Λωρίδα της Γάζας. Ένας πατέρας προσπαθεί να σώσει το παιδί του από τα πυρά των Ισραηλινών. Το παιδί πέφτει νεκρό μπροστά στην κάμερα και η εικόνα ακόμα και 20 χρόνια μετά συγκλονίζει όλον τον κόσμο
28 Σεπτεμβρίου 2000. Η Δεύτερη Ιντιφάντα, ο ανεπίσημος πόλεμος μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, ξεκινά. Εκείνη την ημέρα ο Αριέλ Σαρόν, βουλευτής ακόμα της αντιπολίτευσης, επισκέπτεται τον περίβολο του μουσουλμανικού τεμένους Αλ Ακσά στην Ιερουσαλήμ, που θεωρείται ο τρίτος πιο ιερός χώρος για το Ισλάμ. Οι μουσουλμάνοι εκλαμβάνουν την κίνησή του ως βέβηλη και προκλητική και ξεκινούν βίαια επεισόδια. Θεωρείται μέχρι και σήμερα ότι ο Σαρόν με την πράξη του αυτή επιδίωκε να σταματήσει τις ειρηνευτικές προθέσεις της «εργατικής» κυβέρνησης του πρωθυπουργού Εχούντ Μπαράκ. Έναν χρόνο μετά, ο Σαρόν εκλέγεται πρωθυπουργός του Ισραήλ.
30 Σεπτεμβρίου 2000. Η Δεύτερη Ιντιφάντα βρίσκεται στην
δεύτερη μέρα της και οι οδομαχίες ξεσπούν ανά πάσα στιγμή τόσο στη Δυτική Όχθη
όσο και στη Λωρίδα της Γάζας είτε με πέτρες και πλαστικές σφαίρες είτε ακόμα
και με αληθινές σφαίρες. Αυτή τη φορά, στην οδό Σαλαντίν στην πόλη της Γάζας,
οι σφαίρες είναι αληθινές.
Ένας πατέρας και ο γιος του. Ο πατέρας προσπαθεί να
προστατέψει τον 12χρονο γιο του από την βροχή των σφαιρών που πέφτουν κατά πάνω
τους. Μια έκρηξη γεμίζει τον δρόμο με σύννεφο
σκόνης. Όταν το σύννεφο καταλαγιάζει το μικρό παιδί δεν κινείται πια. Η
κάμερα του Ταλάλ Αμπού Ράχμα τα έχει καταγράψει όλα.
Ο Παλαιστίνιος κάμεραμαν Ταλάλ Αμπού Ράχμα εκείνη την ημέρα
έτυχε να βρίσκεται στον ίδιο δρόμο με τον 12χρονο Μοχάμεντ Αλ Ντούρα και τον
πατέρα του, Τζαμάλ, αλλά από την απέναντι πλευρά. Μέσα στον καταιγισμό των
σφαιρών που έπεφταν δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για να τους βοηθήσει καθώς
ήταν αδύνατο να διασχίσει τον δρόμο. Το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να
καταγράψει την ιστορία τους και χωρίς να το ξέρει τον θάνατο τελικά του
12χρονου Μοχάμεντ.
Το βίντεο αυτό που προβλήθηκε αποκλειστικά από το γαλλικό
κανάλι France 2 έγινε
μια από τις πιο δυνατές εικόνες της Δεύτερης Ιντιφάντα και προκάλεσε θύελλα
αντιδράσεων παγκοσμίως. Ο μικρός Μοχάμεντ Αλ Ντούρα έμεινε στην ιστορία ως ένας
μάρτυρας για τους Παλαιστίνιους, σύμβολο του αγώνα τους, και κηδεύτηκε λίγες
μέρες μετά με τιμές.
