποιεί πιο γρήγορα το ταίρι του, προτού ένας εύσωμος ανταγωνιστής προλάβει να τον αποτρέψει. Επίσης, ο αυν ανισμός θα μπορούσε να βοηθά τα αρσενικά να αποβάλλουν το παλιό σπέρμα, αφήνοντας τα με το πιο φρέσκο και ικανό για γονιμοποίηση.

Πιθανόν όμως δεν ήταν μόνο αυτός ο παράγοντας που ενίσχυσε αυτήν την τακτική. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο αυν ανισμός των αρσενικών πρωτευόντων αυξήθηκε ανάλογα με τα επίπεδα σεξουαλικών μεταδιδόμενων λοιμώξεων. Μια εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι η πρακτική αυτή μετά το σ εξ βοηθά στον «καθαρισμό» του γεννητικού συστήματος, μειώνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης.

Η Ματίλντα Μπριντλ επισήμανε ωστόσο ότι χρειάζονται περισσότερα εξελικτικά δεδομένα για τον αυν ανισμό των θηλυκών. Μία ιδέα είναι πως η αυτοϊκανοποίηση πριν από το σεξ επιτρέπει στα θηλυκά πρωτεύοντα κάποια επιρροή στο ποια αρσενικά θα τα γονιμοποιήσουν. Κάνοντας τον κόλπο λιγότερο όξινο, γίνεται περισσότερο φιλόξενος για το σπέρμα του επιλεγμένου συντρόφου.

«Αυτή είναι τόσο κοινή συμπεριφορά στο ζωικό βασίλειο, που το βρίσκω απολύτως ακατανόητο ότι κανένας δεν το είχε ερευνήσει έως τώρα», σημείωσε η Μπριντλ. «Οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο αυν ανισμός είναι λάθος, ή αφύσικος κατά κάποιο τρόπο, θα πρέπει να ξέρουν ότι αυτή είναι μια απολύτως φυσική συμπεριφορά. Είναι μέρος της υγιούς γκάμας σεξουαλικών συμπεριφορών», κατέληξε.

Η αυτοϊκανοποίηση στην ανθρώπινη ιστορία

Όπως και με τα πρωτεύοντα θηλαστικά, έτσι και ο άνθρωπος φαίνεται ότι επιδόθηκε σε αυτήν την πρακτική από τότε που μπορούμε να γνωρίζουμε. Όπως φαίνεται οι περισσότεροι πολιτισμοί θεωρούσαν την αυτοϊκανοποίηση ως κάτι αποδεκτό, το οποίο όμως ήταν δείγμα κατώτερων κοινωνικά ανθρώπων.

Στα ελληνικά, η λέξη προέρχεται από το όνομα του βιβλικού  προσώπου Αυνάν, απογόνου του Ιακώβ που εμφανίζεται στο κεφάλαιο 38 της Γένεσης. Βέβαια, στην πραγματικότητα ο Αυνάν δεν αυτοϊκανοποιούνταν ακριβώς αλλά – παραβαίνοντας την υποχρέωση που είχε αναλάβει συνάπτοντας ανδραδελφικό γάμο(ένα είδος γάμου στον οποίο ο αδερφός του θανόντος άνδρα υποχρεούται να νυμφευτεί τη χήρα του αδερφού του, και αντίστοιχα η χήρα υποχρεούται να παντρευτεί τον αδερφό του θανούντος συζύγου της) – είχε  διακεκομμένη συνουσία (coitus interruptus). Με λίγα λόγια «τραβιόταν» πριν την ολοκλήρωση καθώς δεν ήθελε να γονιμοποιήσει τη γυναίκα του, επειδή σύμφωνα με την εντολή του Θεού το παιδί θα θεωρούνταν απόγονος του νεκρού αδερφού. Έτσι, ο Αύναν «σπαταλούσε τον σπόρο του στο έδαφος αποφεύγοντας να συμβάλει στην δημιουργία απογόνων του αδερφού του». Γι’ αυτό το λόγο, ο Θεός τον σκότωσε. Από αυτή την ιστορία φαίνεται ότι πηγάζει και η αντίληψη περί αμαρτωλού αυν ανισμού τόσο στον ιουδαϊκό κόσμο όσο και αργότερα στον χριστιανικό, αν και πρακτικά ο Αύναν δεν αυν ανιζόταν, αλλά απλά «σπαταλούσε» το σπέρμα του.

Ανάλογη αρνητική αντίληψη για την πρακτική αυτή υπήρχε και στον πολύ αρχαιότερο πολιτισμό των Βαβυλωνίων, αλλά και στους Ζωροάστρες, όπου υπήρχε η αντίληψη ότι όταν σπαταλιέται με την αυτοϊκανοποίηση το σπέρμα των αντρών είναι σα να καταστρέφεται και να «δολοφονείται» μια πιθανή νέα ζωή.

Ωστόσο τελείως διαφορετική ήταν η αντίληψη στους αρχαίους Αιγύπτιους, τους αρχαίους Έλληνες, αλλά και τους Ρωμαίους. Φυσικά, οι περισσότερες αναφορές έχουν να κάνουν με τον αντρικό αυν ανισμό καθώς πολύ λίγα γράφονταν για αυτόν των γυναικών.

