2.223 μέτρα κάτω από τη Γη: Το βαθύτερο σπήλαιο στον πλανήτη

Στα βουνά της Αμπχαζίας βρίσκεται η σπηλιά Βεριόβκινα. Όταν ανακαλύφθηκε τη θεώρησαν ένα μικρό αδιάφορο σπήλαιο. Τελικά αποδείχθηκε ένα… ταξίδι στο κέντρο της Γης.

Το 1968, μια ομάδα σπηλαιολόγων από το Κράσνογιαρασκ της τότε Σοβιετικής Ένωσης, ανακάλυψε ένα μικρό σπήλαιο στα βουνά Γκάγκρα στην Αμπχαζία. Το ονόμασαν S-115 καθώς θεώρησαν ότι έχει βάθος 115 μέτρων. Θα περνούσαν πολλά χρόνια για να αποδειχθεί ότι το συγκεκριμένο σπήλαιο είναι τελικά το βαθύτερο που έχει ανακαλυφθεί ποτέ στον πλανήτη. Η σπηλιά Βεριόβκινα φτάνει σε βάθος 2.223 μέτρων και πίσω της έχει μια συγκλονιστική ιστορία με τραγωδίες και περιπέτειες.

Η Βεριόβκινα βρίσκεται στον Δυτικό Καύκασο, στο πέρασμα μεταξύ των βουνών Κρεπόστ και Ζοντ. Πρόκειται για μια περιοχή στην ημιαυτόνομη Αμπχαζία. Η είσοδος της Βεριόβκινα βρίσκεται 2.285 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και η είσοδος της είναι ένα άνοιγμα 3Χ4 μέτρων. Για να κατέβεις στο πρώτο επίπεδο της σπηλιάς πρέπει να κατέβεις 32 μέτρα με σχοινί και ειδικό εξοπλισμό.

Η σπηλιά πήρε το όνομα της από τον σπηλαιολόγο και δύτη Αλεξάντερ Βερέβκιν που σκοτώθηκε το 1983 ενώ εξερευνούσε ένα σπήλαιο στη Ρωσία.

Από τα 115 μέτρα στα 2.223

Μετά την αποκάλυψη του 1968 μια δεύτερη ομάδα επισκέφθηκε το σπήλαιο το 1982 και το μετονόμασε σε P1-7. Μέλη της συγκεκριμένης ομάδας συνέχισαν να πηγαίνουν στη σπηλιά και μέχρι το 1986 είχαν φτάσει σε βάθος 440 μέτρων. Θα περνούσαν 29 ολόκληρα χρόνια μέχρι να γίνει μια σημαντική ανακάλυψη. Το 2015 μια ομάδα σπηλαιολόγων εντόπισε έναν νέο «φρεάτιο» στο οποίο όμως δεν μπόρεσε να κατέβει γιατί δεν είχαν αρκετό σχοινί. Τον Ιούνιο του 2016 η ομάδα κατέβηκε στο φρεάτιο και τελικά έφτασε σε βάθος 630 μέτρων.

Η κατάβαση και η ανακάλυψη νέων φρεατίων και διαδρόμων συνεχίστηκε. Τον Φεβρουάριο του 2017 οι σπηλαιολόγοι είχαν φτάσει στα 1.832 μέτρα και στις αρχές Αυγούστου της ίδιας χρονιάς ξεπέρασαν τα 2χλμ. Έτσι η Βεριόβκινα έγινε το βαθύτερο σπήλαιο που είναι προσβάσιμο χωρίς καταδυτικό εξοπλισμό. Μέχρι να τελειώσει ο Αύγουστος η σπηλιά έσπασε και το ρεκόρ του βαθύτερου σπηλαίου στον πλανήτη καθώς η ομάδα έφτασε στα 2.204 μέτρα.

