Ένα εντυπωσιακό βίντεο που μας κάνει να νιώσουμε με επισκέπτες του Παρθενώνα του 432 π.Χ.
Η τεχνολογία μας βοηθά να ρίχνουμε απροσδόκητες ματιές στην ιστορία δίνοντάς μας με εντυπωσιακή ακρίβεια εικόνες από το παρελθόν, τις οποίες μέχρι τώρα μπορούσαμε μόνο να τις φανταστούμε.
Ο αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Χουάν ντε Λάρα,
συνδύασε πρωτογενείς πηγές, αστρονομικά δεδομένα και CGI για να αναδημιουργήσει
ψηφιακά τον επιβλητικό Παρθενώνα ακριβώς όπως θα τον έβλεπαν πιθανότατα οι επισκέπτες
που έφταναν στο ναό το 432 π.Χ.
Το αποτέλεσμα, το οποίο ήρθε μετά από μια πολυετή προσπάθεια που συνδύασε την ιστορία
και την τρισδιάστατη μοντελοποίηση με υπολογιστή, προσφέρει μια εκπληκτική
εικόνα ενός από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά επιτεύγματα της αρχαιοελληνικής
περιόδου και αποτελεί πρότυπο για την ψηφιακή αναπαράσταση πολλών άλλων
σημαντικών ιστορικών τοποθεσιών για ερευνητές, ιστορικούς και επισκέπτες
μουσείων.
«Αν τα ερείπια του Παρθενώνα φαίνονται μεγαλοπρεπή ακόμη και 2.500 χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του, φανταστείτε πώς ήταν ο ναός στην ακμή της επιρροής του», αναφέρει το Popular Science.
Ο ναός του Παρθενώνα είχε διαστάσεις 69 x 30 μέτρα και παρόλο
που η κατασκευή του κτιρίου ολοκληρώθηκε το 438 π.Χ., χρειάστηκαν άλλα έξι
χρόνια για να ολοκληρωθούν οι διακοσμήσεις και τα έργα τέχνης από τους
τεχνίτες.
Στο κέντρο του ναού βρισκόταν ένα άγαλμα της προστάτιδας
του, Αθηνάς, ύψους σχεδόν 12 μέτρων, σχεδιασμένο από τον διάσημο γλύπτη Φειδία.
Ιστορικές αναφορές υποδεικνύουν ότι το μνημείο ήταν χρυσελεφάντινο, δηλαδή
κατασκευασμένο από χρυσό και ελεφαντόδοντο.
Προηγούμενες μελέτες παρόμοιας εικονογραφίας υποδηλώνουν ότι
το άγαλμα της θεάς του Παρθενώνα κατασκευάστηκε με μια τεχνική που περιελάμβανε
το ξετύλιγμα και το μαλάκωμα του ελεφαντόδοντου για τη δημιουργία λεπτών
φύλλων, τα οποία στη συνέχεια κολλούσαν μεταξύ τους από τεχνίτες.
Σήμερα σώζονται μόνο τμήματα του εξωτερικού κτιρίου, ωστόσο
οι ιστορικές αναφορές περιγράφουν έναν αξιοθαύμαστο τόπο προσκυνήματος
αφιερωμένο στην Αθηνά, θεά της σοφίας, της χειροτεχνίας και του πολέμου.
«Με βάση τα στοιχεία που κατάφερα να συγκεντρώσω, η οπτική
εμπειρία κάθε ναού, καθώς και τα τελετουργικά που τελούνταν σε αυτόν, διέφεραν
σημαντικά ανάλογα με τη θεότητα που λατρευόταν, την προέλευση του λατρευτικού
κινήματος και τη γεωγραφική θέση του ναού», εξήγησε ο ντε Λάρα σε συνέντευξή
του στις 6 Μαΐου στο Cambridge Core.
«Ωστόσο, από τον 5ο αιώνα π.Χ. και καθώς προχωράμε στην
ελληνιστική περίοδο, παρατηρείται μια σημαντική αύξηση στη συνειδητή σκηνοθεσία
της θρησκευτικής εμπειρίας».
Σε όλη την κατασκευή πολύ σημαντικό ρόλο έπαιζε το φως. Η
περιβάλλουσα δομή του ναού κατασκευάστηκε κυρίως από μάρμαρο και άλλα
λιθόκτιστα και γυαλισμένα πετρώματα, ώστε να ενισχυθεί η φυσική τους
φωτεινότητα.
Παράλληλα, το άγαλμα της θεάς ήταν τοποθετημένο με τέτοιο
τρόπο στο ναό, ώστε οι δεξαμενές νερού, τα παράθυρα και οι φεγγίτες του
Παρθενώνα να τονίζουν ακόμη περισσότερο το μεγαλείο της θεότητας. Μάλιστα, η
θέση και η γωνία του αγάλματος της Αθηνάς έκαναν το φως της αυγής να πέφτει
απευθείας πάνω στα χρυσά της ρούχα.
Αρχαιολογικές αναλύσεις δείχνουν ότι οι συνοδοί συνήθως
διατηρούσαν το εσωτερικό του Παρθενώνα αμυδρά φωτισμένο και άναβαν άφθονο
θυμίαμα για να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα δέους και ευλάβειας.
«Φανταστείτε να μπαίνετε στον Παρθενώνα — τα μάτια σας,
ακόμα κουρασμένα από το έντονο φως του ήλιου έξω, προσαρμόζονται σιγά-σιγά στο
σταδιακό σκοτάδι μέσα», είπε ο ντε Λάρα στο Arkeonews.
«Καθώς το φως του ήλιου διεισδύει από την είσοδο του ναού, πέφτει
πάνω στο χρυσό του αγάλματος με μια φωτεινή κάθετη ακτίνα. Αυτό ήταν το
αποτέλεσμα που ήθελαν να δημιουργήσουν οι αρχιτέκτονες και ο Φειδίας. Πρέπει να
ήταν μαγικό».
Ο ντε Λάρα έχει δημιουργήσει μια ειδική ιστοσελίδα για το
έργο «Παρθένος 3D» και ελπίζει ότι η προσέγγισή του θα εμπνεύσει και άλλους να
πραγματοποιήσουν παρόμοιες αναπαραστάσεις άλλων διάσημων ιστορικών μνημείων.
Αυτές θα μπορούσαν στη συνέχεια να ενσωματωθούν σε εκθέσεις
μουσείων, καθώς και σε συσκευές εικονικής πραγματικότητας, ώστε να προσφέρουν
μια άμεση εμπειρία από αυτά τα θαύματα του αρχαίου κόσμου.