Το στέμμα του Αγίου Εδουάρδου χρησιμοποιείται στη στέψη του μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου. Ποιος και πότε το δημιούργησε, πόσο υπολογίζεται ότι αξίζει και άλλες απαντήσεις
Μέσα στους επόμενους μήνες ο Κάρολος
του οίκου των Γουίντσορ θα στεφθεί και επίσημα βασιλιάς της Αγγλίας. Ως Κάρολος
ο Γ’ πλέον (o B’ κάθισε στον θρόνο από το 1660 έως το 1685
και ο Α’ από το 1625 έως το 1649 και αμφότεροι ανήκαν στον οίκο Στίουαρτ) θα
φορέσει το στέμμα του Ηνωμένου Βασιλείου σε μια μεγαλοπρεπέστατη τελετή. Είναι
το ίδιο που χρησιμοποιήθηκε στις 2 Ιουνίου 1953, στη στέψη της μητέρας του. Τον
τελευταίο αιώνα για αυτή τη μοναδική παγκοσμίως τελετή χρησιμοποιείται το
στέμμα του Αγίου Εδουάρδου το οποίο πλέον θεωρείται το πολυτιμότερο από τα
λεγόμενα «Κοσμήματα του στέμματος».
Το πραγματικό
στέμμα του Εδουάρδου του Ομολογητή
Παρά το όνομα του, το συγκεκριμένο
στέμμα δεν ανήκει στον Εδουάρδο τον Ομολογητή ο οποίος κάθισε στον θρόνο από το
1042 έως το 1066. Όπως φαίνεται σε πίνακες και ταπισερί της εποχής ο Εδουάρδος φορούσε
μια κλασική κορώνα. Την κληρονόμησε ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής, ο πρώτος Νορμανδός
βασιλιάς της Αγγλίας.
Το 1161 ο Εδουάρδος αγιοποιήθηκε και
κάθε αντικείμενο του απέκτησε ιδιαίτερη αξία και θεωρήθηκε ιερό. Σε ιστορικές
αναφορές τονίζεται ότι η κορώνα του Εδουάρδου χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά
στη στέψη του Ερρίκου Γ’ το 1220.
Έβγαινε σπάνια από το Αβαείο του Γουέστμινστερ και για περίπου 400 χρόνια ήταν το «επίσημο» στέμμα του βασιλείου. Το 1533, σε μια χωρίς προηγούμενο κίνηση, χρησιμοποιήθηκε για τη στέψη της Αν Μπολέιν, δεύτερης συζύγου του Ερρίκου Η’. Μετά την Αγγλική Αναμόρφωση το στέμμα του Εδουάρδου δεν χρησιμοποιούταν στις τελετές στέψης καθώς η αγγλικανική εκκλησία αποκήρυξε τη χρήση μεσαιωνικών βασιλικών αντικειμένων. Κατά τη διάρκεια του Αγγλικού Εμφυλίου (1642-1651) η Βουλή αποφάσισε να πουλήσει το στέμμα το οποίο ο Όλιβερ Κρόμγουελ, ο οποίος κυβερνούσε με τον τίτλο του Λόρδου Προστάτη, χαρακτήρισε «σύμβολο της απεχθέστατης βασιλικής κυριαρχίας». Το στέμμα δόθηκε σε μεταλλουργούς για να το λιώσουν.
Το σημερινό στέμμα του Εδουάρδου
Μετά τον θάνατο του Κρόμγουελ η μοναρχία
αποκαταστάθηκε και ο Κάρολος Β’, ο οποίος επέστρεψε από την εξορία, παρήγγειλε
ένα στέμμα για την τελετή στέψης του. Ο σερ Ρόμπερ Βάινερ, τραπεζίτης και
βασιλικός χρυσοχόος, ανέλαβε τη δημιουργία του. Κόστισε όσο τρία πολεμικά πλοία
της εποχής. Ο σχεδιασμός του βασίστηκε σε μεσαιωνικά σχέδια και χρησιμοποιήθηκε το
όνομα του Αγίου πλέον Εδουάρδου. Έτσι «γεννήθηκε» το στέμμα του Αγίου
Εδουάρδου. Έως σήμερα επικρατεί η θεωρία ότι για τον «σκελετό» του στέμματος
χρησιμοποιήθηκε ο χρυσός από τη λιωμένη κορώνα του Εδουάρδου του Ομολογητή. Μια
έρευνα που έγινε το 2008 αντικρούει τη συγκεκριμένη θεωρία.