Τον Μάρτιο του 2018 μια ακόμα αποστολή έφτασε στο πάτο του σπηλαίου όπου βρίσκεται μια λίμνη την οποία ονόμασαν «The Last Nemo Station» η οποία είχε βάθος 8,5μ. Έτσι η Βεριόβκινα έφτασε τα συνολικά 2.212μ. Τον Αύγουστο του 2023 ομάδα κατέβηκε φέρνοντας μαζί της υποβρύχιο σκάφος το οποίος μέτρησε με ακρίβεια το βαθύτερο σημείο της λίμνης «Νέμο». Αποδείχθηκε ότι ήταν πιο βαθιά από την αρχική μέτρηση κι έτσι η Βεριόβκινα έφτασε το βάθος των 2.223 μέτρων.

Η περιπέτεια του 2021

Το 2021 μια ομάδα με επικεφαλής τον σπηλαιολόγο Πάβελ Ντεμίντοφ, στην οποία συμμετείχε και ο Βρετανός φωτογράφος Ρόμπι Σόουν, κατέβηκε στο βαθύτερο σημείο του σπηλαίου. «Μετά από τέσσερις μέρες είχαμε φτάσει στον πάτο του σπηλαίου και είχαμε κατασκηνώσει εκεί. Την έβδομή μέρα δεχθήκαμε μια προειδοποίηση και μισή ώρα μετά άρχισε να ακούγεται ένα βουητό. Γινόταν όλο και πιο δυνατό και το σπήλαιο άρχισε να τραντάζεται σαν να γινόταν σεισμός. Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό τον ήχο. Ξαφνικά ένα αφρισμένο νερό άρχισε να πετάγεται από μια τρύπα. Δεν πανικοβληθήκαμε γιατί θεωρούσαμε ότι ήταν ασφαλές το σημείο.

Όμως ο Πετρ Λιουμπίμοφ ήταν ιδιαίτερα ανήσυχος λόγω ενός ήχου που έβγαινε από μια τρύπα κοντά μας. Το είπε στον επικεφαλής και αυτός συμφώνησε ότι κάτι δεν πάει καλά. Μέσα σε πέντε λεπτά νερό άρχισε να βγαίνει από την τρύπα και η στάθμη ανέβαινε πολύ γρήγορα. Το πρόσωπο του Πετρ έγινε άσπρο. Σκέφτηκα ότι πρέπει να φύγουμε αμέσως αλλιώς θα πεθάνουμε» θυμάται ο Ρόμπι Σόουν.

Άφησαν πίσω το μεγαλύτερο μέρος του εξοπλισμού τους και άρχισαν να ανεβαίνουν. Νερό με τρομακτική δύναμη έπεφτε πάνω τους και αλλά έπρεπε να κρατηθούν. «Η δύναμη του νερού ήταν τρομακτική. Ένιωθα ότι κάποιος που πίεζε το κεφάλι. Έπρεπε όμως να συνεχίσω. Η πίεση ήταν τρομακτική και ανέβαινα πολύ αργά. Όταν πλέον έφτασα σε ασφαλές σημείο συνέχισα. Κάποιος από την ομάδα μου φώναξε να σταματήσω αλλά εγώ έβλεπα μόνο το σχοινί…» τονίζει ο Σόουν.

Η ομάδα αντέδρασε γρήγορα και όλοι κατάφεραν να φτάσουν εγκαίρως σε ύψος που πλέον το νερό δεν τους απειλούσε. Δεν έχουν βγει όμως όλοι ζωντανοί από τη Βεριόβκινα.

Το μακάβριο εύρημα

Τον Αύγουστο του 2021 μια αποστολή κατεβαίνοντας στο σπήλαιο εντόπισε ένα τεντωμένο σχοινί. Σε βάθος 1.100 βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα φρικτό θέαμα. Το πτώμα ενός άντρα κρεμόταν από το σχοινί. Ήταν ο Σεργκέι Κοζέεφ, ένας Ρώσος ερασιτέχνης σπηλαιολόγος που επιχείρησε να κάνει όλη τη διαδρομή ως τον πάτο της Βεριόβκινα. Λόγω κακού εξοπλισμού και ελλιπούς εκπαίδευσης εγκλωβίστηκε κατά την κάθοδο και τελικά πέθανε από υποθερμία. Χρειάστηκαν πολλές μέρες και μια ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία για να ανεβάσουν το πτώμα στην επιφάνεια.