Τι επέλεξαν οι Έλληνες για την ενημέρωση τους την περίοδο
της καραντίνας; Τι δείχνουν τα στοιχεία για το παρόν και το μέλλον της ενημέρωσης
Πολύ ενδιαφέρονται συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον
της ενημέρωσης στην Ελλάδα καταγράφει η έρευνα της "διαΝΕΟσις"(ανεξάρτητος,
μη κερδοσκοπικός ερευνητικός οργανισμός). Η έρευνα, διεξήχθη τον Απρίλιο του
2020 ενώ η χώρα βρισκόταν σε καραντίνα. Μεταξύ άλλων, έθεσε στους συμμετέχοντες
το ερώτημα, ποια πηγή ενημέρωσης επέλεξαν για την πανδημία και τις εξελίξεις
γύρω από αυτή. Αν και οι συνθήκες ήταν ιδιάζουσες και σίγουρα δεν ευνοούσαν τον
γραπτό Τύπο τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τη στροφή στο διαδίκτυο αναφορικά με
την καθημερινή ενημέρωση και την υποχώρηση των άλλων Μέσων. Ειδικά στις νεαρές
ηλικίες η κυριαρχία των ιστοσελίδων και των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι
εντυπωσιακή.
Συνολικά τα αποτελέσματα έδειξαν πως απ' όσους συμμετείχαν
το 48,6% επέλεξε την τηλεόραση, το 25,4% το διαδίκτυο, το 7,5% τα Μέσα
κοινωνικής δικτύωσης, το 3,7% το ραδιόφωνο και μόλις το 1,8 τις εφημερίδες.
Φυσικά θα είναι άδικο για τις εφημερίδες να μην σημειώσουμε πως μόνο αυτές είχαν
να αντιμετωπίσουν το γεγονός ότι ο κόσμος έμενε κλεισμένος στο σπίτι και έβγαινε
(με τη γνωστή διαδικασία) για τα απολύτως απαραίτητα.
Σαρώνει το διαδίκτυο
στους νέους
Εντυπωσιακά είναι τα ευρήματα στις νεαρές ηλικίες αλλά και
οι διαφοροποιήσεις που εντοπίζονται όσο τα χρόνια αυξάνονται. Συγκεκριμένα οι
νέοι από τα 17 έως τα 24 ετών, δήλωσαν ότι ενημερώνονται κατά 40,1% από ιστοσελίδες,
έναντι του 29,6% που απάντησε πως επιλέγει την τηλεόραση. Το 12,2% απάντησε πως
ενημερώνεται από τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αίσθηση προκαλεί το στοιχείο ότι
στο συγκεκριμένο ηλικιακό κοινό το ποσοστό η ενημέρωση από ραδιόφωνο και
εφημερίδες είναι μηδενικό. Αυτό λέει πολλά για το μέλλον της ενημέρωσης και
προς τα πού βαδίζει.
Όσον αφορά τις ηλικίες από τα 25 έως 39 έτη τα αποτελέσματα
δεν διαφέρουν πολύ. Ενημέρωση μέσω ιστοσελίδων επιλέγει το 41,2% ενώ την
τηλεόραση το 24,5%. Στην τρίτη θέση βρίσκονται τα μέσα κοινωνικών δικτύων με 13,4%
ενώ εδώ ποσοστό παίρνει τόσο το ραδιόφωνο με 2,4% όσο και οι εφημερίδες με
1,5%. Σαρωτική παραμένει η κυριαρχία της τηλεόρασης στους συνταξιούχους. Το
72,8% δήλωσε ότι ήταν η επιλογή του ενώ ακολούθησε το διαδίκτυο με 6,3% και το
ραδιόφωνο με 5,1%.
Σύμφωνα πάντα με την έρευνα, την τηλεόραση ως μέσο
ενημέρωσης προτιμάται στο εντυπωσιακό ποσοστό του 80,4% από άτομα που διαθέτουν
μόνο πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Από τη συγκεκριμένη ομάδα μόλις το 2,3% επιλέγει
το διαδίκτυο.