Η ισραηλινή κυβέρνηση αρχικά παραδέχθηκε ότι τα πυρά
προέρχονταν από στρατιώτες της, ωστόσο σύντομα άλλαξε την εκδοχή της και
κατηγόρησε τους Παλαιστίνιους για τα επεισόδια. Ο εικονολήπτης Ταλάλ Άμπου
Ράχμα κατηγορήθηκε ότι παραποίησε τα πλάνα του. Οι Ισραηλινοί το 2005
υποστήριξαν ότι το γαλλικό κανάλι έκοψε τα τελευταία δευτερόλεπτα του βίντεο,
όπου φαινόταν ότι ο Μοχάμεντ κούνησε το χέρι του, ενώ σύμφωνα με τους ίδιους
δεν παρουσιάστηκαν στοιχεία που αποδείκνυαν ότι ο 12χρονος ήταν πράγματι
νεκρός. Πολλοί κατηγορούσαν τους Παλαιστίνιους ότι αυτοί ήταν που άνοιξαν πυρ
και τελικά δολοφόνησαν το παιδί.
Η υπόθεση έφτασε ακόμα και στο δικαστήριο με ενάγοντα τον
Γάλλο δημοσιογράφο Φιλίπ Καρσεντί, ο οποίος κατηγόρησε τον Αμπού Ράχμα και το France 2 ότι τίποτα από όσα
δείχνει το βίντεο δεν είναι αλήθεια και ότι ο Αμπού Ράχμα με τον πατέρα και το
παιδί είχαν σκηνοθετήσει το γεγονός. Σύμφωνα με τον Καρσεντί ο Μοχάμεντ ζούσε
ακόμα! Τελικά το 2013 ένα γαλλικό δικαστήριο δικαίωσε το κανάλι France 2 και τον Αμπού Ράχμα
επιβεβαιώνοντας την αυθεντικότητα του βίντεο και καταδικάζοντας τον Καρσεντί
για συκοφαντική δυσφήμιση.
Σήμερα, είκοσι χρόνια μετά, ο Ταλάλ Αμπού Ράχμα ζει πλέον
στην Ελλάδα μαζί με την γυναίκα του και τον εξάχρονο γιο του. Εργάζεται μεταξύ
της χώρας μας και του Αμάν της Ιορδανίας. Από το 2017 του έχει απαγορευτεί η
είσοδος στη Γάζα. Ωστόσο μέχρι και σήμερα δεν έχει ξεχάσει ποτέ αυτή τη λήψη
από την οδό Σαλαντίν.
Αυτή είναι η αφήγησή του είκοσι χρόνια μετά από αυτό το
βίντεο.
Όλα ήταν ήσυχα στη
Γάζα
«Την προηγούμενη ημέρα ήμουν στην Ιερουσαλήμ στα γραφεία του
France 2. Ο Τσαρλς
Εντερλίν, ο επικεφαλής των γραφείων εκεί με κάλεσε στις 10 το πρωί και μου
είπε: «Σου στέλνω ένα αυτοκίνητο, πρέπει να πας γρήγορα στη Γάζα επειδή η
κατάσταση στη Δυτική Όχθη γίνεται πολύ, πολύ άσχημη». (σημ. η Δυτική Όχθη είναι
αυτό που θεωρείται επίσημο κράτος της Παλαιστίνης, ενώ η Λωρίδα της Γάζας αν
και αρκετά χιλιόμετρα μακριά στις όχθες του Ισραήλ στην Μεσόγειο Θάλασσα
κατοικείται σχεδόν αποκλειστικά από Παλαιστίνιους)
Έτσι, πήγα πίσω. Ο Τσαρλς με κάλεσε όταν έφτασα εκεί και με
ρώτησε πώς ήταν η κατάσταση. Του είπα: «Η Γάζα είναι ήσυχη, τίποτα δεν
γίνεται». Μου απάντησε: «ΟΚ, κράτα τα μάτια σου ανοιχτά και αν συμβεί τίποτα
ενημέρωσέ με και πήγαινε να το βιντεοσκοπήσεις».
Γύρω στις 3-4 το μεσημέρι δεν συνέβαινε τίποτα. Ήταν
Παρασκευή. Η Δυτική Όχθη φλεγόταν, αλλά η Γάζα ήταν πολύ ήσυχη. Ήξερα γιατί
συνέβαινε αυτό: τα σχολεία ήταν κλειστά και ήταν ημέρα αργίας.
