Η βραβευμένη με Νόμπελ συγγραφέας Σβετλάνα Αλέξιεβιτς μιλά
για τη σειρά του ΗΒΟ και πόσο επηρεάστηκε από το εκπληκτικό της βιβλίο «Φωνές από
το Τσερνόμπιλ»
Η εξαιρετική σειρά του HBO, Chernobyl προκάλεσε παγκόσμια αίσθηση και επανέφερε στην επικαιρότητα
το σοβαρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Με την ποιότητα
και την οπτική που παρουσίασε την τραγωδία, το τηλεοπτικό Chernobyl κέρδισε
την καθολική αποδοχή του κοινού που τη λάτρεψε και της χάρισε τις κορυφαίες βαθμολογίες.
Η βάση όμως για τη σειρά μπήκε το 1997 όταν η Σβετλάνα Αλέξιεβιτς κυκλοφόρησε το βιβλίο της "Φωνές από το Τσερνόμπιλ". Η βραβευμένη με Νόμπελ συγγραφέας και δημοσιογράφος έδωσε βήμα στους ανθρώπους που υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες του δυστυχήματος και στις οικογένειες των ηρώων που έδωσαν τη ζωή τους για να περιορίσουν την καταστροφή.
Η Αλέξιεβιτς συνεργάστηκε με τους δημιουργούς του Chernobyl και μιλώντας για τη σειρά τονίζει πώς άλλαξε την αντίληψη του κόσμου για το τι πραγματικά συνέβη στις 26 Απριλίου 1986 και τα όσα ακολούθησαν.
"Όταν επικοινώνησαν μαζί μου δεν είχα πειστεί. Θα κάνουν κι άλλη μια ταινία, είπα στην εκπρόσωπο μου Γκαλία. Το ποσό που μου προσέφεραν όμως ήταν πολύ πειστικό" τονίζει η Αλέξιεβιτς.
Όταν όμως είδε το αποτέλεσμα η κάθε αμφιβολία εξαφανίστηκε. "Με εντυπωσίασε πραγματικά. Ήταν πολύ δυνατό. Υπάρχει κάτι στην αισθητική του που αγγίζει τη σύγχρονη συνείδηση. Υπάρχει μια δόση φόβου αλλά και μια δόση λογικής. Υπάρχει ομορφιά. Αυτό είναι κάτι που με ανησυχούσε πάντα για το κακό που δεν βρίσκεται σε κοινή θέα, που δεν είναι ξεκάθαρο αλλά τόσο συγκεχυμένο" τονίζει.
Η συγγραφέας αναφέρει ότι ο κόσμος βλέποντας τη σειρά αντιμετωπίζει πλέον διαφορετικά το δυστύχημα του Τσερνόμπιλ. "Άλλαξε την αντίληψη για το Τσερνόμπιλ και πλέον η τραγωδία μεταφράζεται με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Είναι μια τεράστια επιτυχία των δημιουργών της σειράς που προέρχονται από έναν άλλο κόσμο κι όχι την περιοχή μας. Το Chernobyl άγγιξε ιδιαίτερα τους νέους. Ξέρω ότι πολλοί νέοι το παρακολουθούσαν σε παρέες και συζητούσαν για το θέμα. Τους σόκαρε γιατί το είδαν μέσα από ένα πρίσμα διαφορετικό από το δικό μας και γνώρισαν κόσμο που ίσως δεν γνώριζαν".
Όσο για το πόσο επηρεάστηκε η σειρά από το βιβλίο η
Αλέξιεβιτς τονίζει ότι πολλές σκηνές έχουν παρθεί αυτούσιες από τις μαρτυρίες
που συνέλεξε και δημοσίευσε στο εκπληκτικό της έργο.
"Υπάρχουν πολλά που έχουν βγει μέσα από το κείμενο μου,
κυρίως αναφορικά με τις αντιδράσεις του κόσμου. Για παράδειγμα όταν οι άνθρωποι
στέκονται στη γέφυρα και θαυμάζουν τη φωτιά. Οι αντιδράσεις όταν έγινε το
δυστύχημα σε τοπικό και ευρύτερο επίπεδο ήταν όπως τις παρουσιάζει η σειρά. Όλα
αυτά δημιουργήθηκαν μέσω του βιβλίου" λέει η Αλέξιεβιτς.
Όσο για τις αντιδράσεις που προκάλεσε κυρίως στη Ρωσία αναφέρει: "Λένε για παράδειγμα ότι ο υπουργός ήταν χοντρός και όχι νέος ή ότι τα παράθυρα δεν ήταν έτσι. Αν θέλεις να σκέφτεσαι έτσι τότε δες το "Θωρηκτό Ποτέμκιν" του Άισενστάιν. Ένας ναύτης είχε πει ότι η ταινία δεν αξίζει γιατί η θρυλική σκηνή με το μωρό στο καρότσι που πέφτει στις σκάλες δεν συνέβη ποτέ. Αλίμονο αν αφήσουμε την αλήθεια για το Τσερνόμπιλ ή τα Γκουλάγκ στα χέρια τέτοιων ανθρώπων. Να ξέρετε ότι ακόμα και στη Ρωσία οι αντιδράσεις αρχικά ήταν πολύ θετικές. Μετά μάλλον ανέλαβε τον Κρεμλίνο και κυριάρχησαν οι "πατριωτικές φωνές". Τώρα διαβάζω ότι θα ετοιμάσουν τη δική τους σειρά για το ότι υπήρχε ένας Αμερικάνους πράκτορας στο εργοστάσιο. Είναι απίστευτο ότι έχουν περάσει 30 χρόνια και δεν έχει αλλάξει τίποτα στις συνειδήσεις τους".
Κλείνοντας η συγγραφέας στέλνει το δικό της μήνυμα σε όσους είδαν ή θα δουν τη σειρά: "Κυρίως θα ήθελε ο κόσμος να το δει και να σκεφτεί σε τι κόσμο ζούμε όταν ελλοχεύουν τέτοιοι κίνδυνοι. Και υπάρχουν τόσοι πολλοί πέραν από τα πυρηνικά. Είναι ένας εντελώς καινούργιος κόσμος με τόσες απειλές".
*Το βιβλίο της Αλέξιεβιτς έχει μεταφραστεί στα ελληνικά και
κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη με τίτλο: ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ: Ένα χρονικό του μέλλοντος.