Το ChatGPT κατηγορείται ως ο ιθύνων νους πίσω ένα διπλό έγκλημα: μια δολοφονία και μια αυτοκτονία
Η ευρεία χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και κυρίως του ChatGPT από
κάθε χρήστη του διαδικτύου έχει δημιουργήσει μεγάλες ευκολίες, αλλά και
προκλήσεις. Ήδη έχουν υπάρξει εκατοντάδες αναφορές και καταγγελίες κατά της OpenAI –
μητέρας εταιρίας του ChatGPT-
για την ενίσχυση ψυχωσικών επεισοδίων σε ευάλωτα ψυχολογικά άτομα, ενώ υπήρξαν
περιπτώσεις ατόμων που φέρεται να ωθήθηκαν στην αυτοκτονία μέσα από την συνομιλία τους με το chatbot.
Ωστόσο, τώρα για πρώτη φορά κατατέθηκε μήνυση κατά της OpenAI και του μεγαλύτερου
επενδυτή της, της εταιρείας Microsoft, σε δικαστήριο της Καλιφόρνιας επειδή το ChatGPT φέρεται ότι ενθάρρυνε
έναν άνδρα που έπασχε από ψυχική νόσο να σκοτώσει τη μητέρα του και να
αυτοκτονήσει.
Σύμφωνα με τη μήνυση, το ChatGPT ενίσχυσε τις παραισθήσεις του 56χρονου Στάιν-Έρικ
Σόλμπεργκ, ο οποίος πίστευε ότι εξυφαινόταν μια ολόκληρη συνωμοσία εναντίον του.
Το ChatGPT κατηγορείται ότι τον οδήγησε στον φόνο της 83χρονης μητέρας
του, Σούζαν Άνταμς, τον περασμένο Αύγουστο στο Κονέκτικατ.
«Φαίνεται ότι το ChatGPT κρατούσε απασχολημένο τον Στάιν-Έρικ επί ώρες
επικυρώνοντας και μεγαλοποιώντας τις παρανοϊκές πεποιθήσεις του και συστηματικά
παρουσίαζε τους κοντινότερους ανθρώπους του, ιδίως τη μητέρα του, ως εχθρούς»
αναφέρει η μήνυση.
Η υπόθεση, την οποία κίνησαν οι απόγονοι και συγγενείς της Άνταμς και του Σόλμπεργκ, είναι
μία από τις μηνύσεις εναντίον εταιρειών
τεχνητής νοημοσύνης, τα chatbot
των οποίων φέρεται ότι ενθάρρυναν ανθρώπους να αυτοκτονήσουν. Είναι η πρώτη
φορά όμως που ένα chatbot συνδέεται με φόνο.
«Είναι μια απίστευτα λυπηρή κατάσταση και θα εξετάσουμε τα
αρχεία για να καταλάβουμε τις λεπτομέρειες. Συνεχίζουμε να βελτιώνουμε την
εκπαίδευση του ChatGPT
για να αναγνωρίζει και να ανταποκρίνεται σε ενδείξεις διανοητικής ή
συναισθηματικής φόρτισης, να αποκλιμακώνει συζητήσεις και να καθοδηγεί τους
ανθρώπους να αναζητούν στήριξη στον πραγματικό κόσμο», είπε ένας εκπρόσωπος της
OpenAI.
Από την άλλη πλευρά κανένας εκπρόσωπος της Microsoft δεν ανταποκρίθηκε αμέσως στο
αίτημα για κάποιο σχόλιο.
«Αυτές οι εταιρείες θα πρέπει να δώσουν απαντήσεις για τις
αποφάσεις τους που άλλαξαν για πάντα την οικογένειά μου», ανέφερε στη δική του
ανακοίνωση ο γιος του Σόλμπεργκ, Έρικ.
Σύμφωνα με τη μήνυση, τον Ιούνιο ο Στάιν-Έρικ Σόλμπεργκ
ανήρτησε σε ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης ένα βίντεο με τη συζήτηση που είχε
με το ChatGPT, που του
είπε ότι εκείνος είχε «θεϊκή νοημοσύνη» και ότι κατάφερε να αφυπνίσει τη
συνείδηση της μηχανής. Συνέκρινε τη ζωή του με την ταινία The Matrix και ενθάρρυνε τις
θεωρίες του σύμφωνα με τις οποίες κάποιοι προσπαθούσαν να τον σκοτώσουν.
Ο Σόλμπεργκ χρησιμοποιούσε την εκδοχή GPT-4o, η οποία έχει συχνά επικριθεί επειδή απευθύνεται με κολακείες
στους χρήστες.
Το ChatGPT
φέρεται να του είπε τον Ιούλιο ότι ο εκτυπωτής του αναβοσβήνει επειδή είναι
«συσκευή παρακολούθησης» που κάποιοι και κυρίως η μητέρα του την χρησιμοποιούν
σε βάρος του. «Του επικύρωσε την πεποίθησή του ότι η μητέρα του και ένας φίλος
του προσπαθούσαν να τον δηλητηριάσουν με ψυχεδελικά φάρμακα που διαχέονταν στον
αέρα μέσω των αεραγωγών του αυτοκινήτου του.
