Η απίστευτη ιστορία του Σουμπραμανιάμ Βένταμ, ο οποίος αντιμετωπίζει το πιο παράλογο πρόσωπο της αμερικανικής δικαιοσύνης
Ο Σουμπραμανιάμ Βένταμ, γνωστός και ως «Σούμπου» για τους
φίλους του έζησε σχεδόν ολόκληρη την ενήλικη ζωή του στη φυλακή. Σε μια υπόθεση
που πλέον δεν μοιάζει καθόλου πρωτότυπη στις ΗΠΑ, ο άντρας καταδικάστηκε για
ένα έγκλημα που τελικά δεν έκανε και πέρασε άδικα 42 χρόνια πίσω από τα
κάγκελα. Αυτό που κάνει όμως την ιστορία του ακόμα πιο θλιβερή είναι το γεγονός
πως μόλις αποφυλακίστηκε συνελήφθη αμέσως ξανά, ώστε να απελαθεί!
Ο Βένταμ κατάφερε να αναπνεύσει ξανά ελεύθερα την Παρασκευή
3 Οκτωβρίου. Η καταδίκη του είχε ακυρωθεί μερικές εβδομάδες νωρίτερα, όπως
αναφέρει η Miami Herald, αφού το δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι εισαγγελείς είχαν
αποκρύψει στοιχεία τα οποία αν είχαν παρουσιαστεί στην αρχική δίκη θα είχαν
καταρρίψει τις κατηγορίες σε βάρος του.
Ωστόσο μόλις ο Βένταμ πέρασε την πύλη εξόδου του
σωφρονιστικού καταστήματος στη Πενσυλβάνια συνελήφθη ξανά! Εκεί τον περίμεναν
αξιωματικοί της Αμερικανικής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE) που
ενεργώντας βάσει μιας παλιάς εντολής απέλασης, τον συνέλαβαν και τον μετέφεραν
σε κέντρο προς απέλαση.
Η αρχή του εφιάλτη
Ο Βένταμ γεννήθηκε στην Ινδία αλλά έφτασε στις Ηνωμένες
Πολιτείες όταν ήταν 9 μηνών. Οπότε πρακτικά θεωρούσε τον εαυτό του περισσότερο
Αμερικανό παρά Ινδό.
Το 1982 όμως συνελήφθη για τη δολοφονία του φίλου του, του
19χρονου Τόμας Κίσνερ, η οποία είχε διαπραχθεί δύο χρόνια νωρίτερα.
Οι εισαγγελείς ισχυρίστηκαν ότι ο Βένταμ είχε πυροβολήσει
τον Κίνσερ με ένα πιστόλι μικρού διαμετρήματος .25 χιλιοστών, το οποίο όμως δεν
βρέθηκε ποτέ. Έτσι, για την καταδίκη του
βασίστηκαν κυρίως σε έμμεσες αποδείξεις. Τελικά, καταδικάστηκε τον επόμενο
χρόνο σε ισόβια χωρίς δυνατότητα αποφυλάκισης.
Μάλιστα, καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση δύο φορές (εκτός
από 1983 και το 1988) χωρίς δυνατότητα αποφυλάκισης. Όλες οι εφέσεις του τα
επόμενα χρόνια απορρίφθηκαν.Επί δεκαετίες πάλεψε να αποδείξει την αθωότητά του,
απορρίπτοντας προτάσεις συναλλαγής (plea bargains) που θα τον έβγαζαν έξω αλλά
με την προϋπόθεση ότι θα δήλωνε ένοχος.
Μέσα στη φυλακή ο Βένταμ ήταν κρατούμενος-πρότυπο. Σχεδίασε
προγράμματα αλφαβητισμού, δίδαξε εκατοντάδες συγκρατούμενους που προσπαθούσαν
να αποκτήσουν απολυτήριο λυκείου ενώ απέκτησε και μεταπτυχιακό τίτλο δι’ αλληλογραφίας
με άριστα.
Η προσπάθεια για δικαίωση
Για χρόνια, οι προσπάθειές του να ανατρέψει την καταδίκη
έπεφταν σε τοίχο. Όμως το 2022, το Pennsylvania Innocence Project -ένα από τα
πολλά προγράμματα στις ΗΠΑ που εντοπίζουν δικαστικές πλάνες που κρατούν αθώους
για πολλά χρόνια στη φυλακή- ανέλαβε την υπόθεσή του. Οι δικηγόροι του
προγράμματος ανακάλυψαν νέα στοιχεία που δεν είχαν τεθεί στη διάθεση της
υπεράσπισης στις δίκες, κυρίως χειρόγραφες σημειώσεις και εκθέσεις του FBI που
παραλείφθηκαν στη δίκη. Ανάμεσα σε αυτά ήταν και μια έκθεση του FBI που
υπονόμευε καίρια όλη τη συλλογιστική της εισαγγελίας.
Ένα κρίσιμο στοιχείο ήταν η τρύπα στο κρανίο του θύματος, η
οποία ήταν πολύ μικρότερη από αυτή που θα προκαλούσε μια σφαίρα από όπλο .25
χιλιοστών.
Τελικά τον Αύγουστο δικαστής έκανε δεκτά τα στοιχεία λόγω
παραβίασης του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη και απορρίφθηκε η κατηγορία για φόνο.
Μάλιστα, τον Οκτώβριο, ο εισαγγελέας της περιοχής απέρριψε την επανεκδίκαση,
λέγοντας ότι ο χρόνος και οι χαμένοι μάρτυρες καθιστούν την ιστορία ακατάλληλη
για νέο δικαστήριο. Έτσι, στις 3 Οκτωβρίου ο Βένταμ αφέθηκε επιτέλους
ελεύθερος.
