Μακελειό στην Πάτρα: Το τρομοκρατικό χτύπημα του 1991 με τους επτά νεκρούς


Μια πανίσχυρη βόμβα σκοτώνει έξι αθώους στο κέντρο της Πάτρας. Από πίσω κρύβεται παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση που είχε άλλο στόχο

19 Απιρλίου 1991, ώρα 10:50 πμ.: Μια τεράστιας ισχύος έκρηξη σημειώνεται στο ισόγειο πολυκατοικίας επί της οδού Βότση 12, στο κέντρο της Πάτρας. Από το ωστικό κύμα πλήττονται κυρίως τα διπλανά γραφεία της εταιρείας ταχυμεταφορών ACS. Το κατάστημα βρίσκεται εκείνη την ώρα σε λειτουργία και είναι γεμάτο υπαλλήλους.

Από την έκρηξη σκοτώνονται πέντε άτομα που βρίσκονται μέσα στα γραφεία κι ένας περαστικός που είχε την ατυχία να περνά εκείνη την ώρα έξω από την πολυκατοικία. Νεκροί είναι η Γεωργία Βέρρα, 23 χρονών, ο Δημήτρης Σεϊτανίδης, 24 χρονών, η Όλγα Στραγγαλινού, 23 χρονών και ο Γιάννης Καφκάς, 23 χρονών, όλοι τους εργαζόμενοι της ACS, o 50χρονος Γιώργος Παπασωτηρόπουλος που βρισκόταν στα γραφεία της εταιρείας ταχυμεταφοράς για να εξυπηρετηθεί και ο πολιτικός μηχανικός Βασίλης Κυριακόπουλος, 47 ετών, ο οποίος την ώρα της έκρηξης περνούσε έξω από την είσοδο του μοιραίου κτιρίου. Ο προϊστάμενος του γραφείου, Τάκης Παπαδάτος και ο υπάλληλος Διονύσης Σακάτος γλίτωσαν από τύχη, αφού βρίσκονταν σε άλλο χώρο, πολύ κοντά σε αυτόν που σημειώθηκε η έκρηξη.

Τραυματίζονται επτά άνθρωποι (εκ των οποίων οι δύο σοβαρά) καταστρέφονται τέσσερα αυτοκίνητα και προκαλούνται ζημιές σε κτήρια σε απόσταση 200 μέτρων από το σημείο της έκρηξης.  Σύμφωνα με τον Τύπο, από καθαρή τύχη γλίτωσαν εκατοντάδες μαθητές του τεχνικού επαγγελματικού λυκείου των Σχολών Σταματάκη, που βρίσκονταν απέναντι ακριβώς από το σημείο της έκρηξης. Είχαν βγει στο προαύλιο για διάλειμμα, με αποτέλεσμα οι ζημιές στο κτήριο της σχόλης να μην προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς.

Η αποκάλυψη των δραστών

Οι αρχές φτάνουν στο σημείο και διαπιστώνουν άμεσα ότι πρόκειται για έκρηξη βόμβας. Στο επίκεντρο εντοπίζονται μέλη ανθρώπινου σώματος (το δεξί του πόδι, από το ύψος του μηρού, και τμήματα του τριχωτού της κεφαλής). Είναι ό,τι απέμεινε από τον βομβιστή.

Με βάση τα δεδομένα της εποχής οι αρχές θεωρούν ότι πρόκειται για εσωτερική τρομοκρατία. Βομβιστική επίθεση από τρομοκρατική οργάνωση που δρούσε στη χώρα μας εκείνη την περίοδο.

Όμως κομμάτια φοιτητικής ταυτότητας του δράστη που εντοπίζονται στο σημείο της έκρηξης αλλάζουν τα δεδομένα και αποκαλύπτουν  κάτι πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα. Πίσω από την έκρηξη βρίσκεται παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση. Στόχος της ήταν το αγγλικό προξενείο στην Πάτρα, που στεγαζόταν σε πολύ μικρή απόσταση από το σημείο που τελικά εξερράγη ο μηχανισμός.

Συγκεκριμένα το πρωινό εκείνης της Παρασκευής (19/4/91) οι Παλαιστίνιοι Αχμέτ Χασικέχ και Άσαρ αλ Νομπάνι, πήγαν να τοποθετήσουν τη βόμβα στο κτήριο που στεγάζεται το αγγλικό προξενείο και μια ναυτιλιακή εταιρεία.

Στο σημείο υπήρχε πολύς κόσμος και φοβήθηκαν ότι θα τους εντοπίσουν. Η βόμβα όμως ήταν ρυθμισμένη να εκραγεί σε 12 λεπτά. Οι δύο τρομοκράτες κατευθύνθηκαν προς την είσοδο της πολυκατοικίας, πλάι στα γραφεία της εταιρείας ACS. Ο Αχμέτ Χασικέχ μπήκε μέσα στην πολυκατοικία και ο Νομπάνι έμεινε απ’ έξω για να επιτηρεί τον δρόμο.

