Έχει περάσει ένας μήνας σχεδόν από την στιγμή που ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί κατά του κοροναϊού στην Βρετανία, ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη ακολούθησε στις 27 Δεκεμβρίου. Στις 26 Δεκεμβρίου από την άλλη ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί και στο Ισραήλ. Δεκαοχτώ μέρες μετά, το Ισραήλ έχει καταγράψει ένα μοναδικό ρεκόρ καθώς έχει καταφέρει να εμβολιάσει το 20,67% των πολιτών της (ως τις 11/1) και ήδη έχει περάσει στο επόμενο στάδιο ξεκινώντας σύντομα την χορήγηση της δεύτερης δόσης σε όσους εμβολιάστηκαν πρώτοι.
Οι υπόλοιπες χώρες του κόσμου έχουν μείνει πίσω κατά πολύ
κάνοντας αυτό που έχει επιτευχθεί στο Ισραήλ να θυμίζει με θαύμα! Η δεύτερη
χώρα στην κατάταξη είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου έχει εμβολιαστεί
περίπου το 10% του πληθυσμού, ενώ ακολουθεί η Βρετανία με ποσοστό 4% και οι ΗΠΑ
με 2,8%. Και οι δύο χώρες είχαν προβάδισμα δύο περίπου εβδομάδων στην έναρξη
των εμβολιασμών ωστόσο δεν κατάφεραν να πλησιάσουν τις αποδόσεις του Ισραήλ.
Η κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζει ακόμα πιο
χαοτική διαφορά. Ενδεικτικά, η Ελλάδα
έχει εμβολιάσει το… 0,46% του πληθυσμού, ενώ ακόμα και η Γερμανία που έχει
κατηγορηθεί ότι έχει πάρει δυσανάλογα περισσότερες δόσεις εμβολίων από τις
υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει εμβολιάσει πάνω από το 0,75% του
πληθυσμού της.
Πώς κατάφερε όμως το Ισραήλ να γίνει η χώρα – θαύμα στη μάχη
κατά του κοροναϊού; Η γρήγορη αντίδραση, τα κατάλληλα χαρακτηριστικά της χώρας
και λίγο από… πολιτική βοήθησαν σε αυτό το αποτέλεσμα. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει
μάλιστα και η μελέτη σχετικά με τις παρενέργειες του εμβολίου σε έναν τόσο
μεγάλο ποσοστό εμβολιασμού. Ωστόσο, όπως πάντα, δεν είναι όλα ρόδινα…
Το Ισραήλ στην
πανδημία
Το Ισραήλ είναι μια από τις χώρες που έχουν χτυπηθεί έντονα
από τον κοροναϊό. Με πληθυσμό λίγο μικρότερο από αυτόν της Ελλάδας, περίπου στα
9.29 εκατ., έχει μέχρι στιγμής καταγράψει πάνω από 501.000 κρούσματα και
περισσότεροι από 3.700 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τον κοροναϊό. Η
χώρα ήταν η πρώτη που επέβαλε δεύτερο lockdown, αν και με πιο χαλαρό, εντός του καλοκαιριού ενώ
βρίσκεται ήδη στο τρίτο κύμα της πανδημίας με χιλιάδες μολύνσεις καθημερινά και
φυσικά σε ένα τρίτο αυστηρό lockdown.
Μόλις στις 4 Ιανουαρίου κατέγραψε το δεύτερο χειρότερο ρεκόρ ημερήσιων
κρουσμάτων καθώς επιβεβαιώθηκαν 9.304 περιπτώσεις. Παράλληλα, δεκάδες χάνουν
την ζωή τους καθημερινά, ενώ πάνω από 1.000 άτομα βρίσκονται σε σοβαρή
κατάσταση.
Ωστόσο, η κατάσταση αυτή φαίνεται ότι ώθησε ακόμα
περισσότερο τις αρχές να κινηθούν άμεσα ώστε να καταφέρουν να γίνουν η πρώτη «Covid-free» χώρα στον κόσμο πετυχαίνοντας την
ανοσία της αγέλης με τον εμβολιασμό του μεγαλύτερου μέρους – αν όχι όλου- του
πληθυσμού.