Ο ανδρικός αυν ανισμός στη αρχαία Αίγυπτο είχε σπουδαία θέση, ειδικά όταν γινόταν από κάποιο Θεό όπου και θεωρείτο δημιουργική, μαγική, θεϊκή πράξη. Άλλωστε πίστευαν ότι ο θεός Ατούμ δημιούργησε το σύμπαν αυν ανιζόμενος μέχρι την εκσπερμάτωση. Η πράξη του Ατούμ αναπαρίστατο κάθε χρόνο, για να εξασφαλιστεί ότι θα υπάρξει καλή σοδειά. Συγκεκριμένα, ο Φαραώ έπρεπε να πάει στον ποταμό Νείλο και να αυτοϊκανοποιηθεί στα νερά του, ώστε να είναι εύφορος. Μάλιστα, υπάρχει και η ιστορία (που δεν είναι σίγουρο ότι ισχύει) ότι η Κλεοπάτρα είχε γεμίσει μια άδεια μακρόστενη κολοκύθα με μέλισσες που ζουζούνιζαν και με αυτόν τον τρόπο δημιούργησε έναν αυτοσχέδιο δονητή!

Στην αρχαία Ελλάδα, ο αυν ανισμός θεωρούνταν μάλλον σαν ένα φυσιολογικό υποκατάστατο για άλλες μορφές σεξουαλικής ηδονής και ειδικά όταν κάποιος δεν μπορούσε να επιδοθεί στην σεξουαλική πράξη με την γυναίκα του (ή κάποιον άλλο άντρα). Ωστόσο, συνήθως δεν θεωρούνταν πρέπον για έναν άντρα της υψηλής κοινωνίας να επιδίδεται σε αυτόν (τουλάχιστον να μην το μαθαίνει κανείς) καθώς θεωρούνταν υποτιμητικό να μην μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του με κάποιο άλλον άνθρωπο έστω και επί πληρωμή.

Υπάρχουν εκατοντάδες αγγεία που παρουσιάζουν σατύρους ή άντρες- κυρίως- να επιδίδονται σε αυτήν την πρακτική κρατώντας τους υπερμεγέθεις φαλλούς τους. Ενδεικτικά, στον ερυθρόμορφο αρύβαλλο του Νέαρχου από το 570 π.Χ. περίπου εμφανίζονται τρεις σάτυροι να αυτοϊκανοποιούνται, οι οποίοι μάλιστα έχουν ονόματα: είναι ο Δόφιος,ο οποίος ονομάζεται έτσι από το ρήμα «δέφομαι» που «σημαίνει μαλάσσομαι με τα χέρια», ο Ψ ώλας, ένα όνομα που προέρχεται από την λέξη «ψ ωλή», η οποία υποδηλώνει το πέος που βρίσκεται σε στύση και τέλος ο Τερπέκελος, που σημαίνει αυτός που ευχαριστεί το στειλιάρι του.

Συχνά ο αυνανισμός ήταν αιτία αστεϊσμού και γι’ αυτό εμφανίζεται πολύ συχνά στις κωμωδίες του Αριστοφάνη. Έτσι, στη «Λυσιστράτη», την αρχαία κωμωδία όπου οι γυναίκες αρνούνται την ερωτική συνουσία στους άνδρες προκειμένου να σταματήσουν τον πόλεμο Αθήνας-Σπάρτης, οι Σπαρτιάτες χλευάζονται για την ενθουσιώδη ενασχόλησή τους με την ευχαρίστηση του εαυτού τους.

Ο φιλόσοφος Διογένης ο Κυνικός από την άλλη απέδιδε την επινόηση του αυνανισμού στον θεό Ερμή ο οποίος και λυπήθηκε τον γιο του Πάνα που κυνηγούσε την Ηχώ, αλλά φάνηκε ανίκανος να την σαγηνεύσει. Έτσι του έμαθε το τέχνασμα αυτό, για να ανακουφίζεται. Ο Παν με την σειρά του δίδαξε αυτήν την πρακτική στους νεαρούς βοσκούς οι οποίοι την διέδωσαν.