Ελέγχαμε την κατάσταση και ήξερα, ως δημοσιογράφος, ότι το
Σάββατο το πρωί θα γινόταν διαδήλωση στη Γάζα. Εκείνη τη στιγμή υπήρχαν τρία
«κρίσιμα» σημεία στην Γάζα, ένα στην Ερέζ, ένα βόρεια της πόλης και ένα στο
κέντρο, στην οδό Σαλαντίν.
 |
| Ο Ταλάλ στη Γάζα |
Πολλοί άνθρωποι με ρώτησαν γιατί πήγα στην οδό Σαλαντίν. Πήγα εκεί απλώς επειδή ήταν στη μέση. Αν κάτι συνέβαινε στην Ερέζ ή οπουδήποτε αλλού θα μπορούσα γρήγορα να μετακινηθώ. Όπως εγώ έτσι κι όλοι οι δημοσιογράφοι ήξεραν τι θα συμβεί το πρωί του Σαββάτου. Πήγα εκεί γύρω στις 7πμ επειδή ήταν η ώρα που οι μαθητές πήγαιναν στο σχολείο και ήξερα ότι θα υπήρχε πολύς κόσμος.
Ξεκίνησαν πετώντας πέτρες και η κατάσταση ώρα με την ώρα
επιδεινώθηκε. Ήμουν σε επαφή με συναδέρφους που βρίσκονταν στην Ερέζ και ήξερα
τι συνέβαινε κι εκεί. Εκεί ήταν το
χειρότερο σημείο. Έμεινα εκεί που βρισκόμουν μέχρι
τις 13.00. Πλέον είχαν ξεκινήσει να ρίχνουν δακρυγόνα, πλαστικές σφαίρες και
πέτρες. Ξέρετε, ήταν φυσιολογικό. Αλλά υπήρχαν τόσοι πολλοί άνθρωποι που
πετούσαν πέτρες. Όχι εκατοντάδες. Χιλιάδες.
Κάλεσα στο γραφείο και τους είπα ότι περίπου 40 άνθρωποι
είχαν τραυματιστεί από τις πλαστικές σφαίρες και τα δακρυγόνα. Ο Τσαρλς μου
είπε: «ΟΚ, προσπάθησε να πάρεις συνεντεύξεις και στείλ’ τες μου μέσω
δορυφόρου».
Οι σφαίρες έπεφταν
σαν βροχή
Καθώς έπαιρνα την δεύτερη συνέντευξη, ξεκίνησαν οι
πυροβολισμοί. Έβγαλα την κάμερα από την βάση της και την πήρα στον ώμο μου.
Ξεκίνησα να κινούμαι δεξιά και αριστερά προσπαθώντας να καταλάβω ποιοι
πυροβολούσαν - πυροβολούσαν σαν τρελοί. Ποιος πυροβολούσε σε ποιον και γιατί. Πραγματικά δεν ήξερα. Προσπάθησα
να καλυφθώ γιατί έπεφταν πολλές σφαίρες.
Υπήρχε ένα φορτηγάκι στα αριστερά μου και κρύφτηκα πίσω από
αυτό. Λίγο μετά μερικά παιδιά ήρθαν και κρύφτηκαν κι αυτά εκεί. Μέχρι εκείνη
την στιγμή δεν είχα δει τον άντρα και το παιδί. Τα ασθενοφόρα άρχισαν να
καταφτάνουν και να παίρνουν τους τραυματίες.
Δεν μπορούσα να ακούσω κανέναν εξαιτίας του ήχου που έκαναν
οι σφαίρες και συνεχώς γινόταν χειρότερος. Υπήρχαν πολλοί πυροβολισμοί και
πολλοί τραυματίες. Ήμουν πραγματικά τρομαγμένος. Υπήρχε
παντού αίμα στο έδαφος. Άνθρωποι έτρεχαν και έπεφταν κάτω. Δεν ήξεραν από πού
έρχονταν οι σφαίρες, απλώς προσπαθούσαν να κρυφτούν. Δεν ήξερα τι να κάνω, να
συνεχίσω να τραβάω ή να αρχίσω να τρέχω. Αλλά είμαι ένας ξεροκεφάλος
δημοσιογράφος.