Ο Χασικέχ επιχείρησε είτε να αποσυνδέσει τη βόμβα, είτε να αλλάξει την ώρα της πυροδότησης. Από κακό χειρισμό η βόμβα εξερράγη. Οι ειδικοί εκτίμησαν πως η βόμβα είχε βάρος 12 με 14 κιλά και ήταν τυλιγμένη σε νάιλον σακούλα όταν εξερράγη. Τόνισαν πως αν τελικά ο μηχανισμός είχε τοποθετηθεί στο αγγλικό προξενείο θα υπήρχαν δεκάδες θύματα, μιας και το σημείο ήταν πολυσύχναστο και κοντά υπήρχε αφετηρία αστικών λεωφορείων.

Μέλη του δικτύου του Αμπού Νιντάλ

Ο Χασικέχ βρισκόταν στην Ελλάδα από το 1984 και είχε γραφτεί στη Σχολή Μηχανολόγων-Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών. Ανήκε σε ομάδα που σχετιζόταν με το δίκτυο του Αμπού Νιντάλ, του Παλαιστίνιου τρομοκράτη που, μεταξύ άλλων, ήταν πίσω από την τρομοκρατική επίθεση στο κρουαζιερόπλοιο «City of Poros», τον Ιούλιο του 1988.

Σε συνεργασία με ξένες υπηρεσίες οι ελληνικές αρχές έφτασαν στον Άσαρ αλ Νομπάνι. Είχε φτάσει το 1984 στη Θεσσαλονίκη, είχε γραφτεί στο Τμήμα Χημείας του ΑΠΘ και ήταν στέλεχος της Γενικής Ένωσης Παλαιστινίων Φοιτητών. Ο Τύπος της εποχής αναφέρει ότι είχε απελαθεί από την Ελλάδα ως ύποπτος τρομοκρατίας αλλά επέστρεψε με πλαστό ισραηλινό διαβατήριο. Συναντήθηκε με τον Χασικέχ στην Πάτρα και οργάνωσαν την επίθεση.

Στο σπίτι του Νομπάνι στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε ένα πιστόλι Beretta. O Νομπανί φέρεται να ομολόγησε ότι του το είχε δώσει ένας συμπατριώτης του που εμπλεκόταν σε επίθεση με χειροβομβίδες εναντίον άλλων συμπατριωτών τους, σε φοιτητικές εστίες στη Θεσσαλονίκη.

Εκτός από τον Νομπάνι συνελήφθησαν δύο ακόμα άτομα. Ήταν τα αδέλφια Μπαϊρακτάρ και Αουάντ Καλίλ. Ο Νομπάνι και ο Μπαϊρακτάρ Καλίλ καταδικάστηκαν σε 25 χρόνια κάθειρξη και ο Αουάντ Καλίλ σε τρία χρόνια φυλάκιση καθώς αποδείχθηκε πως συμμετείχε μόνο στην φύλαξη και τη μεταφορά των εκρηκτικών. Το δικαστήριο διέταξε την άμεση απέλασή τους μετά την έκτιση των ποινών τους.

Επίλογος

Η έκρηξη στην Πάτρα ήταν μια από τις σπάνιες περιπτώσεις τρομοκρατικού χτυπήματος, σε ελληνικό έδαφος, οργάνωσης από το εξωτερικό. Μαζί με την επίθεση στο κρουαζιερόπλοιο «City of Poros» ήταν η πιο πολύνεκρη. Ο Τύπος της εποχής υποστήριξε πως ο τότε υπουργός Δημοσίας Τάξης, Ιωάννης Βασιλειάδης, θα προχωρούσε σε σημαντικές αποκαλύψεις για την υπόθεση. Δεν έγινε ποτέ κάτι τέτοιο. Υπήρξαν αναφορές ότι ίσως η οργάνωση ήταν «μαϊμού» με στόχο να εισπράξουν κάποιοι χρήματα από το ταμείο κατά της τρομοκρατίας. Ποτέ δεν επιβεβαιώθηκαν. Αρκετοί ήταν εκείνοι που υποστήριξαν πως το πολύνεκρό χτύπημα έφυγε γρήγορα από τη δημοσιότητα και «ξεχάστηκε» λόγω των καλών σχέσεων της Ελλάδας με τις παλαιστινιακές αρχές.  

Κάθε χρόνο, στις 19 Απριλίου, πραγματοποιείται μνημόσυνο στη μνήμη των έξι θυμάτων. Στη συμβολή των οδών Βότση και Όθωνος Αμαλίας έχει τοποθετηθεί μνημείο και η πλατεία έχει ονομαστεί «Πλατεία Θυμάτων Τρομοκρατίας».