Όταν μεγιστάνες των ΗΠΑ οργάνωσαν πραξικόπημα για να ρίξουν τον Ρούζβελτ


Η ιστορία του «Πραξικοπήματος της Wall Street». Μερικές από τις ισχυρότερες οικογένειες της Αμερικής συνωμότησαν κατά του FDR. Όταν η υπόθεση αποκαλύφθηκε τα... μεγάλα ονόματα αποσιωπήθηκαν

Στις προεδρικές εκλογές του 1932 ο Φράνκλιν Ρούζβελτ πήρε μια σαρωτική νίκη επί του προέδρου Χέρμπερτ Χούβερτ (57,4 ο υποψήφιος των Δημοκρατικών έναντι 39,6% του Χούβερτ). H χώρα δεν είχε ορθοποδήσει από το Κραχ του 1929 και κατά την προεκλογική εκστρατεία ο Ρούζβελτ μιλούσε για την ανάγκη να μειωθεί δραστικά η ανεργία. Το πλάνο του ήταν η ισχυροποίηση της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης και η δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας. Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση θα γινόταν ο βασικός εργοδότης για μεγάλο ποσοστό των Αμερικάνων που αδυνατούσαν να βρουν δουλειά. Οι εξαγγελίες του Ρούζβελτ, σε συνδυασμό με την εγκατάλειψης της νομισματικής πολιτικής του «gold standard», είχαν πανικοβάλει την ελίτ των ΗΠΑ που μιλούσε για «σοσιαλιστικές τακτικές» και προειδοποιούσε τον νέο πρόεδρο ότι θα αντισταθεί. Μάλιστα κάποιοι από τους ισχυρότερους επιχειρηματίες της εποχής δεν έμειναν στα λόγια. Έφτασαν στο σημείο να καταστρώσουν ένα πλάνο ώστε να ρίξουν με πραξικόπημα τον Ρούζβελτ και να αναλάβει τη διακυβέρνηση ένα φασιστικό καθεστώς που θα προστάτευε τα συμφέροντα τους. Αυτή είναι η ιστορία του «Πραξικοπήματος της Wall Street».


Ο στρατηγός

O Σμίντλεϊ Ντάρλινγκτον Μπάτλερ γεννήθηκε στις 30 Ιουλίου 1881. Γνωστός ως «Old Gimlet Eye» (σε ελεύθερη μετάφραση ο γερό τρυπανομάτης) έδωσε το παρών σχεδόν σε κάθε μάχη των ΗΠΑ. Πολέμησε στις Φιλιππίνες, στην Επανάσταση των Μπόξερ, στο Μεξικό, στην Κίνα, στην Καραϊβική και τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Όταν πέθανε στις 21 Ιουνίου του 1940 είχε τον βαθμό του υποστρατήγου και ήταν ο πλέον παρασημοφορημένος πεζοναύτης στην ιστορία των ΗΠΑ. Του απονεμήθηκαν συνολικά 16 παράσημα, τα πέντε για ηρωισμό και είναι ένας από τους 19 στρατιωτικούς που έχουν πάρει δύο φορές το Μετάλλιο της Τιμής. Μετά την αποστράτευση του ο Μπάτλερ ήταν εξαιρετικά δημοφιλής στις ΗΠΑ και απολάμβανε τον καθολικό σεβασμό. Κάποιοι λοιπόν θεώρησαν ότι μπορούν να τον εκμεταλλευτούν και να ηγηθεί της προσπάθειας να ανατρέψουν τον Ρούζβελτ.

Η αποκάλυψη

Τον Νοέμβριο του 1934 ο Μπάτλερ έριξε την... βόμβα. Επικοινώνησε με τον διευθυντή του FBI. Τζέι Έντγκαρ Χούβερ και τον ενημέρωσε πως το καλοκαίρι του 1933 ο επιχειρηματίας Τζέραλντ ΜακΓκουάιρ του είχε προτείνει να ηγηθεί ενός πραξικοπήματος κατά της Κυβέρνησης. Όπως τον είχαν ενημερώσει το πραξικόπημα χρηματοδοτεί ο πανίσχυρος τραπεζίτης Τζέι Πι Μόργκαν (φωτό) και άλλες ισχυρές οικογένειες όπως οι Ντι Ποντ. Σύμφωνα με όσα του είπαν οι οργανωτές του πραξικοπήματος είχαν ήδη εξασφαλίσει την υποστήριξη 500.000 ατόμων, κυρίως επιχειρηματιών και πρώην στρατιωτικών. Σύμφωνα με το πλάνο που είχαν καταστρώσει θα δημιουργούταν μια φασιστική οργάνωση με τον Μπάτλερ επικεφαλής. Τα μέλη της θα συγκεντρώνονταν στην Ουάσινγκτον και θα καταλάμβαναν την εξουσία με πρόσχημα ότι η επιβαρυμένη υγεία του Ρούζβελντ δεν του επιτρέπει να ηγηθεί της χώρας. Τον ρόλο του δικτάτορα θα αναλάμβανε ο στρατηγός Χιού Σάμιουελ Τζόνσον και με τη στήριξη της οικονομικής ελίτ θα κατεύναζε τις αντιδράσεις. Με αυτό τον τρόπο θα έμπαινε τέλος στις μεταρρυθμίσεις του Ρούζβελτ και θα επιβαλλόταν ένα καθεστώς-μαριονέττα που θα ήλεγχαν οι οικονομικά ισχυροί.