Το 1671 ο Τόμας Μπλαντ έκλεψε το στέμμα από τον Πύργο του Λονδίνου. Το παραμόρφωσε με ένα σφυρί για να καταφέρει να το κρύψει. Τελικά το στέμμα εντοπίστηκε και αποκαταστάθηκε. Το χρησιμοποίησαν για τη στέψη του Ιακώβου Β’ και του Γουλιέλμου Γ’ το 1689, για τον οποίο μάλιστα άλλαξαν και τη βάση για να στέκεται καλά στο κεφάλι του. Από τότε το στέμμα του Αγίου Εδουάρδου δεν χρησιμοποιήθηκε ξανά και επιλέχθηκε ένα πιο ελαφρύ. Παρέμεινε στο Αβαείο του Γουεστμίνστερ. Χαρακτηριστικό είναι ότι παρέμεινε «αποθηκευμένο» και στην τελετή στέψης της βασίλισσας Βικτώριας.
Η επιστροφή του
Ο Εδουάρδος Ζ’ σκόπευε να επαναφέρει
την παράδοση και να χρησιμοποιήσει το στέμμα του Αγίου Εδουάρδου στην τελετή
στέψης του το 1902. Όμως εκείνη την ημέρα ανέρρωνε από επέμβαση σκωληκοειδίτιδας και
φόρεσε το ελαφρύτερο στέμμα της Αυτοκρατορίας (Imperial State
Crown).
Το 1911 το στέμμα του Αγίου Εδουάρδου εμπλουτίστηκε
με 444 πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους και έγιναν τροποποιήσεις στη βάση
του και τις αψίδες. Ο Γεώργιος Ε’ το 1910 ήταν ο πρώτος μονάρχης που στέφθηκε
με αυτό, μετά από 200 ολόκληρα χρόνια. Με τις αλλαγές που έγινε το στέμμα ήταν ελαφρύτερο
κατά 400 γραμμάτια (από 2,6 κιλά σε 2,2).
Από τότε το στέμμα του Αγίου Εδουάρδου έγινε το απόλυτο σύμβολο της αγγλικής μοναρχίας. Χρησιμοποιήθηκε τόσο στην τελετή στέψης του Γεωργίου ΣΤ’ όσο και της Ελισάβετ Β’. Για τη νεαρή βασίλισσα έγιναν κάποιες τροποποιήσεις αλλά το βάρος του παρέμεινε πολύ μεγάλο. Από τότε, όταν το πρωτόκολλο το επέτασσε να φορέσει στέμμα, χρησιμοποιούσε το ελαφρύτερο Αυτοκρατορικό.
Χρυσός και
πετράδια
Στη σημερινή του μορφή το στέμμα του
Αγίου Εδουάρδου έχει βάρος 2,23 κιλών και ύψος 30 εκατοστών. Ο σκελετός του
είναι από ατόφιο χρυσάφι και έχουν τοποθετηθεί πάνω του 444 πολύτιμα ή ημιπολύτιμα
πετράδια. Σε σχέση με το αρχικό του Καρόλου Β’ διαφέρει κυρίως στο σχήμα των αψίδων
και το χρώμα του βελούδινου υφάσματος που έχει χρησιμοποιηθεί (μοβ αντί για
βαθύ κόκκινο). Στην κορυφή του έχει μια μικρή σφαίρα και έναν σταυρό. Στις 4
Ιουνίου 2013 το στέμμα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό για την 60στή
επέτειο της στέψης της Ελισάβετ. Δεν είχε βγει από το δωμάτιο των Βασιλικών
Κοσμημάτων στον Πύργο του Λονδίνου (όπου φυλάσσονται τα 142 πολύτιμα
αντικείμενα του μονάρχη) από το 1953.
Αναφορικά τώρα με το ποια είναι η αξία
του στέμματος οι εκτιμήσεις μιλούν για ένα ποσό κοντά στα 40εκατ. ευρώ.