Το γοργόν και χάριν
έχει
Βασικός παράγοντας στην επιτυχία του εμβολιασμού ήταν οι
γρήγορες κινήσεις της χώρας για την προετοιμασία του. Το Ισραήλ ξεκίνησε να
παραγγέλνει μεγάλες ποσότητες δόσεων από τα εμβόλια τριών εταιριών, δηλαδή των
BioNTech / Pfizer, AstraZeneca και Μοderna, πριν καν αυτές ολοκληρώσουν τις
δοκιμές τους και λάβουν επίσημη έγκριση για την ασφάλεια της χρήσης τους. Έτσι,
η συμφωνία με τη Μοderna για έξι εκατομμύρια δόσεις υπεγράφη τον Ιούνιο, πριν
ξεκινήσει η κρίσιμη τρίτη φάση των κλινικών δοκιμών του συγκεκριμένου εμβολίου.
Λίγες μέρες αφότου οι BioNTech / Pfizer ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα
των κλινικών τους δοκιμών, η χώρα υπέγραψε συμφωνία στις 13 Νοεμβρίου για την
παραλαβή οκτώ εκατομμυρίων δόσεων, οι οποίες είναι αρκετές για τον εμβολιασμό
των μισών κατοίκων της χώρας. Μια εβδομάδα μετά, το Ισραήλ συμφώνησε και με την
AstraZeneca για άλλες δέκα εκατ. δόσεις.
«Ηγούμαστε της παγκόσμιας κούρσας χάρη στην έγκαιρη
προετοιμασία μας», είπε στους New York Times ο υπουργός Υγείας του Ισραήλ,
Γιούλι Έντελσταϊν. Παράλληλα οι Αρχές της χώρας κατάφεραν με τη βοήθεια της
Γερμανίας να συμπεριληφθεί το Ισραήλ στη συμφωνία που έκλεισε η ΕΕ με την
AstraZeneca.
Μεγάλη κουβέντα έχει γίνει μάλιστα σχετικά με το ποσό που
διέθεσε το Ισραήλ για να έχει τόσο σύντομα, τόσες πολλές δόσεις εμβολίων.
Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο του υπουργείου Υγείας, τον Γιάρον Νιβ, το Ισραήλ
έδωσε πολύ περισσότερα χρήματα από τους υπόλοιπους για να τα καταφέρει. Σύμφωνα
με αυτόν, το Ισραήλ πλήρωσε 62 δολάρια κάθε δόση τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή
Ένωση θεωρείται ότι πλήρωσε 15,5 ευρώ κάθε δόση του εμβολίου της Pfizer/BioNTech. Πάντως, δεν έχουν υπάρξει
επίσημες δηλώσεις που να επιβεβαιώνουν ή να διαψεύδουν αυτά τα ποσά και στις δύο
περιπτώσεις.
Στις 9 Δεκεμβρίου έφτασε στη χώρα το πρώτο φορτίο με δόσεις
του εμβολίου της Pfizer,
ενώ στις 10 Ιανουαρίου η εταιρεία παρέδωσε άλλες 700.000 δόσεις. Ήδη τα πρώτα
της 100.000 εμβόλια έχει παραδώσει στη χώρα και η Moderna στις 7 Ιανουαρίου, ενώ
αναμένεται να παραδώσει κι άλλα αυτήν την εβδομάδα.
Μέχρι και τις 11 Ιανουαρίου, είχαν εμβολιαστεί 1.870.652
πολίτες, δηλαδή το 20,67% της χώρας, ενώ ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου
προανήγγειλε ότι οι ημερήσιοι εμβολιασμοί θα αυξηθούν με στόχο να φτάσουν τους
170.000 την ημέρα. Μέχρι στιγμής στόχος είναι να εμβολιαστούν όσοι πολίτες
είναι άνω των 60 ετών, οι υγειονομικοί και όσοι έχουν σοβαρά υποκείμενα
νοσήματα. Ωστόσο σύντομα θα εμβολιάζονται και όσοι είναι άνω των 50 ετών με
απώτερο στόχο σε δυο –τρεις εβδομάδες να επιτραπεί ο εμβολιασμός για όλους.
Έτσι, όπως προανήγγειλε ο Νετανιάχου, σε δύο περίπου μήνες θα έχει εμβολιαστεί
όλος ο πληθυσμός ώστε να υπάρξει γενική ανοσία κατά της ασθένειας για όλους. Αυτό
θα έχει ως αποτέλεσμα, το Ισραήλ να κηρυχτεί και επίσημα η πρώτη «Covid-free» χώρα.