Ο νέος εφιάλτης
Ο Βένταμ ήταν έτοιμος να ζήσει την ζωή που στερήθηκε όλα
αυτά τα χρόνια, ωστόσο η υπηρεσία μετανάστευσης (ICE) των ΗΠΑ είχε διαφορετική
άποψη.
Η υπηρεσία, αναφέρει η Miami Herald, επικαλέστηκε μια παλαιά
εντολή απέλασης που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1980, η οποία σχετιζόταν
με την κατηγορία για φόνο, αλλά και με μια παλαιότερη καταδίκη του Βένταμ για
ναρκωτικά (στα 19 του είχε ομολογήσει την ενοχή του για πρόθεση διανομής LSD).
Επειδή όμως εξέτιε ποινή ισοβίων, δεν απελάθηκε ποτέ.
Η πρόσφατη εκστρατεία που ξεκίνησε η ICE κατά των παράνομων
μεταναστών μετά την εκλογή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο συμπεριέλαβε και την
υπόθεση του Βένταμ και φαίνεται ότι η υπηρεσία δεν μπόρεσε να του χαριστεί ούτε
για το γεγονός ότι εξαιτίας του αμερικανικού συστήματος δικαιοσύνης έμεινε τόσα
χρόνια στη φυλακή.
Η οικογένεια του Βένταμ τονίζει ότι η απέλασή του θα γίνει
σε μια χώρα που ο ίδιος δεν γνωρίζει καθόλου καθώς έφυγε από αυτήν ενώ ήταν
μόλις εννέα μηνών, ενώ όλοι οι συγγενείς του ζουν στις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Η νομική ομάδα του πρώην κρατούμενου υπέβαλε αίτηση για την
επανέναρξη της υπόθεσης μετανάστευσης και αίτηση αναστολής της απέλασης όσο η
αίτηση εκκρεμεί. Η κυβέρνηση έχει προθεσμία μέχρι τις 24 Οκτωβρίου για να
απαντήσει.
Σε δήλωσή της στην εφημερίδα Miami Herald, η υπηρεσία μετανάστευσης
κατηγόρησε τον Βένταμ ως «επαγγελματία εγκληματία με ποινικό μητρώο που
χρονολογείται από το 1980», προσθέτοντας ότι είναι «επίσης καταδικασμένος
έμπορος ελεγχόμενων ουσιών».
Πέρα από τη νομική διάσταση, πρόκειται και για ένα ζήτημα
ανθρωπιάς, καταλήγει η αμερικανική εφημερίδα.
Επειδή ο Βένταμ δεν πολιτογραφήθηκε ποτέ επίσημα, η
προηγούμενη καταδίκη του για ναρκωτικά τον καθιστά υποκείμενο σε απέλαση
σύμφωνα με τον αμερικανικό νόμο περί μετανάστευσης. Η άδικη καταδίκη για φόνο,
τον κράτησε υπό κρατική επιτήρηση για δεκαετίες, παγώνοντας τη διαδικασία
απέλασης.
Με την αθώωσή του, η ICE υποστηρίζει ότι η αρχική εντολή
απέλασης μπορεί πλέον να εκτελεστεί, παρά το γεγονός ότι η βασική κατηγορία
έχει ακυρωθεί, αλλά για τους υπερασπιστές του Βένταμ, η λογική της υπηρεσίας
αψηφά τη δικαιοσύνη.
Οι νομικοί του αγωνίζονται να μπλοκάρουν αυτή την απέλαση,
υποστηρίζοντας ότι είναι αδύνατη και άδικη δεδομένου ότι το κράτος που τον
αποδέσμευσε δεν έχει λόγο να τον εκδιώξει.
Μιλώντας στην USA Today, η δικηγόρος του Vedam, Άβα Μπέναχ,
δήλωσε: «Ο Σούμπου ζει στις ΗΠΑ από τότε που ήταν βρέφος εννέα μηνών, όταν
αυτός και η οικογένειά του έφτασαν ως νόμιμοι μόνιμοι κάτοικοι των Ηνωμένων
Πολιτειών. Ήταν ακόμα νόμιμος μόνιμος κάτοικος και η αίτησή του για υπηκοότητα
είχε γίνει δεκτή όταν συνελήφθη το 1982».
Τονίζοντας ότι ο Βένταμ είναι ο μακροβιότερος κρατούμενος
της Πενσυλβάνια που αθωώθηκε, η Μπέναχ συμπλήρωσε ότι αυτός «έχασε τέσσερις
δεκαετίες της ζωής του εξαιτίας μιας ποινής φυλάκισης για έναν φόνο που δεν
διέπραξε» και ως εκ τούτου θα πρέπει να του δοθεί η ευκαιρία να ξαναχτίσει τη
ζωή του στις ΗΠΑ.
«Το μόνο που θέλουμε είναι να είναι σπίτι μας και να μπορεί
να προχωρήσει στη ζωή», δήλωσε από την πλευρά της η ανιψιά του, Ζόε
Μίλερ-Βένταμ.
Ο Βένταμ κρατείται στο κέντρο προσφύγων της κοιλάδας
Μοσάνον, μια εγκατάσταση κράτησης μεταναστών στο Φίλιπσμπουργκ της Πενσυλβάνια,
καθώς η οικογένειά του περιμένει να ενημερωθεί σχετικά με την υπόθεση απέλασής
του.