Το γράμμα που έγραψε ο Μπιν Λάντεν πριν 20 χρόνια γίνεται viral στο TikTok και προκαλεί κύμα συμπάθειας στην τρομοκρατία

Αναρτήθηκε από


Μια επιστολή που υποτίθεται ότι έγραψε ο Μπιν Λάντεν μετά την 11η Σεπτεμβρίου έγινε ξαφνικά viral στο TikTok

Λίγο μετά την ενορχήστρωση και την εκτέλεση των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου το 2001 στις ΗΠΑ, ένα κείμενο που αποδιδόταν στον Οσάμπα Μπιν Λάντεν κυκλοφόρησε ευρέως στα αραβικά και σύντομα μεταφράστηκε και στα αγγλικά. Το μακροσκελές αυτό γράμμα απευθυνόταν στις ΗΠΑ και σε αυτό ο Μπιν Λάντεν προσπαθούσε να εκλογικεύσει τις επιθέσεις που στοίχισαν τη ζωή σε χιλιάδες αθώους Αμερικανούς και προκάλεσαν ανυπολόγιστες συνέπειες τόσο στον δυτικό όσο και στον μουσουλμανικό κόσμο. Σε αυτό ασκούσε δριμεία κριτική κατά των κυβερνήσεων των ΗΠΑ διαχρονικά για τη στάση τους απέναντι στους μουσουλμάνους αλλά και για τη στήριξη που προσέφεραν πάντα στο Ισραήλ.

«Η δημιουργία του Ισραήλ είναι ένα έγκλημα που πρέπει να εξαλειφθεί. Κάθε άτομο του οποίου τα χέρια έχουν μολυνθεί με τη συμβολή προς αυτό το έγκλημα πρέπει να πληρώσει το τίμημα του και να το πληρώσει βαριά», αναφέρει σχετικά μεταξύ άλλων και συμπληρώνει: «Η Παλαιστίνη δεν θα πρέπει να θεωρείται αιχμάλωτη γιατί θα προσπαθήσουμε να σπάσουμε τα δεσμά της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πληρώσουν για την αλαζονεία τους με το αίμα των χριστιανών και τα κεφάλαιά τους».

Παράλληλα στο γράμμα, το οποίο είναι γεμάτο με  αντισημιτικές αναφορές απορρίπτει επανειλημμένα την κυριαρχία του Ισραήλ στα «εδάφη της Παλαιστίνης» τονίζοντας ότι «ο λαός της Παλαιστίνης είναι αγνοί Άραβες και οι αυθεντικοί Σημίτες» και σημειώνοντας ότι «μας φέρνει γέλια και κλάματα, όταν βλέπουμε ότι δεν έχετε κουραστεί ακόμα να επαναλαμβάνετε τα κατασκευασμένα ψέματά σας ότι οι Εβραίοι έχουν ιστορικό δικαίωμα στην Παλαιστίνη». Την ίδια στιγμή επαναλαμβάνει και τη θεωρία συνωμοσίας ότι το AIDS ήταν μια «σατανική αμερικανική εφεύρεση».

Είκοσι δύο χρόνια μετά, η γενιά Αμερικανών που ήρθε στον κόσμο περίπου την ίδια εποχή με την επίθεση αυτή ή και αργότερα «ανακάλυψε» και πάλι αυτήν την επιστολή, η οποία έχει γίνει γνωστή ως «γράμμα προς την Αμερική».

Η επιστολή αρχικά δημοσιεύτηκε το 2002, ωστόσο την τελευταία εβδομάδα άρχισε να κυκλοφορεί ξανά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κυρίως στην πλατφόρμα του TikTok, όπου «ανέβηκαν» χιλιάδες βίντεο νέων Αμερικανών που μοιράζονταν την εμπειρία τους αφού διάβασαν την επιστολή. Μέχρι και την Πέμπτη τα βίντεο αυτά είχαν συγκεντρώσει πάνω από 14 εκατ. θεάσεις.

Το μεγαλύτερο μερίδιο των νέων που μοιράστηκε την επιστολή μιλούσαν στα βίντεο για μια «εμπειρία που τους άλλαξε τη ζωή και τον τρόπο σκέψης» προτρέποντας όλους τους υπόλοιπους χρήστες να διαβάσουν κι αυτοί την επιστολή. Όπως ανέφεραν οι περισσότεροι, η επιστολή που διάβασαν ανέτρεψε όλη την κοσμοθεωρία τους καθώς σημείωναν ότι πολλά από αυτά που έλεγε ο Μπιν Λάντεν τότε με τα οποία δικαιολογούσε την δολοφονία αθώων πολιτών και τις τρομοκρατικές επιθέσεις μοιάζουν να «βγάζουν νόημα».

Ο ξαφνικός διαμοιρασμός αυτής της επιστολής μέσω του TikTok μετά από δύο δεκαετίες έρχεται εν μέσω του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και ενώ οι ΗΠΑ δέχονται κριτική για τη στήριξή τους στο Ισραήλ.