Το Εθνικό Σύστημα
Υγείας του Ισραήλ
Πολύ σημαντικό ρόλο στον ταχύτατο ρυθμό των εμβολιασμών έχει
παίξει και το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας, το οποίο μάλιστα έχει
ψηφιοποιηθεί πλήρως. Οι πολίτες οφείλουν να ασφαλίζονται σε έναν από τους
τέσσερις μη κερδοσκοπικούς φορείς υγείας που υπάρχουν στη χώρα, οι οποίοι μάλιστα
διαθέτουν δικές τους κλινικές. Χάρη σε αυτό τον διαμοιρασμό των πολιτών,
μπόρεσε να οργανωθεί καλύτερα και πιο γρήγορα ο εμβολιασμός επί 24 ώρες το
εικοσιτετράωρο και επτά μέρες την εβδομάδα, όπως είχε διατάξει ο υπουργός
Υγείας. Ο εμβολιασμός γίνεται μέσω των ταμείων, είτε στις κλινικές του κάθε
φορέα, είτε σε άλλα σημεία εμβολιασμού. Για παράδειγμα, έχουν αξιοποιηθεί και
άλλοι χώροι για την διενέργεια των εμβολιασμών, όπως ένα κλειστό γήπεδο στην
Ιερουσαλήμ.
 |
| Ουρές πολιτών που περιμένουν να εμβολιαστούν |
«Το σύστημα υγείας έχει επεκταθεί παντού, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε μικρό οικισμό υπάρχει μία κλινική» εξηγεί η Ντιάν Λεβίν, τμηματάρχης και η ίδια σε έναν από τους τέσσερις ασφαλιστικούς οργανισμούς, τον Clalit. «Παράλληλα, υπάρχει μία κεντρικά οργανωμένη ψηφιακή διασύνδεση όλων των μονάδων, οι πάντες είναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους».
Την ίδια στιγμή παρόλο που προτεραιότητα έχουν οι
ηλικιωμένοι και το ιατρικό προσωπικό έχουν εμβολιαστεί και αρκετοί νεότεροι
που… τύχαινε να βρίσκονται στα κέντρα εμβολιασμού. Αυτό έγινε εφικτό καθώς οι
νοσοκόμες που κάνουν τους εμβολιασμούς φροντίζουν να στραγγίζουν πολύ καλά τα
μπουκαλάκια των εμβολίων από το υπόλειμμα που μένει στο κάτω μέρος.
Υπολογίζεται ότι για κάθε πέντε εμβόλια μπορεί να δημιουργηθεί και ένα έκτο από
τα υπολείμματά τους, το οποίο ούτως ή άλλως θα πήγαινε χαμένο. Αυτό το πρόσθετο
εμβόλιο λαμβάνουν άτομα εκτός της συγκεκριμένης ομάδας που εμβολιάζεται.
Υπολογίζεται ότι έχουν ήδη λάβει από μία δόση πάνω από 100.000 Ισραηλινοί
ηλικίας μεταξύ 20 και 40 ετών!
Βασικό ρόλο στην πορεία των εμβολιασμών παίζει και ο
στρατός. Μέχρι στιγμής κάπου 700 έφεδροι συνδράμουν στο πρόγραμμα διανομής των
εμβολίων, «ώστε να καταστήσουν αποτελεσματικότερη την επιχείρηση», όπως λένε οι
Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, που προγραμματίζουν τον εμβολιασμό και των δικών
τους μελών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον κατάλογο αποτελεσματικότητας
των συστημάτων υγείας που συντάσσει το Bloomberg, την περασμένη χρονιά το
Ισραήλ ήλθε πέμπτο παγκοσμίως πίσω από τη Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ, την
Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα, ενώ το προσδόκιμο ζωής των πολιτών του είναι στα 83 έτη, το οποίο είναι από τα
υψηλότερα στον πλανήτη.
Μάχη κατά των fake
news για το εμβόλιο
Το Ισραήλ έδρασε άμεσα όχι μόνο για τις παραγγελίες των
εμβολίων, αλλά και για την καταπολέμηση όσων ψευδών ειδήσεων αναδύονταν γι’
αυτά. Το κίνημα των αντιεμβολιαστών, αν και όχι ιδιαίτερα εκτεταμένο, ήταν
παρόν και στο Ισραήλ διαδίδοντας μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης fake news για «τσιπάκια
παρακολούθησης» που θα τοποθετηθούν στους οργανισμούς των ανθρώπων, για
δηλητηρίαση ή για υποβολή σε ιατρικά πειράματα.