Εκείνη την στιγμή με κάλεσε ο Τσαρλς: «Ταλάλ φοράς το κράνος
σου και το γιλέκο;». Επειδή με ξέρει, δεν φοράω ποτέ το κράνος και το
αλεξίσφαιρο γιλέκο. Αλλά αυτή τη φορά μου ούρλιαζε: «Σε παρακαλώ φόρεσέ τα
Ταλάλ». Νευρίασα πολύ μαζί του επειδή δεν ήθελα να το ακούσω, αλλά του είπα:
«Βρίσκομαι σε κίνδυνο. Σε παρακαλώ Τσαρλς, αν μου συμβεί κάτι φρόντισε την
οικογένειά μου» και κλείσαμε το τηλέφωνο. Εκείνη τη στιγμή σκεφτόμουν την
οικογένειά μου: τα κορίτσια μου, το αγόρι μου, την γυναίκα μου και τον εαυτό
μου. Μύριζα τον θάνατο. Κάθε λεπτό έλεγχα το σώμα μου να δω αν έχω
τραυματιστεί.
Τότε, ένα από τα παιδιά που κρύβονταν μαζί μου μού είπε:
«Τους πυροβολούν» κι εγώ τον ρώτησα: «ποιους πυροβολούν;». Τότε είδα τον άντρα
και το αγόρι στον απέναντι τοίχο. Κρύβονταν και ο άντρας κουνούσε το χέρι του
και έλεγε κάτι. Οι σφαίρες έπεφταν κατευθείαν προς το μέρος τους. Αλλά δεν
μπορούσα να καταλάβω από πού έρχονταν.
Στην γωνία στην δεξιά πλευρά του άντρα βρίσκονταν Ισραηλινοί
στρατιώτες και παλαιστινιακές δυνάμεις. Μπροστά από εκείνο το σημείο ήταν η
ισραηλινή βάση. Τι θα μπορούσα να κάνω; Δεν μπορούσα να διασχίσω τον δρόμο.
Ήταν πολύ φαρδύς και οι σφαίρες έπεφταν σαν βροχή. Δεν μπορούσα να κάνω τίποτα.
Τα παιδιά πίσω μου ήταν τρομαγμένα και ούρλιαζαν και εκείνη
τη στιγμή είδα μέσα από τον φακό της κάμερας ότι το αγόρι είχε τραυματιστεί,
αλλά ακόμα κινούνταν και φώναζε ζητώντας βοήθεια, φωνάζοντας για να σταματήσουν
οι πυροβολισμοί. Τα παιδιά που ήταν μαζί μου είχαν πραγματικά τρελαθεί.
Προσπαθούσα να τα ηρεμήσω. Φοβόμουν για τον
εαυτό μου και
γι’ αυτά. Αλλά έπρεπε να βιντεοσκοπώ. Αυτή είναι η δουλειά μου. Δεν ήμουν
εκεί μόνο για να φροντίσω τον εαυτό μου. Υπάρχει ένας κανόνας: μια εικόνα δεν
είναι περισσότερο πολύτιμη από μια ζωή. Αλλά, πιστέψτε με: προσπάθησα να
προστατέψω τον εαυτό μου και προσπάθησα να σώσω αυτό το αγόρι και τον πατέρα
του, αλλά οι πυροβολισμοί ήταν τόσοι πολλοί. Ήταν πολύ επικίνδυνο να
διασχίσεις τον δρόμο. Έβρεχε σφαίρες. Μετά, άκουσα μια έκρηξη και η εικόνα γέμισε με
άσπρο καπνό. Πριν την έκρηξη το αγόρι ήταν ζωντανό, αλλά τραυματισμένο. Νομίζω
ότι το πρώτο του τραύμα ήταν στο πόδι. Όταν ο καπνός καταλάγιασε, την επόμενη
στιγμή που είδα το αγόρι ήταν ξαπλωμένο στα πόδια του πατέρα του κι αυτός
ακουμπούσε στον τοίχο χωρίς να κινείται. Το αγόρι αιμορραγούσε από την κοιλιά
του.