«Αν δεν το έχετε κάνει ήδη, διαβάστε το γράμμα του Οσάμα στην Αμερική», γράφει ένας χρήστης. «Έτσι, θα ανακαλύψετε πώς αυτό σχετίζεται με εμάς. Μας είπαν πάρα πολλά ψέματα. Διαβάζοντάς το μου άλλαξε κυριολεκτικά τη ζωή», συμπλήρωσε.

«Ό,τι μάθαμε σχετικά με τη Μέση Ανατολή, την 11η Σεπτεμβρίου και την ‘τρομοκρατία’ είναι ένα ψέμα», γράφει ένας άλλος χρήστης και ένας άλλος συμπληρώνει: «το TikTok θα σώσει τη γενιά μας».

Σε ένα βίντεο που δεν είναι πλέον διαθέσιμο στην πλατφόρμα και είχε προβληθεί περισσότερες από 1,6 εκατομμύρια φορές, ένας lifestyle influencer με έδρα τη Νέα Υόρκη παρότρυνε άλλους να διαβάσουν το γράμμα λέγοντας: «αν το διαβάσατε, πείτε μου αν υποστήκατε κι εσείς μια υπαρξιακή κρίση, γιατί τα τελευταία 20 λεπτά έχει αλλάξει ολόκληρη η άποψή μου για όλη τη ζωή που πίστεψα και έζησα».

Στα περισσότερα βίντεο, τα οποία «ανεβαίνουν» ακόμα και από λογαριασμούς με εκατοντάδες χιλιάδες ακολούθους, οι χρήστες μοιάζει να δικαιολογούν πολύ εύκολα και να βρίσκουν λογικές τις πράξεις τρομοκρατίας, όπως αυτή της επίθεσης της 11ης Σεπτεμβρίου βασιζόμενοι αποκλειστικά σε ένα γράμμα που αποδίδεται στον Οσάμα Μπιν Λάντεν, το οποίο αναπαράγεται εκτός ιστορικού πλαισίου. Μάλιστα, φαίνεται να δημιουργείται ένα κύμα συμπάθειας και κατανόησης για την τρομοκρατία και όσους την εξαπολύουν μιας και οι πράξεις του μοιάζουν... δικαιολογημένες.

Ταυτόχρονα, πολλοί κάνουν απευθείας σύνδεση με τα όσα συμβαίνουν σήμερα στην Λωρίδα της Γάζας μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι υπάρχουν και βίντεο με τα οποία οι χρήστες αντιδρούν σε αυτήν την παρουσίαση του γράμματος.


Η μεγάλη αναπαραγωγή αυτών των βίντεο προκάλεσαν την επέμβαση και του ίδιου του TikTok, το οποίο με ανακοίνωσή του ξεκαθάρισε ότι τα βίντεο που προωθούν το γράμμα του Μπιν Λάντεν και τις ιδέες του παραβιάζουν τους κανόνες της πλατφόρμας που ορίζουν ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει κανένα είδος στήριξης στην τρομοκρατία.

«Καταργούμε προληπτικά και επιθετικά αυτό το περιεχόμενο και διερευνούμε πώς μπήκε στην πλατφόρμα μας», δήλωσε το TikTok σε μια ανάρτηση στο X.

Η εταιρία υποστήριξε ότι ο αριθμός αυτών των βίντεο που προωθούν το γράμμα «είναι μικρός», ενώ πρόσθεσε ότι «οι αναφορές ότι τα βίντεο έχουν γίνει trend στην πλατφόρμα δεν είναι αληθινές». Ωστόσο, κατά την πάγια τακτική του, αρνήθηκε να προσφέρει συγκεκριμένα στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτή του τη δήλωση.  Την ίδια στιγμή το hashtag #lettertoamerica είχε πάνω από 10 εκατ.αναφορές πριν η πλατφόρμα το μπλοκάρει.

Την ίδια στιγμή όμως τα βίντεο αυτά έχουν αρχίσει να μεταπηδούν και σε άλλες πλατφόρμες με γεωμετρικούς ρυθμούς, ενώ με το γεγονός ασχολούνται και οι μεγαλύτερες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες των ΗΠΑ.

Σε μια πρωτοφανή κίνηση μάλιστα, ο Guardian προχώρησε στην αφαίρεση ενός άρθρου από την ιστοσελίδα του, το οποίο είχε δημοσιευτεί το 2002 και παρείχε την πλήρη μετάφραση του γράμματος του Οσάμα Μπιν Λάντεν. Άλλωστε αυτή η σελίδα ήταν και η βασική πηγή όπου κάποιος μπορούσε να διαβάσει στα αγγλικά αυτή την επιστολή. Πλέον, όποιος επιχειρεί να μπει σε αυτό το άρθρο διαβάζει το μήνυμα:

«Εδώ βρισκόταν μέχρι πρότινος μεταφρασμένο το πλήρες κείμενο της “Επιστολής προς την Αμερική” που δημοσιεύτηκε στον Observer στις 24 Νοεμβρίου 2002. Το έγγραφο, το οποίο είχε δημοσιευτεί και εδώ την ίδια μέρα, διαγράφηκε στις 15 Νοεμβρίου 2023. Το έγγραφο που είχε δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα μας είχε κυκλοφορήσει ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εκτός περικειμένου. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να το κατεβάσουμε και να κατευθύνουμε τους χρήστες στο ειδησεογραφικό άρθρο που το έθετε εντός πλαισίου».

