Sade, έτσι «ακούγεται» το μετάξι


Πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για την τραγουδίστρια η οποία γεννήθηκε μια μέρα σαν σήμερα το 1959

Κάτω από ένα βίντεο της στο Youtube κάποιος χρήστης έχει γράψει: «Κάπως έτσι ακούγεται το μετάξι». Είναι ίσως το πιο εύστοχο σχόλιο που έχει γίνει για τη Sade. Όταν είχε ρωτηθεί η ίδια για τα τραγούδια και τη μουσική της είχε πει χαμογελώντας: «Πολύς κόσμος έρχετε και μου λέει ότι η μουσική μου τους οδηγεί στο κρεβάτι. Ευτυχώς όχι για να κοιμηθούν». Η Sade γεννήθηκε μια μέρα σαν σήμερα το 1959 και στα 63 της πλέον παραμένει σημείο αναφοράς στην παγκόσμια μουσική. Παρότι τα τελευταία 30 χρόνια έχει κυκλοφορήσει μόλις τρία άλμπουμ η αυθεντικότητα και η ποιότητα της δουλειάς της, τη διατηρούν πάντα στο μουσικό προσκήνιο. Η Sade μαζί με την ομώνυμη μπάντα της έχει ήδη αφήσει πίσω της ένα ανεξίτηλο στον χρόνο έργο που δεν μοιάζει με κανέναν άλλο και δεν αντιγράφεται. Ως φανατικοί θαυμαστές της στο Janus σας παρουσιάζουμε μερικές πληροφορίες για τη ζωή της τραγουδίστρια που ίσως δεν τις γνωρίζατε. 

Τα πρώτα χρόνια

H Sade γεννήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1969 στην πόλη Ιμπαντάν, στη νοτιοδυτική Νιγηρία. Ο πατέρας της είναι ο Νιγηριανός οικονομολόγος Αντεμπίσι Αντού και μητέρα της η Βρετανίδα νοσοκόμα Αν Χέιγς. Γνωρίστηκαν όταν ο πρώτος σπούδαζε στο Λονδίνο. Ερωτεύτηκαν και μετακόμισαν μαζί στη Νιγηρία. Όταν όμως η Sade ήταν μόλις τεσσάρων ετών οι γονείς της χώρισαν. «Η μητέρα μου άφησε το πατέρα μου γιατί της ήταν πλέον αδύνατο να ζει μαζί του παρότι αγαπιούνταν ακόμα πάρα πολύ. Ήταν πολύ δύσκολο γι' αυτή καθώς ήταν ο άντρας της ζωής της. Τη μέρα που παντρεύτηκαν της έδωσε ένα κόκκινο τριαντάφυλλο το οποίο το έριξε στον τάφο του όταν πέθανε. Το είχε κρατήσει για 30 χρόνια. Εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησα πόσο βαθιά τον αγαπούσε» θα πει η Sade σε συνέντευξη της.


Μετά τον χωρισμό η μητέρα της πήρε την Sade και τον μεγάλο αδελφό της Μπόντζι και επέστρεψε στην Αγγλία. Τα πρώτα χρόνια έμειναν στο Κόλτσεστερ με τους παππούδες της και στα 11 της μετακόμισε με τη μητέρα της στην περιοχή Χόλαντ ον Σι. «Όταν πήγαμε στην Αγγλία δεν είχαμε πού να μείνουμε και έτσι αναγκαστικά ζήσαμε με τους γονείς της μητέρας μου. Εκεί έκανα πολλούς φίλους και δεν είχα θέμα με το χρώμα μου. Μόνο μια φορά κάποιος με προσέβαλε, το είπα στον αδελφό μου και το κανόνισε. Από πολύ μικρή είχα πάθος με το διάβασμα. Για ένα διάστημα ήταν όλη μου η ζωή. Διάβαζα όποιο βιβλίο έπεφτε στα χέρια μου» θα πει η ίδια.

Το όνομα

Το πραγματικό όνομα της Sade είναι Έλεν Φολασάντε Αντού. Σε συνέντευξη της θα αποκαλύψει πως αρχικά την αποκαλούσαν Φόλα: «Το πραγματικό μου νιγηριανό όνομα είναι Φολασάντε. Σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει η δόξα που είναι η κορόνα σου. Στη Νιγηρία με φώναζαν Φόλα και αυτό με ακολούθησε και τα πρώτα χρόνια στην Αγγλία. Το Sade θα προκύψει αργότερα μέσω της ενασχόλησης μου με τη μουσική».

