Τουλάχιστον τρομακτικά τα ευρήματα μιας έρευνας σχετικά με το Ολοκαύτωμα στους νέους «Millenials» και «Gen Z» των ΗΠΑ
«Αυτοί που δεν ξέρουν ιστορία είναι καταδικασμένοι να την επαναλάβουν».
Πρόκειται για μια ακόμα κοινότοπη φράση που έχουμε ακούσει πολλές
φορές, ωστόσο η σημασία της διατηρείται αναλλοίωτη. Γι’ αυτό το λόγο τα
αποτελέσματα μιας αμερικανικής έρευνας θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν
τουλάχιστον τρομακτικά.
«Μύθος» το Ολοκαύτωμα
Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη σε όλες τις ΗΠΑ σε
ανθρώπους ηλικίας μεταξύ 18 και 39 ετών, σχεδόν τα δύο τρίτα των νεαρών
Αμερικανών δεν γνωρίζουν ότι κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος εξοντώθηκαν
περίπου έξι εκατομμύρια Εβραίοι, ενώ πάνω από ένας στους δέκα πιστεύει ότι οι
ίδιοι οι Εβραίοι ξεκίνησαν το Ολοκαύτωμα.
Συγκεκριμένα, το 63% των ερωτηθέντων από όλες τις ΗΠΑ δεν
γνώριζαν ότι 6 εκατομμύρια Εβραίοι δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του
Ολοκαυτώματος και περισσότεροι από 1 στους 3 (36%) πίστευαν ότι σκοτώθηκαν 2
εκατομμύρια ή λιγότεροι.
Το 23% των ερωτηθέντων ανέφερε πως θεωρεί «μύθο» το Ολοκαύτωμα
ή ότι του έχουν δώσει υπερβολικές διαστάσεις ή ότι δεν είναι σίγουροι ότι
συνέβη. Το 12% των ερωτηθέντων, δηλαδή περίπου ένας στους οχτώ, ανέφεραν ότι
σίγουρα δεν είχαν ακούσει ποτέ για το Ολοκαύτωμα ή ότι νομίζουν δεν έχουν
ακούσει γι’ αυτό.
Πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες (56%) ανέφεραν ότι έχουν
δει ναζιστικά σύμβολα στις πλατφόρμες τους στα κοινωνικά δίκτυα ή/και στις κοινότητές
τους και το 49% έχουν διαβάσει αναρτήσεις στα social media ή γενικότερα στο
διαδίκτυο από ανθρώπους που αρνούνται ή διαστρεβλώνουν το Ολοκαύτωμα.
Το 48% εξ αυτών δεν μπορούσαν να κατονομάσουν ούτε ένα
στρατόπεδο συγκέντρωσης ή γκέτο από τα περισσότερα από 40.000 που είχαν δημιουργήσει οι Ναζί κατά τη διάρκεια
του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Τα αποτελέσματα είναι σοκαριστικά και ταυτόχρονα λυπηρά και
κάνουν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να δράσουμε τώρα όσο ακόμα ζουν επιζώντες
του Ολοκαυτώματος», ανέφερε σχετικά ο πρόεδρος της Διάσκεψης για τις Εβραϊκές
Υλικές Απαιτήσεις κατά της Γερμανίας (Conference on Jewish Material Claims Against Germany), Γκιντεόν Τέιλορ.
«Πρέπει να κατανοήσουμε για ποιο λόγο δεν κάνουμε καλύτερη
δουλειά για την μόρφωση της νεότερης γενιάς σχετικά με το Ολοκαύτωμα και των
μαθημάτων του παρελθόντος. Αυτό πρέπει να αποτελέσει ένα καμπανάκι αφύπνισης
για όλους μας και να χρησιμεύσει ως ένας χάρτης που θα ακολουθήσουν οι αρχές
για να καταλάβουν πού πρέπει να δράσουν», συμπλήρωσε.
Οι πολιτείες που
ξεχωρίζουν
Η έρευνα αποτελεί την πρώτη που διενεργείται σε επίπεδο
πολιτείας στις ΗΠΑ κατατάσσοντας την κάθε μια σύμφωνα με μια βαθμολογία που
βασίζεται σε τρία κριτήρια: Αν οι νέοι έχουν σίγουρα ακούσει για το Ολοκαύτωμα,
αν μπορούν να ονομάσουν ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, αν γνωρίζουν ότι
σκοτώθηκαν 6 εκατομμύρια Εβραίοι.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, την υψηλότερη βαθμολογία σημείωσε το
Ουισκόνσιν, όπου το 42% των ενηλίκων της νέας χιλιετίας (millennials) και της Gen Z (όσοι έχουν γεννηθεί μέχρι
τα μέσα του 2000) πληρούσαν και τα τρία κριτήρια. Στη συνέχεια, η Μινεσότα έφτασε
στο 37% και η Μασαχουσέτη στο 35%.
Από την άλλη, η χαμηλότερη βαθμολογία που υποδηλώνει
μεγαλύτερη άγνοια καταγράφηκε στην Φλόριντα, όπου σημειώθηκε ποσοστό 20%, το
Μισισιπή με 18% και το Αρκάνσας με 17%.