 |
| Τα καρέ του βίντεο |
Τα ασθενοφόρα προσπάθησαν να τους προσεγγίσουν πολλές φορές. Τους είδα. Αλλά δεν μπορούσαν γιατί ήταν πολύ επικίνδυνο. Τελικά, ένα από τα ασθενοφόρα ήρθε και πηρέ τον άντρα και το παιδί. Φώναξα στον οδηγό, με είδε καθαρά και σταμάτησε για λίγο. Τον ρώτησα αν μπορούσε να πάρει κι εμάς, αλλά μου είπε «όχι, έχω μόνο πολύ σοβαρές περιπτώσεις» και έφυγε μακριά.
Όταν σταμάτησαν οι πυροβολισμοί τα αγόρια που ήταν μαζί μου
άρχισαν να τρέχουν αριστερά και δεξιά. Έμεινα μόνος μου και αποφάσισα να φύγω
από το σημείο. Περπάτησα περίπου πέντε ή επτά λεπτά μέχρι να φτάσω στο
αυτοκίνητό μου. Προσπαθούσα να καλέσω το γραφείο στην Ιερουσαλήμ. Μου πήρε λίγο
χρόνο να βρω σήμα, σε μια εποχή άλλωστε που τα κινητά ήταν ακόμα κάτι νέο.
Καθώς περπατούσα είδα έναν συνάδερφό μου από άλλο δίκτυο. Τον
ρώτησα πόσοι είχαν τραυματιστεί και σκοτωθεί. Μου είπε τρεις. Του είπα: «Κοίτα
αν μιλάς για τους τρεις νεκρούς, θα πρέπει να προσθέσεις άλλους δύο. Σκοτώθηκαν
σε εκείνον τον τοίχο». Του έδειξα αυτό που είχα τραβήξει και αυτός άρχισε να
φωνάζει: «Ωχ όχι, ωχ όχι! Αυτός είναι ο Τζαμάλ, αυτός είναι ο γιος του ο
Μοχάμεντ. Ήταν στην αγορά. Ωχ Θεέ μου». Ο συνάδερφός μου ήταν παντρεμένος με την αδερφή
του Τζαμάλ.
Όλοι έμειναν σιωπηλοί
Κάλεσα τον Τσαρλς και μου είπε ότι έχω περιθώριο ως τις 17.00
να στείλω το υλικό. Όταν το έστειλα, όλοι στο γραφείο στην Γάζα και αυτοί στα
γραφεία του France 2
στην Ιερουσαλήμ έμειναν σιωπηλοί. Δεν μπορούσες να ακούσεις ούτε ψίθυρο. Όλοι
είχαν μείνει εμβρόντητοι, ακόμα και οι δημοσιογράφοι γύρω μου.
Ο Τσαρλς μίλησε πρώτος. Είπε «ΟΚ Ταλάλ. Νομίζω ότι πρέπει να
ξεκουραστείς γιατί αυτό είναι απίστευτο. Αλλά είσαι σίγουρος ότι κανένας άλλος
δεν το βιντεοσκόπησε;». Του είπα «Ήμουν μόνος μου. Μπορείς να γράψεις ότι είναι
αποκλειστικό του France
2»
Όταν πήγα σπίτι, ο Τσαρλς με κάλεσε και άρχισε να μου κάνει
ερωτήσεις: για τη γωνία της λήψης, τη θέση μου, πώς, ποιοι – πολλές ερωτήσεις.
Προβλήθηκε στις 20.00 εκείνη την ημέρα, αλλά ο Τσαρλς βρέθηκε αντιμέτωπος με
πολλές ερωτήσεις. Υψηλόβαθμα άτομα στο Παρίσι και το Ισραήλ. Κάλεσε τον στρατό
του Ισραήλ καθώς ήταν υποχρεωμένος από τον νόμο. Ήταν δυνατές εικόνες.
Υψηλόβαθμα άτομα στο Παρίσι άρχισαν να μου κάνουν ερωτήσεις.