Έτσι, οι Αρχές του Ισραήλ ζήτησαν από το Facebook να
μπλοκάρει τέσσερις λογαριασμούς που διέδιδαν αντιεμβολιαστικά μηνύματα και αυτό
όντως συνέβη. Όπως ανακοίνωσε το Facebook, μπλόκαρε τους λογαριασμούς τεσσάρων
εβραιόφωνων ομάδων στο πλαίσιο της πολιτικής του κατά της «διασποράς
παραπληροφόρησης αναφορικά με τα εμβόλια».
Και μετά… εκλογές
Πιθανότατα δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι τον
ερχόμενο Μάρτιο, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, θα
προσπαθήσει να διεκδικήσει την πρωθυπουργία για ακόμα μια φορά στις εκλογές που
έχουν προγραμματιστεί, τις τέταρτες σε δύο μόλις χρόνια.
Ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει εδώ και καιρό κατηγορίες περί
διαφθοράς, ενώ τα τρία lockdown τα οποία έχει επιβάλλει στη χώρα και οι χιλιάδες νεκροί δεν
είναι τα καλύτερα εφόδια για να προσπαθήσει κάποιος να κερδίσει τις εκλογές.
Έτσι, η επιτυχία του προγράμματος εμβολιασμού αυξάνει κατά πολύ και την
πιθανότητα επιτυχίας του ίδιου στις εκλογές. Ο Νετανιάχου έχει υποσχεθεί στους
πολίτες του ότι ο εφιάλτης της πανδημίας θα τελειώσει πολύ σύντομα, ακόμη και
τον Φεβρουάριο, και ότι το Ισραήλ θα είναι η πρώτη χώρα χωρίς κοροναϊό
παγκοσμίως και θα αποτελέσει υπόδειγμα.
«Μπορεί να αναδυθούμε, να ανοίξουμε την οικονομία και να κάνουμε πράγματα που καμία άλλη χώρα δεν μπορεί», είπε.
Μάλιστα, ο Νετανιάχου προσπαθεί να συνδέσει όσο μπορεί το
πρόσωπό του με τους εμβολιασμούς πραγματοποιώντας συνεχώς σχετικές εμφανίσεις.
Ήταν άλλωστε ο πρώτος πολίτης που εμβολιάστηκε τόσο με την πρώτη δόση όσο και
με την δεύτερη δόση του εμβολίου, συνάντησε την Πρωτοχρονιά τον εκατομμυριοστό
κάτοικο της χώρας που εμβολιάστηκε, ενώ υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο το δεύτερο
πακέτο με τις 700.000 δόσεις του εμβολίου της Pfizer.
Οι παρενέργειες
Το Ισραήλ προχωρώντας τόσο γρήγορα με τον εμβολιασμό κατά
του κοροναϊού εκτός από ανοσία στους πολίτες του προσφέρει πολύ σημαντικά
στοιχεία σχετικά με τις παρενέργειες που μπορεί να έχουν τα εμβόλια, ένα θέμα
που συζητιέται έντονα.
Ο εμβολιασμός τόσο μεγάλου μέρους του πληθυσμού μιας μικρής
χώρας που ζει κάτω από τις ίδιες γενικές συνθήκες - κλίμα, διατροφή, συνήθειες- μπορεί να βοηθήσει στην εξαγωγή πολύ σημαντικών συμπερασμάτων. Ήδη
μάλιστα, ο Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι σύναψε μια συμφωνία με την Pfizer ώστε
η εταιρεία να παραδώσει εκατομμύρια δόσεις εμβολίων στη χώρα με αντάλλαγμα τη
συλλογή ανώνυμων πληροφοριών σχετικά με τις παρενέργειες που μπορεί να
σημειωθούν μετά τους εμβολιασμούς, με βάση των ηλικία, το φύλο κλπ των
εμβολιασθέντων. Αναμένεται ότι με αυτόν τον τρόπο θα εμβολιαστούν όλοι οι
πολίτες άνω των 16 έως και το τέλος Μαρτίου με τον Νετανιάχου να μιλά για μια
χώρα-μοντέλο.