Ο Χούβερ, γνωρίζοντας ότι ο Μπάτλερ είναι σοβαρός άνθρωπος, δεν απέρριψε την καταγγελία και ενημέρωσε τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Το θέμα έφτασε στο Κονγκρέσο όπου συστήθηκε η επιτροπή ΜαΚόρμακ-Ντίκσταϊν για να το εξετάσει.

Επιτροπή, πόρισμα και αποσιώπηση   

Όταν πλέον οι καταγγελίες Μπάτλερ έφτασαν στον Τύπο αντιμετωπίστηκαν με ειρωνεία και χλευασμό. Οι εφημερίδες μιλούσαν για «γιγάντια απάτη» και «θλιβερό αστείο». Όσοι είχε κατονομάσει ο Μπάτλερ υποστήριξαν ότι δεν υπήρξε ποτέ σχέδιο πραξικοπήματος και τα πάντα είναι ένα δημιούργημα της φαντασίας του στρατηγού.

Η επιτροπή ΜακΚόρμακ-Ντίκσταϊν ξεκίνησε την έρευνα της στις 20 Νοεμβρίου 1934 και παρέδωσε το τελικό πόρισμα στις 15 Φεβρουαρίου 1935. Στο κείμενο αναφερόταν με σαφήνεια ότι «δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι είχε συζητηθεί, είχε σχεδιαστεί και ίσως να είχε μπει σε πορεία εκτέλεσης όταν και αν οι χρηματοδότες του θεωρούσαν ότι είναι η κατάλληλη στιγμή» το Πραξικόπημα της Wall Street. Τόνιζε επίσης ότι βρέθηκαν στοιχεία που επιβεβαίωναν τις καταγγελίες του Μπάτλερ. Η οικονομική ελίτ των ΗΠΑ πράγματι συνωμοτούσε με στόχο να ρίξει τον Ρούζβελτ.

Παρότι το πόρισμα ουσιαστικά επιβεβαιώνεται μια δολοπλοκία ανατροπής της εκλεγμένης κυβέρνησης και του πολιτεύματος, η συνέχεια δεν ήταν αυτή που θα περίμενε κανείς. Δεν ασκήθηκε καμία κατηγορία, δεν συνεχίστηκε η έρευνα και η υπόθεση έκλεισε βεβιασμένα.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση Ρούζβελτ χρησιμοποίησε τελικά την αποκάλυψη των πλάνων για πραξικόπημα και εξασφάλισε την υποστήριξη της οικονομικής ελίτ με αντάλλαγμα να βάλει την υπόθεση στο συρτάρι.

Επίλογος

Το Πραξικόπημα της Wall Street, αν και πλέον δεν είναι ευρέως γνωστό, απασχόλησε και απασχολεί τους ιστορικούς. Η επικρατούσα άποψη είναι ότι πράγματι έγιναν συζητήσεις και καταστρώθηκε ένα πλάνο το οποίο είχε την υποστήριξη ισχυρά οικονομικών παραγόντων. Τονίζεται όμως πως είτε τα σχέδια εγκαταλείφθηκαν, είτε δεν έφτασαν ποτέ κοντά στο να υλοποιηθούν. Το 2007 ο δικηγόρος Σκοτ Όρτον σε άρθρο του στο Harper's Bazaar υποστήριξε πως υπάρχουν στοιχεία που υποδεικνύουν πως ο πατριάρχης της οικογένειας Μπους, Πρέσκοτ Μπους συμμετείχε στον σχεδιασμό του πραξικοπήματος και μάλιστα ήταν ο σύνδεσμός με το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ.

Ο Σμίντλεϊ Μπάτλερ πέθανε το 1940, από καρκίνο, σε ηλικία 58 ετών. Σε κείμενο του που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Common Sense» αναφέρει:

«Πέρασα 33 χρόνια και τέσσερις μήνες στην ενεργό στρατιωτική θητεία και σε αυτή την περίοδο πέρασα το μεγαλύτερο διάστημα σαν ένα υψηλόβαθμος μπράβος των μεγάλων επιχειρηματιών, της Wall Street και των τραπεζιτών. Με λίγα λόγια ήμουν ένας απατεώνας, ένας γκάνγκστερ για τον καπιταλισμό. Βοήθησα ώστε το Μεξικό και συγκεκριμένα η περιοχή Ταμπίκο να γίνει ασφαλής για τα αμερικάνικα πετρελαϊκά συμφέροντα το 1914. Βοήθησα ώστε η Αϊτή και η Κούβα να γίνουν όμορφα μέρη για τα παιδιά της City Bank ώστε να συλλέγουν τα κέρδη τους εκεί. Βοήθησα στον βιασμό μισής ντουζίνας δημοκρατιών της Κεντρικής Αμερικής προς όφελος της Wall Street. Βοήθησα στον εξαγνισμό της Νικαράγουα για την τράπεζα των αδελφών Μπράουν από το 1910 έως το 1912. Έφερα φως στη Δομινικανή Δημοκρατία για τα αμερικανικά συμφέροντα στη ζάχαρη το 1916. Βοήθησα να γίνουν οι Ονδούρες ένα σωστό μέρος για τις αμερικανικές εταιρίες φρούτων το 1903. Στην Κίνα το 1927 συνέβαλα ώστε η Standard Oil να συνεχίσει τον δρόμο της ανεπηρέαστη. Κοιτάζοντας πίσω σε όλα αυτά ίσως τελικά να έδωσα κάποια μαθήματα ακόμα και στον Αλ Καπόνε. Το καλύτερο που μπορούσε να κάνει ήταν να λειτουργεί τις επιχειρήσεις του σε τρείς περιοχές. Εγώ το έκανα σε τρεις ηπείρους».