Ένα μοντέλο σε κατάληψη

Τελειώνοντας το σχολείο η Sade μετακόμισε στο Λονδίνο όπου σπούδασε σχεδιάστρια μόδας. Η εξωτερική της εμφάνιση κέντρισε το ενδιαφέρον και σύντομα άρχισε να εργάζεται ως μοντέλο. Την ίδια εποχή έμεινε για ένα διάστημα σε κατάληψη στο Τότεναμ, μαζί με τον τότε σύντροφο της Ρόμπερτ Ελμς.


Η «γέννηση» της Sade

Η ενασχόληση της με τη μουσική ξεκίνησε στις αρχές του 1980 και καθοριστική ήταν η γνωριμία της με τον σαξοφωνίστα, Στιουαρτ Μάθιουμαν. Αρχικά έκανε φωνητικά για την μπάντα Pride στην οποία ήταν μέλος ο Μάθιουμαν. Μαζί έπαιξαν σε κάποια κλαμπ και ηχογράφησαν το Smooth Operator που θα γινόταν μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της. Το 1983 η Sade και ο Μάθιουμαν αποχώρησαν από τους Pride και μαζί με τον κιμπορντίστα Άντιου Χέιλ, τον μπασίστα Πολ Ντένμαν και τον ντράμερ Πολ Κουκ έφτιαξαν τη δική τους μπάντα που πήρε το όνομα της τραγουδίστριας. Το πρώτο τους σόου στο κλαμπ Heaven στο Λονδίνο ήταν τόσο επιτυχημένο που περίπου 1.000 άτομα έμειναν τελικά εκτός. Η Sade λέει ότι η αγάπη των μελών της μπάντας για την ίδια μουσική έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο αποτέλεσμα. Αποκαλύπτει επίσης πως μια συναυλία των Jackson Five ήταν καταλυτική για το μέλλον της. «Ήμουν έφηβη όταν είχα πάει να τους δω. Αυτό που με είχε συναρπάσει ήταν περισσότερο το κοινό. Ήταν λευκοί, μαύροι και πολλές οικογένειες με παιδιά. Είπα μέσα μου πως ένα τέτοιο κοινό θα ήθελα κι εγώ». Το 1984 κυκλοφόρησε το πρώτο άλμπουμ της μπάντας, το «Diamond Life». Με κλασικά πλέον κομμάτια όπως το Smooth Operator, to Your Love is King και το Why Can't We Live Together το ντεμπούτο της Sade και του ομώνυμου συγκροτήματος της έκανε παγκόσμια επιτυχία. Με την πρώτη εμφάνιση της η Sade έδειξε στον κόσμο της μουσικής πόσο ταλαντούχα και μοναδική είναι.


Τα χρόνια της... σιωπής 

Μετά το «Diamond Life» η μπάντα συνέχισε δυναμικά. Το 1985 κυκλοφόρησε το άλμπουμ «Promise» με κομμάτια όπως το Is It a Crime και το συγκλονιστικό Jezebel. Tρία χρόνια μετά ήρθε το Stronger Than Pride με επίσης μεγάλες επιτυχίες και το 1992 το «Love Delux. Εκεί συμπεριλαμβανόταν το κομμάτι που θα γίνει η μεγαλύτερη επιτυχία της Sade, το αριστουργηματικό No Ordinary Love. Στο ίδιο άλμπουμ βρίσκεται και το magnum opus της μπάντας και της τραγουδίστριας, το Pearls. Πλέον η Sade είχε γίνει μια παγκόσμια ντίβα της παγκόσμιας μουσικής και η συνέχεια αναμενόταν πιο εντυπωσιακή. Η τραγουδίστρια όμως προέταξε την προσωπική της ζωής και έτσι θα έκανε ένα διάλειμμα οκτώ ετών έως το 2000 όταν θα κυκλοφορούσε το Lovers Rock το οποίο θα υπενθύμιζε τον κόσμο πόσο μεγάλη καλλιτέχνιδα είναι. Το επόμενο διάλειμμα θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο. Θα περνούσαν δέκα χρόνια για επιστρέψει η Sade. Το 2010 κυκλοφόρησε το «Soldier of Love» που παραμένει έως σήμερα η τελευταία της δουλειά. Με το συγκεκριμένο άλμπουμ η Sade κατάφερε να κάνει μια εκπληκτική επαναφορά. Τουλάχιστον τα μισά τραγούδια του δίσκου έγιναν μεγάλες επιτυχίες ενώ η περιοδεία που ακολούθησε το 2011 ήταν μονίμως sold out.