Το 11% των ερωτηθέντων σε όλες τις ΗΠΑ πίστευαν ότι οι Εβραίοι
προκάλεσαν το Ολοκαύτωμα, με το μεγαλύτερο ποσοστό τοπικά να καταγράφεται στην
πολιτεία της Νέας Υόρκης με 19%, ακολουθούμενη από τη Λουιζιάνα, το Τενεσί και
τη Μοντάνα με 16% και την Αριζόνα, το Κονέκτικατ, τη Γεωργία, τη Νεβάδα και Νέο
Μεξικό με 15%.
Σε εθνικό επίπεδο, μόνο το 44% των ερωτηθέντων μπόρεσαν να
αναγνωρίσουν το Άουσβιτς και μόνο το 3% ήταν εξοικειωμένο με το
Μπέργκεν-Μπέλσεν. Στο Τέξας, οι 6 στους 10 ερωτηθέντες δεν μπόρεσαν να
κατονομάσουν ούτε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Την ίδια στιγμή πάντως, σχεδόν τα δύο τρίτα (64%) των
Αμερικανών 18-39 ετών πιστεύουν ότι η εκπαίδευση για το Ολοκαύτωμα πρέπει να
είναι υποχρεωτική στα σχολεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις 15 από τις 50
πολιτείες των ΗΠΑ έχουν θεσπίσει ως υποχρεωτική την διδασκαλία της ιστορίας του
Ολοκαυτώματος στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στις υπόλοιπες δεν υπάρχει νομικό
πλαίσιο που να επιβάλλει ότι οι νεαροί μαθητές πρέπει να έρχονται σε επαφή με
αυτό το κομμάτι της ιστορίας.
Από τα πιο θετικά σημεία της έρευνας είναι ότι 7 στους 10
ανέφεραν ότι δεν είναι αποδεκτό ένα άτομο να έχει νεοναζιστικές απόψεις.
Η έρευνα διενεργήθηκε μετά από πρωτοβουλία της Διάσκεψης για
τις Εβραϊκές Υλικές Απαιτήσεις κατά της Γερμανίας. Πρόκειται για μια οργάνωση,
η οποία έχει ως αποστολή «να παρέχει ένα μέτρο δικαιοσύνης στα θύματα των
Εβραίων του Ολοκαυτώματος». Η Διάσκεψη είχε συστήσει μια ειδική ομάδα για την
εποπτεία της έρευνας, η οποία περιλάμβανε επιζώντες του Ολοκαυτώματος,
ιστορικούς και εμπειρογνώμονες από το Μουσείο του Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ,
Γιαντ Βασσέμ, και το Μουσείο Μνημείων του Ολοκαυτώματος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Συλλέχθηκαν δεδομένα από 1.000 συνεντεύξεις σε εθνικό
επίπεδο και 200 συνεντεύξεις σε κάθε πολιτεία με νεαρούς ενήλικες ηλικίας 18
έως 39 επιλεγμένους τυχαία.
Παλαιότερες έρευνες
Σε μια παλαιότερη έρευνα που είχε πάλι διεξαχθεί από την Διάσκεψη
για τις Εβραϊκές Υλικές Απαιτήσεις κατά της Γερμανίας με ερωτηθέντες από όλες τις
ηλικιακές ομάδες, τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια.
Σύμφωνα με την μελέτη του 2018, το 11% των ερωτηθέντων δεν
είχαν ακούσει ή δεν ήταν σίγουροι ότι είχαν ακούσει σχετικά με το Ολοκαύτωμα. Ωστόσο
από αυτούς το 22% αφορούσε άτομα νεαρής ηλικίας. Ταυτόχρονα, το 41% δεν ήξερε
τι ακριβώς ήταν το Άουσβιτς με το 66% αυτών να είναι και πάλι οι λεγόμενοι Millennials.
Τότε, επίσης το 80% των Αμερικανών δήλωνε ότι δεν έχει
επισκεφτεί ποτέ κάποιο μουσείο σχετικά με το Ολοκαύτωμα παρόλο που υπάρχουν
πάρα πολλά σε όλες τις ΗΠΑ. Ωστόσο, σε εκείνη την έρευνα με 1.350 άτομα όλων
των ηλικιών μόλις το 1% δήλωνε ότι δεν πιστεύει ότι υπήρξε Ολοκαύτωμα.
«Λέμε ‘Δεν ξεχνάμε Ποτέ’ αλλά φαίνεται ότι οι άνθρωποι που
δολοφονήθηκαν τότε ξεχνιούνται κυριολεκτικά καθώς μιλάμε», αναφέρει ο Γκρεγκ
Σνάιντερ, αντιπρόεδρος της Διάσκεψης.
Ίσως τελικά ισχύει αυτό που έλεγε ο Αμερικανός ιστορικός και
φιλόσοφος Γουίλ Ντυράν: «Εμείς οι Αμερικανοί είμαστε οι καλύτερα πληροφορημένοι
για τα γεγονότα των τελευταίων 24 ωρών. Δεν είμαστε οι καλύτερα πληροφορημένοι
για τα γεγονότα των τελευταίων 6000 ετών».
Μόνο που σήμερα ίσως μπορούμε τελικά να παραλείψουμε τελείως
από τη φράση το «Εμείς οι Αμερικάνοι».