Ένας Έλληνας και ένας Κούρδος ηγούνται δύο συμμοριών που έχουν προκαλέσει τον τρόμο και δεκάδες νεκρούς στη Σουηδία
Εδώ και αρκετούς μήνες, στη Σουηδία έχει γιγαντωθεί ένας πόλεμος μεταξύ συμμοριών που ελέγχουν κατά κύριο λόγο το εμπόριο των ναρκωτικών. Σχεδόν καθημερινά σημειώνονται πυροβολισμοί ή και βομβιστικές επιθέσεις που έχουν στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους, μεταξύ των οποίων βρίσκονται έφηβοι και περαστικοί, ενώ έχουν προκαλέσει τους τραυματισμούς πολλών περισσότερων. Μόνο τον Σεπτέμβρη σημειώθηκαν 12 θάνατοι κάτι που είχε ως αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός της Σουηδίας να ζητήσει από τον στρατό να αναλάβει ρόλο για την προστασία των πολιτών.
Μπροστά σε αυτό το κύμα βίας, ο πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον
έφτασε στο έσχατο σημείο να καλέσει για βοήθεια τον στρατό της χώρας. Όπως ανακοίνωσε,
ο στρατός θα αρχίσει να παρέχει βοήθεια στην αστυνομία στους τομείς της ανάλυσης
και της επιμελητείας, καθώς και στον χειρισμό εκρηκτικών και τις εγκληματολογικές
εργασίες. Μάλιστα, για να γίνει αυτό εφικτό θα χρειαστεί να αλλάξουν τους νόμους
της χώρας, ώστεο στρατός να μπορεί να εμπλακεί.
Δύο είναι οι βασικές συμμορίες οι οποίες αντιπαλεύουν για
τον έλεγχο της αγοράς των ναρκωτικών και η κάθε μία έχει τον δικό της αρχηγό. Έτσι,
κεντρικά πρόσωπα σύμφωνα με τις σουηδικές αρχές είναι από τη μια ο 36χρονος
Τουρκοσουηδός Ράβα Ματζίντ, αποκαλούμενος και «Κουρδική αλεπού», και από την
άλλη ο 25χρονος Ελληνοσουηδός, γεννημένος στη Σουηδία, Μίκαελ Τενέζος (Mikael Tenezos),
γνωστός ως «Greken», δηλαδή «Έλληνας».
Ο «Greken» και ο «Kurdiska Raven»
Ο Τενέζος γεννήθηκε το 1998 από Έλληνα πατέρα και Σουηδέζα μητέρα και σύμφωνα με τα στοιχεία της
αστυνομίας είναι η ηγετική μορφή του εγκληματικού δικτύου Dalen (σ.σ.
Dalennätverket που έχει τις ρίζες του στην ομώνυμη περιοχή της νότιας
Στοκχόλμης). Από τη θέση αυτή θεωρείται
ο μεγαλύτερος εχθρός του 36χρονου «Κούρδου» Ράβα Ματζίντ.
Ο Τενέζος στα σχολικά του χρόνια υπήρξε ένα πολλά υποσχόμενο ταλέντο στο χόκεϊ, ωστόσο κάποια στιγμή πέρασε στον κόσμο της παρανομίας.
Στο παρελθόν, έχει καταδικαστεί για σοβαρά αδικήματα με όπλα
και ναρκωτικά και έχει εμπλακεί σε συγκρούσεις που η αστυνομία συνδέει με
θανατηφόρους πυροβολισμούς τα τελευταία χρόνια. Από την περασμένη άνοιξη, ο
Τενέζος καταζητείται και πλέον θεωρείται ότι βρίσκεται στο Μεξικό, σύμφωνα με
πληροφορίες του SVT.
Η σουηδική Expressen σε άρθρο της τον περασμένο Φεβρουάριο
έγραφε για τον «“Έλληνα” άλλοτε πολλά υποσχόμενο παίκτη του χόκεϊ»:
«Μια σειρά από εκρήξεις και από πυροβολισμούς συγκλόνισε τη
Στοκχόλμη στις αρχές του 2023. Πίσω από πολλές από αυτές τις επιθέσεις
εκτιμάται ότι εκτυλίσσεται μια μάχη για την εξουσία μεταξύ του 24χρονου
“Έλληνα” Μίκαελ Τενέζος από τη μια πλευρά, και του 36χρονου Ράβα Ματζίντ, του
επονομαζόμενου “Κουρδική Αλεπού”, από την άλλη».
