Μέχρι τώρα το «νεογέννητο» νησί ήταν προσκολλημένο σε έναν παγετώνα
Ένα νέο «νησί» γεννήθηκε στην Αλάσκα όχι μετά από μακρά
διαδικασία γεωλογικών δραστηριοτήτων, αλλά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Το κομμάτι γης των πέντε τετραγωνικών χιλιομέτρων, που
ονομάζεται Prow Knob, είναι ένα μικρό βουνό που παλαιότερα περιβαλλόταν πλήρως
από τον παγετώνα Άλσεκ στο Εθνικό Πάρκο Glacier Bay της Αλάσκας. Ωστόσο, ο
παγετώνας Άλσεκ υποχωρεί εδώ και δεκαετίες λογω της ανόδου της θερμοκρασίας.
Έτσι, σιγά σιγά άρχισε να αποχωρίζεται από το Prow Knob δημιουργώντας ανάμεσά τους
μια λίμνη γλυκού νερού.
Πρόσφατες παρατηρήσεις από δορυφόρους της NASA έδειξαν ότι πλέον το μικρό βουνό
περιβάλλεται πλήρως από νερό, έχοντας αποκοπεί από την ηπειρωτική χώρα. Μια
εικόνα από τον δορυφόρο Landsat
8 τον Αύγουστο δείχνει ότι το Prow Knob
έχει χάσει κάθε επαφή με τον παγετώνα και περιμετρικά υπάρχει μια λίμνη.
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο της Γης της NASA, η μετατροπή του σε νησί συνέβη πιθανότατα μεταξύ 13 Ιουλίου
και 6 Αυγούστου.
Η NASA θεωρεί ότι η αλλαγή αυτή οφείλεται στην ταχεία θέρμανση του
πλανήτη, η οποία προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα και την κλιματική
αλλαγή.
«Κατά μήκος της παράκτιας πεδιάδας της νοτιοανατολικής
Αλάσκας, το νερό αντικαθιστά με ταχείς ρυθμούς τον πάγο. Σε μία από αυτές τις
αναπτυσσόμενες υδάτινες εκτάσεις, έχει αναδυθεί ένα νέο νησί», ανέφερε η Λίντσεϊ
Ντόρμαν, επιστημονική συγγραφέας στο Παρατηρητήριο.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο παγετώνας Άλσεκ εκτεινόταν περίπου πέντε χιλιόμετρα δυτικότερα του Prow Knob. Οι πρώτες καταγεγραμμένες παρατηρήσεις το 1894 έδειχναν ότι η περιοχή που σήμερα καταλαμβάνει η λίμνη Άλσεκ καλυπτόταν πλήρως από πάγο. Στις αναφορές του 1907, το Prow Knob περιγραφόταν ως «nunatak», δηλαδή ένας βραχώδης σχηματισμός περικυκλωμένος από ρέοντα πάγο, με ύψος έως και 50 μέτρα.
Ακόμα και τη δεκαετία του 1960, οι αεροφωτογραφίες έδειχναν
ότι το Prow Knob
ήταν πλήρως περιβαλλόμενο από πάγο. Όταν όμως οι αυξημένες συγκεντρώσεις αερίων
του θερμοκηπίου άρχισαν να θερμαίνουν το κλίμα, ο παγετώνας ξεκίνησε να
αποδυναμώνεται. Όπως σημειώνει η Ντόρμαν, «οι παγετώνες στην περιοχή λεπταίνουν
και υποχωρούν, ενώ μπροστά τους σχηματίζονται προπαγετωνικές λίμνες από την
τήξη του πάγου».
Το 1984, σύμφωνα με φωτογραφίες του δορυφόρου Landsat 5 το δυτικότερο άκρο
του παγετώνα είχε μετατραπεί ήδη σε μια όχθη λίμνης. Στις επόμενες δεκαετίες, η
υποχώρηση συνεχίστηκε, αποκαλύπτοντας συνεχώς όλο και πιο μεγάλο τμήμα του
βουνού.
Τη δεκαετία του 1990, ο βόρειος βραχίονας του παγετώνα
αποσπάστηκε από ένα μικρό νησί στο κέντρο της λίμνης, καθιστώντας τον παγετώνα
ευάλωτο σε παγετωνικό «καλβινγκ» (calving), δηλαδή τη διαδικασία κατά την οποία το μπροστινό άκρο
σπάει σε παγόβουνα και στη συνέχεια επιταχύνεται η υποχώρηση. Τελικά, δύο
παραπόταμοι του παγετώνα στα βόρεια και τα νότια υποχώρησαν τόσο ώστε να
σταματήσει η τροφοδοσία του με νέο πάγο.
Από το 2018 μέχρι σήμερα, η υποχώρηση του παγετώνα
επιταχύνθηκε ραγδαία, με αποτέλεσμα το Prow Knob να περιβάλλεται πλέον πλήρως από νερό. Η αλλαγή αυτή
δημιούργησε όχι μόνο ένα νέο νησί, αλλά είχε και σημαντική επίδραση στη λίμνη Άλσεκ,
η οποία από το 1984 αυξήθηκε από τα 45 τετραγωνικά χιλιόμετρα σε 75 τετραγωνικά
χιλιόμετρα. Σε συνδυασμό με τις γειτονικές λίμνες Harlequin και Grand Plateau, η συνολική επιφάνεια
των τριών υδάτινων σωμάτων έχει πλέον υπερδιπλασιαστεί μέσα σε μόλις 40 χρόνια.
Ο παγετωνολόγος Όστιν Ποστ, ο οποίος τράβηξε αεροφωτογραφίες
του Άλσεκ το 1960, ονόμασε το βουνό αυτό Prow Knob από την ομοιότητά του με την
πλώρη (Prow σημαίνει μυτερό μπροστινό άκρο) ενός πλοίου. Ο Ποστ και ο
συνάδελφός του παγετωνολόγος Μάουρι Πέλτο, καθηγητής περιβαλλοντικής επιστήμης
στο Nichols College στη Μασαχουσέτη, είχαν προβλέψει ότι ο παγετώνας Άλσεκ το
Prow Knob θα αποκολληθεί από τον παγετώνα το 2020, με βάση τον ρυθμό υποχώρησής
του μεταξύ 1960 και 1990. Επομένως, ο παγετώνας έχει προσκολληθεί στο βουνό του
για λίγο περισσότερο χρόνο από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί.
Μια πρόσφατη μελέτη προειδοποιεί ότι 10 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο κινδυνεύουν από καταστροφικές πλημμύρες από λιώσιμο πάγων.