Ήδη πάντως, ο μαζικός εμβολιασμός που έχει γίνει αποδεικνύει
ότι οι παρενέργειες των εμβολίων δεν είναι τίποτα περισσότερο από αυτές που
μπορεί να εμφανιστούν σε κάθε εμβόλιο.
Το ισραηλινό υπουργείο Υγείας έχει δώσει επίσημα στοιχεία
σχετικά με τις παρενέργειες του εμβολίου μέχρι και τη στιγμή που είχαν
εμβολιαστεί οι πρώτοι 650.000 άνθρωποι, δηλαδή έως και τις 29 Δεκεμβρίου 2020. Σύμφωνα
με αυτά, σχεδόν ένας στους 1.000 εμβολιασθέντες είχαν ήπιες ανεπιθύμητες
αντιδράσεις.
Συνολικά, 652 άνθρωποι παρουσίασαν συμπτώματα μετά το
εμβόλιο. Τα πιο συχνά από αυτά ήταν:
-Αδυναμία, ζάλη και πυρετός. Αναφέρθηκαν από συνολικά 319
ανθρώπους. Οι πέντε από αυτούς ανέφεραν επίσης διάρροια.
-Συμπτώματα στο σημείο της έγχυσης. Αναφέρθηκαν από 239 ανθρώπους.
Συμπεριλάμβαναν πόνο, περιορισμό της κινητικότητας του μπράτσου, διόγκωση
(πρήξιμο) και κοκκίνισμα
-Νευρολογικά συμπτώματα. Αναφέρθηκαν από 26 άτομα που έκαναν
το εμβόλιο. Οι 19 από αυτούς παρουσίασαν αίσθημα μυρμηγκιάσματος στο χέρι όπου
εμβολιάσθηκαν.
-Αλλεργικές αντιδράσεις. Αναφέρθηκαν από 14 άτομα. Μεταξύ
αυτών συμπεριλαμβάνονται κνησμός και οίδημα (διόγκωση) της γλώσσας και του
λαιμού.
Από τους 652 ανθρώπους που ανέφεραν ότι είχαν μία ή
περισσότερες παρενέργειες στο εμβόλιο, μόνο οι 51 (ποσοστό 0,008%) ζήτησαν
ιατρική βοήθεια γι’ αυτές, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ισραηλινού Τύπου.
Παράλληλα, αναφέρθηκαν ακόμα τέσσερα περιστατικά κατά τα
οποία οι άνθρωποι που εμβολιάστηκαν έχασαν σε σύντομο χρονικό διάστημα τη ζωή
τους. Ωστόσο τα τρία από αυτά δεν είχαν καμία σχέση με το εμβόλιο. Το τέταρτο
περιστατικό, που αφορά έναν 88χρονο άνδρα με σοβαρά υποκείμενα προβλήματα
υγείας διερευνάται ακόμα.
Παράλληλα, μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2021 ο νέος κοροναϊός
ανιχνεύθηκε σε σχεδόν 240 πολίτες μετά τον εμβολιασμό τους. Οι ειδικοί λένε ότι
ο οργανισμός αρχίζει να παράγει αντισώματα εναντίον του νέου κοροναϊού σε 8-10
ημέρες μετά το πρώτο εμβόλιο. Πλήρης προστασία αναπτύσσεται μόνο όταν γίνει και
η δεύτερη δόση, που απέχει τουλάχιστον 3 εβδομάδες από την πρώτη. Μετά την
πρώτη δόση η προστασία από το εμβόλιο της εταιρείας Pfizer, που χορηγείται αυτή
τη στιγμή στους Ισραηλινούς, φθάνει στο περίπου 52%. Μετά και τη δεύτερη δόση,
φθάνει το 95%, αλλά αφού περάσει άλλη μία εβδομάδα. Συνολικά, δηλαδή,
απαιτούνται 28 ημέρες για να αποκομίσει κάποιος επαρκή προστασία. Και πάλι όμως
θα έχει 5% πιθανότητες να νοσήσει από κοροναϊό. Το γεγονός αποδεικνύει τη
σημασία που έχει να συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα προστασίας (π.χ. μάσκες,
αποστάσεις).
