Η 9η Ιουλίου θα είναι μία από τις πιο «σύντομες» ημέρες του χρόνου για φέτος
Μπροστά σε ένα γρίφο βρίσκονται οι επιστήμονες καθώς συνολικά
η 9η Ιουλίου 2025 θα είναι μία από τις πιο «σύντομες» ημέρες του
χρόνου και κανείς δεν ξέρει γιατί!
Αν και οι ώρες της ημέρας είναι περισσότερες το καλοκαίρι
λόγω της θέσης του Ήλιου, η πλήρης διάρκεια της -εικοσιτετράωρης- ημέρας στις 9
Ιουλίου 2025 θα είναι κατά 1,3 χιλιοστά του δευτερολέπτου μικρότερη από το
κανονικό και αυτό γιατί η περιστροφή της Γης έχει επιταχυνθεί με έναν ανεξήγητο
-ακόμα και για τους επιστήμονες- τρόπο.
Η Γη χρειάζεται 24 ώρες, δηλαδή 86.400 δευτερόλεπτα, για να
κάνει μία πλήρη περιστροφή γύρω από τον άξονά της. Ωστόσο, αυτή η διάρκεια
αλλάζει ελάχιστα από μέρα σε μέρα. Για να παρακολουθεί αυτές τις μικρές
αλλαγές, η Διεθνής Υπηρεσία Περιστροφής της Γης (IERS) μετράει συνεχώς τη
διάρκεια της ημέρας με μεγάλη ακρίβεια.
Το 2020, η IERS παρατήρησε ότι ο πλανήτης μας άρχισε να
περιστρέφεται πιο γρήγορα και από τότε η ταχύτητά του αυξάνεται σταθερά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία τους, οι πιο «σύντομες» μέρες φέτος θα είναι στις 9 και
22 Ιουλίου και στις 5 Αυγούστου, όταν η Σελήνη βρίσκεται πιο μακριά από τον
Ισημερινό.
Η Σελήνη πάντα επηρεάζει ελαφρώς την περιστροφή της Γης μέσω
της λεγόμενης «παλιρροϊκής πέδησης». Η βαρύτητα της Σελήνης τραβάει τη Γη, την
«φουσκώνει» ελαφρά και δημιουργεί τις παλίρροιες. Εκτός όμως από το να
δημιουργεί παλίρροιες, αυτή η παραμόρφωση σιγά-σιγά αφαιρεί ενέργεια από την
περιστροφή της Γης, με αποτέλεσμα ο πλανήτης μας να επιβραδύνεται περίπου κατά
2 χιλιοστά του δευτερολέπτου ανά αιώνα.
Αυτό σημαίνει ότι για τους δεινόσαυρους της Τριαδικής
Περιούδου, πριν 200 εκατομμύρια χρόνια, μια μέρα διαρκούσε λίγο λιγότερο από 23
ώρες. Αντίθετα, μετά από 200 εκατομμύρια χρόνια από τώρα, η μέρα θα έχει
μεγαλώσει και θα διαρκεί περίπου 25 ώρες.
Γι’ αυτό κατά καιρούς, η IERS προσθέτει περιστασιακά ένα
δευτερόλεπτο στο έτος για να διασφαλίζει ότι τα ρολόγια υψηλής ακρίβειας
λειτουργούν σωστά. Το πιο πρόσφατο δευτερόλεπτο προστέθηκε στις 31 Δεκεμβρίου
2016.
Όταν η Σελήνη είναι πιο μακριά από τον Ισημερινό, το
«φρενάρισμα» που προκαλεί δεν είναι τόσο ισχυρό και έτσι αυτές οι μέρες είναι
λίγο πιο μεγάλες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται το αντίθετο: οι
μέρες είναι περίπου μισό χιλιοστό του δευτερολέπτου πιο μικρές από ό,τι πριν το
2020.
Αν και μπορεί ορισμένα γεγονότα να αλλάξουν την περιστροφή
της Γης – για παράδειγμα, ο σεισμός 9 Ρίχτερ στην Ιαπωνία το 2011 έκανε τη μέρα
μικρότερη κατά 1,8 μικροδευτερόλεπτα –κανείς δεν ξέρει τι προκαλεί τη σημερινή αλλαγή
στην ταχύτητα της περιστροφής της Γης.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι αυτή η επιτάχυνση δεν είναι
επικίνδυνη ούτε μπορεί να επηρεάσει αισθητά με κάποιο τρόπο τη ζωή μας. Πάντως,
εξαιτίας αυτού η IERS
δεν θα προσθέσει το έξτρα δευτερόλεπτο που υπολόγιζε το 2025 και ίσως χρειαστεί
να κάνει το ίδιο και το 2029.
Όποια κι αν είναι η αιτία αυτής της αλλαγής, είναι απίθανο
να διαρκέσει για πάντα, και η Γη τελικά θα επιστρέψει στη φυσική της πορεία: να
περιστρέφεται όλο και πιο αργά με το πέρασμα του χρόνου.