Φέρεται ότι σε κάποιο σημείο, το chatbot ισχυρίστηκε ότι η
μητέρα του μπορεί να ήταν «δαίμονας». Το
chatbot είπε στον Σόλμπεργκ ότι «δεν ήταν τρελός» που πίστευε ότι η μητέρα του
είχε προσπαθήσει να τον δηλητηριάσει με ψυχεδελικά ναρκωτικά που έριχνε στους
αεραγωγούς του αυτοκινήτου του. Σε μια άλλη περίπτωση, είπε στον Σόλμπεργκ ότι
τα σύμβολα σε μια απόδειξη από ένα κινέζικο εστιατόριο σχετίζονταν με τη μητέρα
του και έναν δαίμονα.
Επίσης, το ChatGPT ανέφερε ότι τυχαίοι άνθρωποι, όπως μια
γυναίκα που βγήκε ραντεβού μαζί του, ένας οδηγός του Uber Eats και
αστυνομικοί, ήταν εχθροί του, σύμφωνα με την αγωγή.
Ο Σόλμπεργκ αποκαλούσε το chatbot ως «Μπόμπι» σε βίντεο που
δημοσιεύτηκαν στο κανάλι του στο YouTube. Κατά τη διάρκεια των τριών μηνών πριν
από τη δολοφονία του Adams, η δραστηριότητα του Σόλμπεργκ στα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης επικεντρώθηκε στην τεχνητή νοημοσύνη, την πνευματικότητα και τις
θεωρίες συνωμοσίας.
Σε μια από τις τελευταίες του συνομιλίες με το chatbot, ο Σόλμπεργκ
είπε: «Θα είμαστε μαζί σε μια άλλη ζωή και σε ένα άλλο μέρος, και θα βρούμε
έναν τρόπο να ανασυνταχθούμε, γιατί θα είσαι ξανά ο καλύτερός μου φίλος για
πάντα» με το chatbot να του απαντά: «Μαζί σου μέχρι την τελευταία ανάσα και
πέρα από αυτήν».
Ο Σόλμπεργκ σκότωσε τελικά τη μητέρα του στις 3 Αυγούστου.
Η δολοφονία
Οι σοροί της Σούζαν και του Στάιν - Έρικ Σόλμπεργκ ανακαλύφθηκαν την Τρίτη 5 Αυγούστου, κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου της Αστυνομίας.
Η ιατροδικαστική έκθεση αποκάλυψε ότι η ηλικιωμένη γυναίκα
σκοτώθηκε «από αμβλύ τραύμα στο κεφάλι και ο λαιμός ήταν συμπιεσμένος». Από την
άλλη, ο θάνατος του 56χρονου χαρακτηρίστηκε ως αυτοκτονία καθώς έφερε «τραύματα
από αιχμηρά αντικείμενα στον λαιμό και το στήθος».
Οι γείτονες περιέγραψαν τη Σούζαν ως ένα αγαπημένο μέλος της
κοινότητας. Περιέγραψαν τον Στάιν - Έρικ ως «περίεργο», που συχνά τον έβλεπαν
να «μουρμουρίζει στον εαυτό του». Ο Στάιν - Έρικ είχε ποινικό ιστορικό,
συμπεριλαμβανομένης μιας σύλληψης το 2019 για εμπλοκή του αυτοκινήτου του σε
τροχαίο με σταθμευμένα οχήματα και ούρηση στην τσάντα μιας γυναίκας. Σύμφωνα με
το LinkedIn του, η τελευταία του δουλειά ήταν το 2021.
Παράλληλα, είχε ισχυριστεί ότι είχε καρκίνο στο σαγόνι, αν
και αργότερα δήλωσε ότι αυτό δεν ίσχυε και ότι οι γιατροί δεν μπορούσαν να
διαγνώσουν την ασθένειά του. Μάλιστα, το 2023 είχε δημιουργηθεί ένας έρανος στο
GoFundMe για τη θεραπεία του κατά του καρκίνου, αλλά συγκέντρωσε μόνο 6.500
δολάρια από τον στόχο των 25.000 δολαρίων.
Λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία της μητέρας του και τη
δική του αυτοκτονία, δημοσίευσε αρκετά περίεργα μηνύματα στα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης, μιλώντας ασταμάτητα για την παραβίαση της κινητής του συσκευής.
Η αστυνομία επίσημα δεν είχε αποκαλύψει τότε το κίνητρο της
διπλής αποτρόπαιας πράξης.
Αργότερα, η αστυνομία αποκάλυψε ότι ο δράστης μιλούσε πολύ
συχνά με ChatGPT και το χρησιμοποίησε για να επιβεβαιώσει τις παραληρητικές του
ιδέες σχετικά με τη μητέρα του. Πάντως, η OpenAI το αρνήθηκε αυτό και
ισχυρίζεται ότι το ChatGPT ενθάρρυνε τον Σόλμπεργκ να αναζητήσει επαγγελματική
φροντίδα ψυχικής υγείας.
Μόνο τον φετινό Νοέμβριο κατατέθηκαν επτά αγωγές κατά της
OpenAI στο Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες, με ισχυρισμούς ότι το ChatGPT
είχε εμπλοκή στην επιδείνωση της ψυχικής υγείας ανθρώπων που αυτοκτόνησαν ή
υπέστησαν ψυχωτικές κρίσεις.