Ο Ραβά Ματζίντ, γνωστός και ως «Κούρδικη αλεπού» («Kurdiska Raven»), είναι επικεφαλής του δικτύου Nätverk Foxtrot, το οποίο ελέγχει εξ αποστάσεως από την Τουρκία. Καταζητείται διεθνώς για ενορχήστρωση δολοφονιών και σοβαρά εγκλήματα γύρω από τα ναρκωτικά. Η Σουηδία προσπάθησε, και απέτυχε, να τον εκδώσει από την Τουρκία.
Σήμερα βρίσκονται και οι δύο στο εξωτερικό, μακριά από τις
βίαιες πράξεις που λαμβάνουν χώρα αυτή τη στιγμή στη Στοκχόλμη, ωστόσο θεωρείται
ότι κινούν τα νήματα από εκεί που βρίσκονται.
Η αστυνομία πιστεύει ότι η σύγκρουση μεταξύ των δύο
σχετίζεται με τη διαμάχη για το ποιος θα ελέγξει την αγορά των ναρκωτικών στην
πόλη Σούντσβαλ της κεντρικής Σουηδίας. Αρκετές
διευθύνσεις που συνδέονται με τα δύο αυτά πρόσωπα αποτέλεσαν πεδίο βομβιστικών
επιθέσεων και πυροβολισμών κατά τη διάρκεια του κύματος βίας.
Στο Σούντσβαλ, ο Τενέζος είναι ύποπτος για διακίνηση μεγάλων
ποσοτήτων ναρκωτικών, ενώ φέρεται να οργάνωσε το λαθρεμπόριο κάνναβης στην πόλη από τη Βαρκελώνη. Ωστόσο, τα ναρκωτικά σε πολλές περιπτώσεις δεν έφτασαν στον
προορισμό τους καθώς ανακαλύφθηκαν τόσο από τα σουηδικά όσο και από τα ισπανικά
τελωνεία. Κατηγορείται για αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες
δραστηριότητες σε σχέση με την ανακάλυψη από την αστυνομία 85.000 κορόνων σε
μετρητά σε ένα προστατευτικό γιλέκο.
Από το χόκεϊ στις συμμορίες
Ο Μίκαελ Αλστρομ Τενέζος, όπως είναι το πλήρες του όνομα, ως
μαθητής υπήρξε ένα υποσχόμενο ταλέντο στο χόκεϊ. Οι προπονητές και συμπαίκτες του από τότε
τον περιγράφουν ως γρήγορο και άριστο γνώστη της τεχνικής του αθλήματος. Ως μαθητής έπαιζε στη
Στοκχόλμη για μεγάλους συλλόγους όπως οι Spånga IS, Huddinge IK και Nacka HK.
«Ήταν ένας πολύ καλός παίκτης χόκεϊ σε αυτή την ηλικία,
απολύτως κορυφαίος παίκτης, λέει ένας από τους αρχηγούς εκείνης της παιδικής
ομάδας στη Στοκχόλμη. Ο ίδιος θυμάται τον Τενέζο ως ένα παιδί που άκουγε στην
προπόνηση και συμπεριφερόταν φυσιολογικά. Όταν συνειδητοποίησε ότι είναι ο
ίδιος άνθρωπος που τώρα βρίσκεται πίσω από το κύμα βίας που χτυπά την Σουηδία
σοκαρίστηκε. «Για μένα είναι εντελώς αδιανόητο».
Παλιοί του συμπαίκτες λένε ότι όταν πήγε στο γυμνάσιο άρχισε
να κάνει κακές παρέες. Σύντομα, οι επιδόσεις του στα μαθήματα χειροτέρεψαν και
οι βαθμοί του ήταν χαμηλοί κάτι που δεν του επέτρεψε να πάει σε ειδικό σχολείο
για ταλαντούχους παίκτες χόκεϊ και αναγκάστηκε να μετακομίσει στην πόλη
Κράμφορς, ενώ οι γονείς του χώρισαν και αυτός έμεινε με την μητέρα του.
