Ο στρατηγός της Γκεστάπο που έγινε πράκτοράς Αμερικάνων και Γερμανών


Ο Φραντς Χούμπερ, ως διοικητής της Γκεστάπο στην Αυστρία, ήταν υπεύθυνος για δεκάδες χιλιάδες θανάτους. Μετά το τέλος του πολέμου όμως κρίθηκε ότι είναι χρήσιμος. Oι αμερικανικές υπηρεσίες τον προστάτευσαν, δεν λογοδότησε ποτέ και κατέληξε πράκτορας της Δυτικής Γερμανίας

H ιστορία είναι γνωστή και επαναλαμβανόμενη. Ο Ψυχρός Πόλεμος. που ακολούθησε τον Β' Παγκόσμιο, λειτούργησε ως «κολυμβήθρα του Σιλωάμ» για πολλά και υψηλόβαθμα στελέχη των Ναζί. Εγκληματίες υπεύθυνοι για χιλιάδες θανάτους και αδιανόητες βαρβαρότητες πήραν «συγχωροχάρτι» στο όνομα της διαμάχης της Δύσης με την Ανατολή.

Μια ακόμα τέτοια περίπτωση ήρθε στο φως μέσω αρχείων που αποκαλύφθηκαν. Ο Φραντς Γιόσεφ Χούμπερ, ένας κορυφαίος αξιωματικός των Ναζί, προστατεύτηκε μετά τον πόλεμο από τις αμερικάνικες και γερμανικές αρχές και τελικά προσελήφθη στην υπηρεσία πληροφοριών της Γερμανίας παρότι το παρελθόν του ήταν γνωστό.

Ο Χούμπερ ήταν στρατηγός των «SS» και διοικητής της Γκεστάπο στην γερμανοκρατούμενη Αυστρία. Με έδρα τη Βιέννη συνεργάστηκε με τον Άντολφ Άιχμαν για την υλοποίηση της «Τελικής Λύσης» και οργάνωσε μεταφορές πολιτών στα στρατόπεδα του θανάτου.

Ο Άιχμαν τελικά εντοπίστηκε και εκτελέστηκε για τον ρόλο του στη δολοφονία εκατομμυρίων αθώων ψυχών. Ο Χούμπερ όμως δεν χρειάστηκε καν να κρυφτεί ή να διαφύγει σε κάποια χώρα της Λατινικης Αμερικής, όπως έκαναν πολλοί Ναζί.

Δεν άλλαξε ούτε το όνομα του και πέρασε τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του στο Μόναχο με την οικογένεια του. Η εξήγηση για αυτή την περίεργη ασυλία που απολάμβανε είναι ότι χρησιμοποιήθηκε ως κατάσκοπός στο πεδίο του Ψυχρού Πολέμου.

Αρχεία των αμερικάνικων υπηρεσιών αποδεικνύουν ότι υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον να εκμεταλλευτούν το δίκτυο κατασκόπων που είχε στήσει ο Χούμπερ ώστε να στρατολογήσουν συνεργάτες στο σοβιετικό μπλοκ. Αδιαφόρησαν έτσι για την προσπάθεια των Αυστριακών να τον βάλουν στο εδώλιο και να τον δικάσουν για εγκλήματα πολέμου.

«Παρότι γνωρίζουμε τους κινδύνους του να χρησιμοποιούμε έναν στρατηγό της Γκεστάπο πιστεύουμε, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε στα χέρια μας, ότι μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τον Χούμπερ προς όφελος μας» αναφέρει μια σημείωση της CIA.

Όπως αποκαλύπτουν τόσο αμερικανικά όσο και γερμανικά αρχεία και οι δύο χώρες έκαναν προσπάθειες να αποκρύψουν τον ρόλο του Χούμπερ στα εγκλήματα του Τρίτου Ράιχ και να αποτρέψουν με κάθε τρόπο τη δίκη του.

Μάλιστα οι γερμανική υπηρεσία πληροφοριών, γνωστή ως BND, στρατολόγησε πλήρως τον Χούμπερ για περίπου μια δεκαετία. Του παρείχε κάλυψη για το παρελθόν του και ο πρώην στρατηγός κατασκόπευε για λογαριασμό της με την... ιδιότητα του επιχειρηματία. Έπρεπε να περάσουν 20 χρόνια από το τέλος του πολέμου για να σταματήσει η συνεργασία με τον Χούμπερ. Τον Δεκέμβριο του 1964 μια αναφορά της BND προειδοποιούσε πως «αν αποκαλυφθεί ο ρόλος του Χούμπερ θα αποτελέσει τροχοπέδη στην προσπάθεια της υπηρεσίας να κερδίσει την εμπιστοσύνη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και του κοινού».


Ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά του Χούμπερ ήταν η προσαρμοστικότητα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως αστυνομικός στο Μόναχο και μέσα στα καθήκοντα του ήταν να παρακολουθεί και μέλη του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος. Όταν ο Χίτλερ πήρε την εξουσία το 1933 ο Χούμπερ δήλωνε φανατικός υποστηρικτής του και σύντομα έγινε σημαντικό στέλεχος στην Γκεστάπο.

«Ο Χούμπερ άρπαξε την ευκαιρία και από ένα μικρός ερευνητής έγινε ο πιο ισχυρός ηγέτης της Γκεστάπο στο καθεστώς τρόμου που εγκαθίδρυσε η Γερμανία στην Αυστρία» αναφέρει ο Μίκαελ Χόλτσμαν, γιός αυστριακού Ναζί που εδώ και δεκαετίες κάνει έρευνα για τη δράση της Γκεστάπο στην Αυστρία.

 Όταν τον Μάρτιο του 1938 οι γερμανικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Αυστρία, στον Χούμπερ ανατέθηκε ο ρόλος του διοικητή της Γκεστάπο στην χώρα. Αμέσως ξεκίνησε ένα κυνήγι Εβραίων και αντιφρονούντων. «Πρέπει να συλληφθούν άμεσα οι ανεπιθύμητοι Εβραίοι και να μεταφερθούν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Νταχάου» ανέφερε η εντολή του.

Μέσα σε λίγες μέρες τα πρώτα τρένα, ασφυκτικά γεμάτα ανθρώπινες ψυχές, ξεκίνησαν για το στρατόπεδο.

Ο Χούμπερ έμεινε στη θέση του έως το τέλος του πολέμου. Θεωρούταν απολύτως επιτυχημένος και του είχε δοθεί μεγαλύτερη εξουσία και περισσότερο προσωπικό. Υπολογίζεται ότι στη θητεία περίπου 70.000 Αυστριακοί εβραϊκής καταγωγής δολοφονήθηκαν και οι περιουσίες τους κατασχέθηκαν. Περίπου το 40% της εβραϊκής κοινότητας στην χώρα εξολοθρεύθηκε.

Ο Άιχμαν στην δίκη του επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του στο πλάνο της «Τελικής Λύσης» αλλά δήλωσε αθώος στην κατηγορία της γενοκτονίας υποστηρίζοντας ότι δεν μπορούσε να κάνει κάτι άλλο από το να υπακούει στις εντολές που λάμβανε.

Ο Χούμπερ επέλεξε μια διαφορετική στρατηγική. Όταν το 1948 ανακρίθηκε ως μάρτυρας (όχι ως ύποπτος) στα πλαίσια της έρευνας για τη Δίκη της Νυρεμβέργης, είπε ότι δεν γνώριζε τίποτα για τα στρατόπεδα θανάτου. «Στα τέλη του 1944 ο βοηθός μου είπε κάτι αόριστο για αυτά» υποστήριξε.

Όμως ο ιστορικός και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, Μοσέ Ζίμερμαν τονίζει ότι τα στοιχεία διαψεύδουν τον Χούμπερ. «Ο Άιχμαν ήταν πιο γνωστό πρόσωπο στην εβραϊκή κοινότητα. Όμως η ευθύνη είναι μοιρασμένη με την Γκεστάπο του Χούμπερ για την σύλληψη και αναγκαστική μεταφορά στα στρατόπεδα» τονίζει.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Χούμπερ έχει φωτογραφηθεί μαζί με τον Χάινριχ Χίμλερ σε μια επίσκεψη στο στρατόπεδο Μαουτχάουζεν όπου δολοφονήθηκαν τουλάχιστον 90.000 άτομα.

Όταν ο πόλεμος πλησίαζε στο τέλος του ο Χούμπερ ήταν ένα από τους σημαντικούς καταζητούμενος για εγκλήματα πολέμου. Οι κινήσεις του το διάστημα πριν συλληφθεί δείχνουν ότι ισχυροποιούσε το «χαρτί διαπραγμάτευσης». Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο Χούμπερ περνούσε τον περισσότερο χρόνο του σε επαφές με το δίκτυο πρακτόρων που είχε δημιουργήσει στην Ανατολή.