Τις απάντησα όλες, γνωρίζοντας ότι ο Τσαρλς με εμπιστεύεται και ξέρει ποιος
είμαι. Δεν είμαι προκατειλημμένος. Από την αρχή, πριν καν ξεκινήσω να δουλεύω
για το France 2, ο
Τσαρλς μου είχε πει: «Ταλάλ, να μην είσαι προκατειλημμένος». Και μέχρι και αυτή
τη στιγμή έχω ακολουθήσει την συμβουλή του.
Υπήρξε πολλή συζήτηση γύρω από αυτό το βίντεο, ακόμα και
ισχυρισμοί ότι ήταν ψεύτικο. Αλλά οι άνθρωποι που το λένε αυτό δεν ξέρουν καν
την περιοχή. Υπήρξαν πολλά τηλεφωνήματα και έρευνες με εμένα σχετικά με το κατά
πόσο είναι αληθινές οι εικόνες. Αλλά έχω μια απάντηση γι’ αυτούς. Η κάμερα δεν
λέει ψέματα. Οτιδήποτε κι αν πουν γι’ αυτές τις εικόνες δεν μπορούν να με
πληγώσουν. Παρά μόνο σε ένα πράγμα: την καριέρα μου. Πληγώνουν αυτό για το
οποίο εργάζομαι – την δημοσιογραφία. Για μένα η δημοσιογραφία είναι η θρησκεία
μου, η γλώσσα μου, δεν υπάρχουν όρια στη δημοσιογραφία.
Έλαβα πολλά βραβεία γι’ αυτό το βίντεο. Τιμήθηκα στο
Ντουμπάι, στο Κατάρ, ακόμα και δύο φορές στο Λονδίνο. Έλαβα βραβεία από τις ΗΠΑ
και την Γαλλία. Πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω πώς αυτοί οι άνθρωποι νομίζουν
ότι το έχουμε σκηνοθετήσει.
Την ημέρα μετά τους πυροβολισμούς, πήγα στο νοσοκομείο να δω
τον Τζαμάλ. Δεν μπορούσα να του μιλήσω για πολύ. Έβγαλα μερικές φωτογραφίες και
μίλησα στο γιατρό, ο οποίος μου είπε ότι η κατάσταση του Τζαμάλ ήταν πολύ
σοβαρή, ότι υπήρχαν πολλές σφαίρες στο σώμα του.
Κάποιοι άνθρωποι με ρώτησαν πόσο πούλησα αυτές τις
φωτογραφίες. Αλλά το France
2 μου είπε ότι θα διένειμε αυτές τις εικόνες δωρεάν και συμφώνησα απόλυτα.
Είπαν «Δεν θα βγάλουμε χρήματα από το αίμα παιδιών».
Η δικαστική διαμάχη στο Παρίσι τράβηξε ως το 2013.
Κερδίσαμε. Δεν πήραμε καθόλου χρήματα. Ήταν η αξιοπρέπεια για την δουλειά μας
που μας ώθησε να πολεμήσουμε αυτήν την υπόθεση», καταλήγει ο Ταλάλ.
Το σύμβολο και οι
αντιδράσεις
Ο 12χρονος Μοχάμεντ θεωρείται σύμβολο από τους Παλαιστίνιους.
Το μοναδικό Νοσοκομείο Παίδων της Γάζας έχει πάρει πλέον το όνομα «Νοσοκομείο
Αλ Ντούρα» προς τιμήν του, ενώ πάρκα και δρόμοι έχουν ονομαστεί προς τιμήν του.
Παρόλο που την κηδεία του την παρακολούθησε πλήθος κόσμος υπάρχουν ακόμα φωνές
στο Ισραήλ που υποστηρίζουν ότι εκείνη την ημέρα κηδεύτηκε άλλο παιδί.
Ο πατέρας του Μοχάμεντ αλλά και ο διευθυντής του France 2 στο Ισραήλ, Τσαρλς
Εντερλίν, έχουν ζητήσει να γίνει εκταφή του πτώματος και να διεξαχθεί
ανεξάρτητη έρευνα. Ως σήμερα, η ισραηλινή πλευρά δεν έχει κινήσει διαδικασίες
παρόλο που σε μια αναφορά του 2013 ουσιαστικά υιοθετούσε την άποψη του Γάλλου
Καρσεντί ότι όλη η ιστορία είναι σκηνοθετημένη από την παλαιστινιακή
προπαγάνδα.