Η προσωπική ζωή

Μετά τη σχέση της στα 80s με τον αρθρογράφο και μουσικό παραγωγό Ρόμπερτ Έλμς η Sade γνώρισε τον Ισπανό σκηνοθέτη Κάρλος Πλιέγο με τον οποίο παντρεύτηκε το 1989. Χώρισαν μετά από έξι χρόνια. Στη συνέχεια η Sade μετακόμισε για ένα μικρό διάστημα στη Τζαμάικα όπου έζησε με τον μουσικό παραγωγό Μπομπ Μόργκαν. Αυτός είναι και ο πατέρας τους παιδιού της. Γεννήθηκε στις 21 Ιουλίου 1996, την ονόμασαν Μικάιλια και την αποκαλούσαν Ίλα.

Από μικρή ηλικία το παιδί παρουσίασε αυτό που ονομάζεται «δυσφορία φύλου». Δεν ένιωθε ότι είναι κορίτσι αλλά αγόρι. Πριν από μερικά χρόνια αποφάσισε να υποβληθεί σε επέμβαση αλλαγής φύλλου και πλέον ονομάζεται Άϊζαακ Τέο Αντού (φωτό). Σε ανάρτηση του το 2019 ευχαρίστησε δημόσια τη μητέρα του για την υποστήριξη της.Από το 2007 η Sade έχει σχέση με τον βετεράνο Άγγλο στρατιωτικό Ιάν Γουότς.

Μετά την περιοδεία της Sade Live το 2011 η τραγουδίστρια, με προσωπική της απόφαση έμεινε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Όπως θα πει σε μια σπάνια συνέντευξη της αποφάσισε να ζήσει σαν κανονικός άνθρωπος. Από το 2005 είχε αγοράσει μια αγροικία στην επαρχία του Γκλουσέστερσαϊρ (νοτιοδυτική Αγγλία) και μένει εκεί το μεγαλύτερο διάστημα. Δεν κάνει δημόσιες εμφανίσεις, μιλάει πολύ σπάνια και ζει όπως έχει επιλέξει. Ακόμα και με αυτήν της την επιλογή δείχνει πόσο ξεχωριστή είναι καθώς κατάφερε να νικήσει την γοητεία της δημοσιότητας.



Μηνύματα επιστροφής;

Μετά το τέλος της περιοδείας το 2011 και την απόσυρση της κυκλοφόρησαν κάποιες ανυπόστατες φήμες ότι αντιμετώπιζε ψυχολογικά προβλήματα και εθισμούς. Όλα συνηγορούν ότι ήταν μυθεύματα των βρετανικών tabloid. Μετά από σιωπή ετών ξαφνικά τον Μάρτιο του 2018 η Sade επανεμφανίστηκε με το τραγούδι «Flower of the Universe» που γράφτηκε για την ταινία της Disney «A Wrinkle In Time». Η σκηνοθέτης της ταινίας θα αποκαλύψει: «Δεν πίστευα ποτέ ότι θα πει ναι αλλά έπρεπε να τη ρωτήσω. Όταν δέχθηκε ήταν απίστευτο». Λίγους μήνες μετά θα κυκλοφορήσει και το κομμάτι «The Big Unknown» για την ταινία «Widows». H Sade συμφώνησε να το γράψει γιατί ένιωθε ότι την αντιπροσώπευε η σειρά στην οποία ήταν βασισμένη το φιλμ.

Το τελευταίο διάστημα υπάρχουν πληροφορίες ότι η Sade ετοιμάζει την επιστροφή της. Σύμφωνα με δημοσιεύματα έχει μπει στο στούντιο και ηχογραφεί το νέο της άλμπουμ. Αναμένεται να φανεί αν μέσα στα επόμενα χρόνια η φωνή από μετάξι θα επανέλθει με νέο υλικό.