Τον Μάιο του 1945 συνελήφθη από αμερικανικές δυνάμεις. Δεν υπάρχουν αρχεία για τα περίπου δύο χρόνια που έμεινε υπό κράτηση και ποιες ήταν οι συζητήσεις που έκανε με τις αμερικανικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών. Παρότι όμως όλοι γνώριζαν τον ρόλο του τον Μάιο του 1947 ένας αμερικανός αξιωματούχος γράφει πως ο Χούμπερ ήταν ένας «ασήμαντος αστυνομικός που εκτελούσε τις εντολές χωρίς να επηρεάζεται από το κόμμα και χωρίς να έχει ρατσιστικές ή πολιτικές προκαταλήψεις. Στη συνέχεια ως στρατηγός των SS δεν ήταν οπαδός της ναζιστικής ιδεολογίας». Κλείνοντας η αναφορά τονίζει ότι είναι ένα άτομο αξιόπιστο και απολύτως έμπιστο.

Έναν μήνα μετά ο διοικητής του αμερικανικού κέντρου κράτησης τονίζει ότι η συνέπεια και η συνεργασία του Χούμπερ τον έχει ικανοποιήσει. Το... ξέπλυμα του εγκληματία της Γκεστάπο είχε ολοκληρωθεί και αφέθηκε ελεύθερος τον Μάρτιο του 1948.

«Η Αυστρία εκείνη την περίοδο ήταν στην πρώτη γραμμή του Ψυχρού Πολέμου. Οι Δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι του για να στρατολογήσουν επαφές και δεν έκαναν ιδιαίτερη έρευνα για το παρελθόν των ατόμων που θεωρούσαν ότι θα είναι χρήσιμα. Πολλοί κορυφαίοι Ναζί εκμεταλλευτήκαν τη νέα κατάσταση και τη λεγόμενη κομμουνιστική απειλή ώστε να αποκτήσουν ασυλία για τα εγκλήματα τους και να εξασφαλίσουν μισθούς από τις αμερικανικές ή τις γερμανικές υπηρεσίες πληροφοριών» αναφέρει ο καθηγητής Σλόμο Σπίρο.

Μέσα στα επόμενα χρόνια οι αμερικανικές αρχές έκαναν συνεχείς και τελικά επιτυχείς προσπάθειες ώστε να μην εκδοθεί ο Χούμπερ στην Αυστρία και να μην δικαστεί για τα εγκλήματα του.

Επίσης πίεσαν τις γερμανικές αρχές να περάσουν τον Χούμπερ από μια ταχύρυθμη διαδικασία που ολοκληρώθηκε με μια ποινή με ανασταλτικό χαρακτήρα και πρόστιμο.

Τον Δεκέμβριο του 1955 ο Χούμπερ μπήκε επίσημα στην γερμανική υπηρεσία πληροφοριών.


«Η BND στρατολόγησε πολλούς Ναζί αλλά σχεδόν κανείς άλλος δεν είχε τόσο σημαντική θέση στο καθεστώς του Χίτλερ. Ήξεραν πολύ καλά  ότι ο Χούμπερ δεν ήταν κάποιος ασήμαντος δολοφόνος της Γκεστάπο αλλά ένας στρατηγός των SS που κινούταν στους ανώτατους κύκλους και ήταν υπεύθυνος για τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων Εβραίων και αντιφρονούντων» τονίζει ο Γερμανός ιστορικός Στέφαν Μάινινγκ.

Η BND δεν έχει σχολιάσει επίσημα τις αποκαλύψεις αλλά ο ιστορικός της υπηρεσίας Μπόντο Χεκλεχάμερ επιβεβαίωσε ότι ο Χούμπερ είχε στρατολογηθεί. «Η αναζήτηση ικανού προσωπικού με καθαρά αντικομουνιστική ιδεολογία οδηγούσε πολύ συχνά στην στρατολόγηση πρώην Ναζιστών» τονίζει.

Το 1964 αναφορά της BND τονίζει ότι πλέον δεν υπάρχει λόγος ο Χούμπερ να διατηρηθεί στο ρόλο του και πλέον αποτελεί κίνδυνο για τη φήμη της υπηρεσίας. Έτσι αποφασίστηκε να σταματήσουν τη συνεργασία μαζί του. Επειδή όμως δεν υπήρχε ουσιαστικός λόγος να απολυθεί ο Χούμπερ έφυγε με άδεια μετά αποδοχών. Πληρωνόταν από την υπηρεσία μέχρι τη συνταξιοδότηση του το 1967. Πέθανε τον Ιανουάριο του 1975, στο σπίτι του στο Μόναχο, σε ηλικία 73 χωρίς ποτέ να λογοδοτήσει για τα εγκλήματα του.