Σύμφωνα με τον Δίωνα Χρυσόστομο, ο ίδιος ο Διογένης συχνά αυνανιζόταν δημοσίως μπροστά στο πλήθος που μαζευόταν γύρω από το πιθάρι του. Ο Διογένης επιχειρηματολογούσε πώς, αφού δεν είναι ανήθικο να τρως και να πίνεις-πράξεις που κάνεις με το χέρι σου- δεν είναι ανήθικο ούτε και να αυν ανίζεσαι. Όταν κάποτε τον ρώτησαν εάν ντρέπεται, αυτός απάντησε «μακάρι να μπορούσα να ανακουφίσω και την πείνα μου, τρίβοντας την κοιλιά μου». Πάντως, γενικότερα οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι στοχαστές, όταν αναφέρονταν στην πρακτική αυτή, σημείωναν ότι δεν είναι πρέπουσα για έναν ευπατρίδη. Ουσιαστικά, ο αυνανισμός ήταν μια λύση ανάγκης για όσους δεν είχαν άλλες επιλογές, για να ικανοποιήσουν την σεξουαλική τους επιθυμία και το να ξεμένει κανείς από επιλογές ήταν κάτι λυπηρό και ένδειξη ότι βρίσκονταν σε κατώτερη κοινωνική υπόσταση. Ανάλογη αντίληψη υπήρχε και στην ρωμαϊκή εποχή, όπου απορριπτόταν εν γένει η υπερβολική ενασχόληση με όσα σου προκαλούν απλή ευχαρίστηση όχι επειδή το απαγορεύει ο Θεός, αλλά επειδή δίνει την εικόνα ενός ανθρώπου που δεν μπορεί να χαλιναγωγήσει τις ορμές του και να ασχοληθεί με τα ουσιώδη.

Φυσικά, για το θέμα του γυναικείου αυνανισμού ελάχιστα γνωρίζουμε καθώς δεν υπήρχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον γενικά για τις γυναίκες, οι οποίες θεωρούνταν ατελείς άντρες. Σε αγγεία εμφανίζονται (σπάνια) γυναίκες να αυτοϊκανοποιούνται κρατώντας τους λεγόμενους «ολίσβους», οι οποίοι ήταν μακρόστενες σκληρές μπαγκέτες ψωμιού που λειτουργούσαν ως υποκατάστατο του φαλλού. Πάντως είναι άγνωστο αν όντως χρησιμοποιούνταν οι όλισβοι ή αυτό φαντάζονταν οι άντρες δημιουργοί των αγγείων ότι θα έκαναν οι γυναίκες, όταν έμεναν μόνες τους.

Και μετά ήρθε ο Χριστιανισμός (και ο Διαφωτισμός)

Φυσικά, τα πάντα άλλαξαν όταν έκανε την εμφάνισή του ο Χριστιανισμός. Πάντως, τα πρώτα χρόνια φαίνεται ότι η εκκλησία θεωρούσε χειρότερη αμαρτία την συνουσία εκτός γάμου παρά τον αυν ανισμό, ο οποίος μάλιστα σε κάποια κείμενα ακόμα και του 1644 προτείνεται ακόμα και ως  λύση για αντισταθεί κανείς στον πειρασμό των γυναικών.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Ιστορίας Τόμας Λάκερ του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια, ο χαρακτηρισμός του αυνανισμού ως κάτι «κακό» ή φαυλότητα υπήρξε δημιούργημα του Διαφωτισμού και όχι της παραδοσιακής θρησκευτικής ηθικής. Ο Ιμάνουελ Καντ μάλιστα τον θεωρούσε χειρότερο και από την αυτοκτονία. Οι προοδευτικοί διαφωτιστές, οι οποίοι από την άλλη αντιμετώπιζαν θετικά τη σεξουαλική απόλαυση, προσπαθούσαν να δημιουργήσουν µια ηθική φιλοσοφία µε επίκεντρο το αυτεξούσιο στο οποίο, κατά την αντίληψή τους, ο αυνανισμός ερχόταν σε αντίθεση.

Η δαιμονοποίηση της πρακτικής αυτής έφτασε σε επίπεδα υστερίας κατά την βικτοριανή Αγγλία και άρχισαν να κυκλοφορούν ζώνες ασφαλείας και για άντρες και για γυναίκες οι οποίες παρεμπόδιζαν την αυτοϊκανοποίηση, ενώ εφαρμοζόταν ακόμα και η κλειτοριδεκτομή (χειρουργική επέμβαση γυναικείας περιτομής) για την αντιμετώπιση του γυναικείου αυνανισμού. Από την άλλη πλευρά, κατά το 19ο αι. ο αυν ανισμός χρησιμοποιήθηκε από ψυχαναλυτές για τη «θεραπεία» της υστερίας στις γυναίκες.

Είναι γνωστό ότι για πολλά χρόνια, ο αυνανισμός θεωρούνταν επιβλαβής για τη σωματική και ψυχική υγεία του ατόμου και φημολογούνταν ότι μπορεί να οδηγήσει σε κώφωση και τύφλωση, να προκαλέσει κύφωση, ενώ επικρατούσε επίσης η αντίληψη ότι κατά τη διάρκεια της πρακτικής αυτής αφαιρείται ουσία από το μυελό των οστών και ο άνθρωπος γίνεται πιο χαζός.

Προφανώς όλες αυτές οι αντιλήψεις έχουν πια αποδειχθεί απόλυτα εσφαλμένες από τους επιστήμονες και πλέον η αυτοϊκανοποίηση δεν συνδέεται με κανενός είδους παρενέργειες, σωματικές ή ψυχικές, εκτός βέβαια από τις περιπτώσεις όπου η πράξη γίνεται με υπερβολική συχνότητα και υποκαθιστά τη φυσιολογική σεξουαλική ζωή του ενήλικου ατόμου.