Ένα από τα βασικά σημεία που έχουν δεχθεί επίκριση από όσους
αμφισβητούν τις εικόνες του Ταλάλ είναι το μοντάζ που είχε υποστεί το βίντεο
όταν προβλήθηκε. Το υλικό που παρουσιάστηκε από το France 2 εκείνο το βράδυ είχε διάρκεια
59 δευτερόλεπτα με την φωνή του Εντερλίν να περιγράφει:
«Ώρα 15.00. Η κατάσταση μόλις έχει εκραγεί κοντά στις εγκαταστάσεις
του Νετζαρίμ στην Λωρίδα της Γάζας. Οι Παλαιστίνοι ρίχνουν σφαίρες και οι
Ισραηλινοί απαντούν. Νοσηλευτές, δημοσιογράφοι, περαστικοί βρίσκονται εν μέσω
πυρών. Εδώ, ο Τζαμάλ και ο γιος του ο Μοχάμεντ, γίνονται στόχος των Ισραηλινών
στρατιωτών. Ο Μοχάμεντ είναι δώδεκα και ο πατέρας του προσπαθεί να τον
προστατέψει. Κινείται. Ακόμα μια
έκρηξη πυρών. Ο Μοχάμεντ είναι νεκρός και
ο πατέρας του είναι σοβαρά τραυματισμένος».
Το βίντεο σταματά και αυτό ακριβώς προκάλεσε τις αντιδράσεις.
Γάλλοι δημοσιογράφοι που είδαν το αμοντάριστο υλικό υποστηρίζουν ότι το βίντεο
έδειχνε για λίγα ακόμα δευτερόλεπτα τον Μοχάμεντ. Αυτός κουνούσε το χέρι του και
φαινόταν ακόμα ζωντανός. Παρόλο που δεν αμφισβητούσαν ότι το παιδί τελικά πέθανε
υποστήριζαν ότι το κανάλι προσπαθούσε να δημιουργήσει εντυπώσεις κατά των
Ισραηλινών. Υποστήριζαν ακόμα ότι κανείς δεν μπορούσε να αποδείξει ποιος έριχνε
τα πυρά παρόλο που ο Ταλάλ υποστηρίζει ότι είδε Ισραηλινούς να πυροβολούν προς το
μέρος του πατέρα και του παιδιού. Πάνω σε αυτό βασίστηκαν και όσοι υποστήριξαν
ότι το υλικό είναι σκηνοθετημένο, όπως ο Καρσεντί αλλά και οι ισραηλινές αρχές.
Πάντως το France 2 αμέσως
μετά την πρώτη προβολή του μονταρισμένου βίντεο διένειμε δωρεάν σε όλα τα μέσα παγκοσμίως
το αμοντάριστο υλικό.
Ο Εντερλίν ύστερα από την προβολή του βίντεο δέχθηκε δεκάδες
απειλές για την ζωή του, ενώ επιθέσεις σημειώθηκαν στο δρόμο κατά της γυναίκας
του και των παιδιών του. Η οικογένεια αναγκάστηκε να μετακομίσει, ενώ
σκέφτονταν έντονα να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ εξαιτίας της έντασης των απειλών.