Πάντως, το κείμενο της επιστολής του Οσάμα Μπιν Λάντεν μπορεί να βρεθεί σε πολλά ακόμα σημεία του διαδικτύου, όπως εδώ όπου βρίσκει κανείς το αρχειακό άρθρο του Guardian.

Ενημέρωση αλά… TikTok

Το TikTok είναι εξαιρετικά δημοφιλές στους νέους με την πλειονότητα των Αμερικανών κάτω των 30 ετών να χρησιμοποιούν την εφαρμογή τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, σύμφωνα με έρευνα του KFF. Ωστόσο, όλο και πιο συχνά, πάρα πολλοί νέοι χρήστες χρησιμοποιούν το TikTok όχι μόνο ως μέσο διασκέδασης αλλά ακόμα και ως πηγή ενημέρωσης από τα βίντεο άλλων χρηστών.

Νέα στοιχεία από το Pew Research Center που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη δείχνουν ότι το TikTok γίνεται το σημείο από όπου όλο και περισσότεροι νέοι Αμερικανοί λαμβάνουν τα νέα τους. Σύμφωνα με την Pew, σχεδόν το ένα τρίτο των Αμερικανών ηλικίας 18-29 ετών ενημερώνονται τακτικά για τις ειδήσεις από το TikTok και την ίδια στιγμή το συνολικό ποσοστό των ενηλίκων των ΗΠΑ που λένε ότι ενημερώνονται από το TikTok έχει τετραπλασιαστεί από 3% το 2020 σε 14% το 2023.

Φαίνεται ότι το TikTok αντικαθιστά όλο και περισσότερο τα συμβατικά μέσα ενημέρωσης, ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες, κάτι που καθιστά πιο δύσκολη την διασφάλιση της αντικειμενικής ενημέρωσης με τον έλεγχο των πηγών και την ολόπλευρη παρουσίαση ενός θέματος με ό,τι επακόλουθο μπορεί να έχει αυτό. 

Ο Ιμράν Άχμεντ, Διευθύνων Σύμβουλος του Κέντρου για την Καταπολέμηση του Ψηφιακού Μίσους, μιλώντας στο CNN ανέφερε ότι το TikTok προσπαθεί να προσελκύσει τους χρήστες ώστε να παραμείνουν περισσότερο στην εφαρμογή με κάθε κόστος. Η πλατφόρμα «είναι εντελώς αδίστακτη ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιεί μίσος, παραπληροφόρηση ή θετικό περιεχόμενο για να σας κρατήσει εθισμένους». Ως εκ τούτου, «τα έξυπνα βίντεο δεν είναι αυτά που πετυχαίνουν. Είναι οι χαζές λήψεις που γίνονται πιο εύκολα viral σε μια πλατφόρμα όπως το TikTok», τονίζει.

Ο Άχμεντ, ο οποίος μελετά την άνοδο των θεωριών συνωμοσίας μεταξύ των νέων, είπε στο CNN ότι το TikTok «ισχυρίζεται ότι είναι μια μηχανή ψυχαγωγίας», αλλά είναι πραγματικά «μια μηχανή κατήχησης». Αυτή τη στιγμή, «δεν έχουμε καμία πρόσβαση και κανέναν έλεγχο στους αλγόριθμους που διαμορφώνουν το μυαλό των νέων στην Αμερική σήμερα», εξήγησε.

Ο Πίτερ Μπέργκεν, αναλυτής Εθνικής Ασφάλειας του CNN, ο οποίος ήταν παραγωγός στην τηλεοπτική συνέντευξη με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν το 1997, είπε ότι βρίσκει την… αναγεννημένη δημοφιλία της επιστολής «παράξενη».

«Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που μοιράζονται τα βίντεο σήμερα είτε δεν είχαν γεννηθεί είτε ήταν πολύ μικρά παιδιά την 11η Σεπτεμβρίου, επομένως δεν έχουν πλήρη επίγνωση του ιστορικού πλαισίου».

Μάλιστα, ο Μπέργκεν, ο οποίος έχει γράψει πολλά βιβλία για τον Μπιν Λάντεν, παραμένει δύσπιστος ως προς την προέλευση της επιστολής. «Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι γράφτηκε από τον Μπιν Λάντεν και μερικά από τα πράγματα στα οποία εστιάζει δεν συνάδουν με τα άλλα γραπτά του», λέει στο CNN.