Άλλη εικόνα σε Δυτική Όχθη και Λωρίδα της Γάζας
Την ώρα που το κλίμα στο Ισραήλ είναι πανηγυρικό δεν
συμβαίνει το ίδιο τόσο στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη όσο και στην αποκλεισμένη
από το Ισραήλ, Λωρίδα της Γάζας. Και στις δύο αυτές περιφέρειες ο αριθμός των
κρουσμάτων αυξάνεται τους τελευταίους μήνες, ενώ σύμφωνα με το παλαιστινιακό
υπουργείο Υγείας περισσότεροι από 1.600 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από
τον κοροναϊό. Στη Ραμάλα έχει ήδη επιβληθεί νυχτερινή
απαγόρευση της κυκλοφορίας.
Θεωρητικά, το πρόγραμμα εμβολιασμού του Ισραήλ καλύπτει και
τον αραβικό πληθυσμό της χώρας συμπεριλαμβανομένου των περιοχών της Δυτικής
Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας. Όμως, σύμφωνα με τις καταγγελίες, στη Δυτική
Όχθη έχουν διαμοιραστεί εμβόλια μόνο στους Ισραηλινούς εποίκους, αλλά όχι στους
Παλαιστίνιους κατοίκους. Παράλληλα, υπάρχουν αναφορές ότι το Ισραήλ δεν προχωρά
στον εμβολιασμό των Παλαιστίνιων κρατουμένων στις φυλακές του παρά μόνο στο
ισραηλινό προσωπικό τους.
Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η Διεθνής Αμνηστία, τονίζουν
ότι το Ισραήλ είναι υποχρεωμένο να προσφέρει εμβόλια στους Παλαιστίνιους που
κατοικούν σε αυτές τις περιοχές, με Ισραηλινούς αξιωματούχους να απαντούν ότι
θα μοιραστούν τα εμβόλια μόλις ικανοποιηθούν όλες οι ανάγκες των Ισραηλινών. Για
το ζήτημα τοποθετήθηκε και αξιωματούχους του ΠΟΥ, ο οποίος αναφέρει στο Reuters
ότι ο Οργανισμός έχει συμμετέχει ήδη σε ανεπίσημες συζητήσεις με το Ισραήλ για
την παροχή ορισμένων εμβολίων στους Παλαιστίνιους.
Παράλληλα, η Παλαιστινιακή Αρχή ανακοίνωσε ότι ύστερα από δικές της ενέργειες αναμένει να λάβει τα πρώτα εμβόλια για τον κοροναϊό τον Μάρτιο, έπειτα από συμφωνία που έκανε με την AstraZeneca. Την ίδια στιγμή όμως κατηγόρησε το Ισραήλ ότι δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωσή του να παραδώσει εμβόλια στις περιοχές που είναι υπό κατοχή. Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστίνης σε δήλωσή του ανέφερε ότι ο Ισραήλ «αγνοεί τις υποχρεώσεις του σαν δύναμη κατοχής και προβαίνει σε φυλετικές διακρίσεις κατά των Παλαιστινίων στερώντας τους το δικαίωμα στην κατάλληλα περίθαλψη».
«Η αναζήτηση από την παλαιστινιακή ηγεσία για την εξασφάλιση
εμβολίων από διάφορες πηγές δεν απαλλάσσει το Ισραήλ από τις ευθύνες του
απέναντι στους Παλαιστίνιους» δηλώνει χαρακτηριστικά.
Η Παλαιστινιακή Αρχή αναζητά προμήθειες επίσης από τη
Moderna, την Johnson&Johnson και τη Ρωσία που παράγει το Sputnik V. Κυρίως
όμως αναμένει εμβόλια από τη συμμετοχή της στο αποκαλούμενο πρόγραμμα Covax του
Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Gavi Vaccine Alliance. Στόχος του
προγράμματος είναι να διασφαλιστεί ικανός αριθμός εμβολίων για τις οικονομικά
ασθενέστερες χώρες. Εκτιμάται ότι η συμμετοχή στο πρόγραμμα θα μπορούσε να
ικανοποιήσει το 20% των αναγκών στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα.
«Ακόμη δεν γνωρίζουμε πόσα ακριβώς εμβόλια θα διατεθούν και πότε, γιατί σε πολλές περιπτώσεις εκκρεμούν κλινικές μελέτες» λέει από την πλευρά του ο Γκέραλντ Ρόκενσαουμπ, διευθυντής του γραφείου του ΠΟΥ στην Ιερουσαλήμ. «Στο πρόγραμμα συμμετέχουν συνολικά 92 χώρες, εκτιμούμε ότι μέχρι τα μέσα του 2021 θα υπάρξει ανταπόκριση».