Ερωτηματικά από όσους αμφισβητούν το βίντεο και το γεγονός τίθενται
σχετικά με το χρονοδιάγραμμα όσων συνέβησαν. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι δεν
συνάδει ο χρόνος που ξεκίνησαν οι πυροβολισμοί στην οδό Σαλαντίν και η ώρα στην
οποία υποτίθεται ότι μεταφέρθηκε νεκρός ένας ανήλικος στο νοσοκομείο. Σύμφωνα με
την Γερμανίδα δημοσιογράφο Έσθερ Σαπίρο, ένας γιατρός του νοσοκομείου στο οποίο
μεταφέρθηκε ο Μοχάμεντ της είπε ότι το παιδί έφτασε εκεί στις 10 το πρωί,
ωστόσο οι πυροβολισμοί ξεκίνησαν στις 3 το απόγευμα. Ο γιατρός στη συνέχεια
ανέφερε ότι δεν θυμόταν να είπε αυτήν την ώρα στους δημοσιογράφους. Ένας άλλος γιατρός,
ο Άμπεντ Ελ-Ραζέκ Ελ Μασρί δήλωσε ότι εξέτασε ένα αγόρι εκείνο το μεσημέρι, ο οποίος
ήταν νεκρός με τα όργανα της κοιλιάς του να έχουν βγει έξω. Έδειξε μάλιστα στη
Σαπίρο μια φωτογραφία με ένα αγόρι και ένα καρτελάκι με το όνομα Μοχάμεντ
μπροστά του. Η ώρα στο ρολόι του γιατρού δείχνει 3.50.
Παράλληλα, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι στο σημείο που
δολοφονήθηκε ο Μοχάμεντ δεν βρέθηκε αρκετό αίμα στο έδαφος αλλά ούτε και τόσες πολλές
σφαίρες όσες υποστηρίζει ότι έπεσαν ο Ταλάλ (έχει κάνει λόγο για περίπου 400). Ωστόσο
τίποτα από τα δύο δεν μπορεί πλέον να αποδειχθεί.
Η επίσημη θέση του Ισραήλ μέχρι και σήμερα είναι ότι δεν
υπάρχουν αποδείξεις που να δείχνουν ότι όντως ο Μοχάμεντ πέθανε στο σημείο και
ότι ο πατέρας του τραυματίστηκε σοβαρά. Όπως λένε είναι φανερό ότι το αγόρι
ήταν ζωντανό στο τέλος του βίντεο. Μάλιστα εμφάνισαν έναν γιατρό που είχε
φροντίσει τον Τζαμάλ το 1994 μετά από έναν τραυματισμό σε επίθεση με μαχαίρι
λέγοντας ότι πολλά από τα τραύματα που παρουσίασε ότι προέρχονταν από εκείνη
την ημέρα στην πραγματικότητα ήταν από το 1994. Σύμφωνα πάντως με μια αναφορά του
υποδιευθυντή του νοσοκομείου Τελ Χασόμερ, Ράφι Γουάλντεν που εξέτασε το 50σελιδο
ιατρικό αρχείο του Τζαμάλ, τα τραύματα του 2000 ήταν τελείως διαφορετικά από
αυτά του 1994. Ο πατέρας το 2000 είχε: «πυροβολισμό στο δεξί χέρι, σπασμένο
κόκαλο στον βραχίονα, πολλαπλά τραύματα από θραύσματα στην παλάμη, πολλαπλούς πυροβολισμούς
στον δεξιό μηρό, σπασμένη λεκάνη, διαμπερές τραύμα στον γλουτό, ρήξη στο
κεντρικό νεύρο του δεξιού χεριού, ρήξεις στην βασική αρτηρία και σε φλέβες και
δύο τραυματισμούς από σφαίρες χαμηλά στο αριστερό πόδι».
Το Ισραήλ πάντως επιμένει μέχρι και σήμερα ότι η ιστορία
αποτελεί ένα «αιματοβαμμένο λίβελο» που επιτίθεται κατά του κράτους του Ισραήλ αναπαράγοντας
την μεσαιωνική αντίληψη που ήθελε τους Εβραίους να σκοτώνουν τα παιδιά των
Χριστιανών και να τους πίνουν το αίμα. Πάντως μέχρι και τώρα δεν έχει
ανταποκριθεί στο αίτημα του πατέρα του Μοχάμεντ και του δημοσιογράφου Τσαρλς
Εντερλίν για την εκταφή του δωδεκάχρονου.
*Το βίντεο δεν δημοσιεύεται για προφανείς λόγους, ωστόσο μπορεί να το βρει κανείς ολόκληρο στο YouTube
*Με στοιχεία από το Al Jazeera, Wikipedia, Sansimera.gr, Μηχανή του Χρόνου