Η τηλεόραση παραμένει πρώτη επιλογή και σε όσους έχουν
δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλά με μικρότερο ποσοστό- 56,7% και
45,2% αντίστοιχα. Μόνο στην ομάδα αυτών που έχουν μεταπτυχιακό ή διδακτορικό
ανατρέπεται πλήρως η κατάσταση καθώς η διαδικτυακή ενημέρωση προσπερνά με 53,6%
και η τηλεόραση πέφτει στο 20,4%. Ηλικιακά η προτίμηση στην τηλεόραση ανεβαίνει
παράλληλα με τα χρόνια του κάθε ατόμου που συμμετείχε στην έρευνα. Κορυφώνεται
στην ομάδα άνω των 65 ετών με 77,3%. Στη συγκεκριμένη ομάδα η ενημέρωση μέσω
διαδικτύου μετρήθηκε μόλις στο 4%.
Οι διαφοροποιήσεις ανά
εισόδημα
Η έρευνα παρουσιάζει στοιχεία και ανά εισόδημα αλλά και
επαγγελματική ενασχόληση. Συγκεκριμένα τονίζει
πως η εμβέλεια της διαδικτυακής ενημέρωσης ανεβαίνει προοδευτικά όσο
αυξάνει και το εισόδημα των ερωτηθέντων. Έτσι, οι ιστοσελίδες έχουν το 19,9% εκείνων
που τα μηναία έσοδα τους είναι μέχρι 500 ευρώ. Αυξάνει στο 20% για τους έχοντες
έσοδα μέχρι τα 1.000 ευρώ και πάει διαδοχικά στο 24,1% και στο 31,9% για τις
κατηγορίες εισοδήματος μέχρι 1.500 και 2.000 ευρώ το μήνα. Η προτίμηση στις
ιστοσελίδες ανεβαίνει στο 37,7% για έσοδα από 2.000 έως 3.000 ευρώ, ενώ για
εκείνους που κερδίζουν πάνω από 3.000 ευρώ το ποσοστό εκτινάσσεται στο 40%, με
την τηλεόραση να έρχεται δεύτερη με 31,4%.
Λαμβάνοντας υπόψη την επαγγελματική ενασχόληση, οι ελεύθεροι
επαγγελματίες μαζί με τους επιστήμονες επιλέγουν διαδικτυακή ενημέρωση σε
ποσοστό 53,7% (έναντι του 26,2% που δίνουν στην τηλεόραση). Στη δεύτερη θέση
βρίσκονται οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι σε ποσοστό 36,8% έχουν ως πρώτη
ενημερωτική επιλογή τις ιστοσελίδες, με την τηλεόραση να έχει μερίδιο 33,9%.
Τέλος όσον αφορά τις αστικές και τις αγροτικές περιοχές υπάρχουν σημαντικές
διαφοροποιήσεις. Στις μεν αστικές το 45,8% επέλεξε την τηλεόραση όταν στις
αγροτικές το ποσοστό εκτοξεύεται στο 61,3%. Ακολουθεί το διαδίκτυο 27,7 και
15,1 αντίστοιχα.
Το παρόν δείχνει το μέλλον
Παρότι η έρευνα αφορά μια περίοδο που η χώρα βίωνε μια
πρωτόγνωρη κατάσταση σίγουρα δίνει ενδιαφέροντα στοιχεία για την επικρατούσα
τάση στην ενημέρωση. Η "ανάγνωση" της έρευνας καταδεικνύει πως παρότι η τηλεόραση αντέχει, η διαδικτυακή ενημέρωση θα κυριαρχήσει
μέσα στα επόμενα χρόνια. Όταν μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού θα έχει
αποκτήσει μεγαλύτερη οικειότητα με την τεχνολογία και πιο εύκολη πρόσβαση στο ίντερνετ
τα νούμερα που βλέπουμε αυτή τη στιγμή στις νεαρές ηλικίες πιθανότατα θα είναι
και του συνόλου.