Οι άσχημες σχολικές του επιδόσεις συνεχίστηκαν και έτσι ήρθε
το τέλος στην πορεία του στο χόκεϊ. Από κει πέρασε στον κόσμο της παρανομίας,
ενώ η πρώτη του καταδίκη δεν άργησε να έρθει.
Ηγετικό στέλεχος του
δικτύου Ντάλεν
Ο Τενέζος φέρεται να έχει πλέον κεντρική θέση στην ηγεσία
του δικτύου Ντάλεν (Dalennätverket). Σε αυτό πρωταγωνιστούν επίσης τα αδέλφια
Μάριο Γκόλζαρ Μία και Βίκτορ Μία με καταγωγή από τη Βουλγαρία, ενώ ψηλά στην
ιεραρχία της ίδιας ομάδας είναι και ο Ιλντάρ Γκαλίεφ, ο γνωστός και με το
ψευδώνυμο «Scar».
Η συμμορία Ντάλεν του Τενέζου και αυτή του Ράβα Ματζίντ (Nätverk
Foxtrot) από την άλλη έχουν ως δορυφόρους τους άλλες μικρότερες συμμορίες που
συμμετέχουν σε αυτόν τον κύκλο βίας καθώς συγκρούονται μεταξύ τους. Έτσι, η Ντάλεν
στηρίζεται από τις Farsta yngre και Vårbynätverket, ενώ η Foxtrot από τα
Zeronätverket και Bronätverket.
Ο Τενέζος λέγεται, σύμφωνα με τη σουηδική Aftonbladet, ότι ήλεγχε πιάτσες ναρκωτικών στην κεντρική Σουηδία (όπως στην περιοχή Σούντσβαλ) τις οποίες όμως τώρα θέλει να πάρει η συμμορία του 36χρονου «Κούρδου» Ράβα Ματζίντ, προκαλώντας έναν «πόλεμο» με παρελθόν, παρόν και – όπως φαίνεται – μέλλον, σύμφωνα με τα σουηδικά ΜΜΕ.
Σύμφωνα με τους απολογισμούς του δημόσιου τηλεοπτικού
δικτύου SVT, 12 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε πυροβολισμούς και εκρήξεις τον
Σεπτέμβριο, που ήταν ο πιο φονικός μήνας σε τέσσερα χρόνια στη Σουηδία.
Οι έφηβοι των
συμμοριών
Οι δράστες αυτών των βίαιων περιστατικών είναι όλο και πιο
νέοι, ενώ τα θύματα είναι συχνά παράπλευρες απώλειες.
Οι αρχές πιστεύουν ότι οι συμμορίες προσλαμβάνουν ολοένα και πιο νεαρούς εφήβους για να εκτελέσουν πράξεις βίας, καθώς τα παιδιά δεν μπορούν να διωχθούν ποινικά μιας και η ποινική ηλικία ευθύνης είναι τα 15 έτη στη Σουηδία, σε σύγκριση με τα 12 έτη στην Ελλάδα ή τα 10 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης, οι έφηβοι ηλικίας 15 έως 17 ετών τιμωρούνται με μέγιστη ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών σε μονάδες κλειστής φροντίδας ανηλίκων ακόμη και για σοβαρά αδικήματα, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας.
Η
πλειονότητα των όπλων που χρησιμοποιούνται λέγεται ότι έχουν απομείνει από τον
πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, και εισάγονται λαθραία στη Σουηδία σε τμήματα
πριν συναρμολογηθούν εκ νέου.
Η αστυνομία εκτιμά ότι σχεδόν 30.000 άνθρωποι στη Σουηδία
εμπλέκονται άμεσα ή έχουν δεσμούς με εγκλήματα συμμοριών. Η βία έχει επίσης εξαπλωθεί
από τις μεγάλες αστικές περιοχές στις μικρότερες πόλεις όπου το βίαιο έγκλημα
αποτελούσε κατά το παρελθόν σπάνιο φαινόμενο.
Το 2022, η Σουηδία, η οποία έχει πληθυσμό μόλις 10,4
εκατομμυρίων κατοίκων, κατέγραψε 391
περιστατικά με πυροβολισμούς, από τα οποία τα 62 ήταν θανατηφόρα. Αυτό ξεπέρασε κατά πολύ το προηγούμενο υψηλό
των 47 θανάτων από πυροβολισμούς που
είχε καταγραφεί το 2020.
Σύμφωνα με τα στοιχεία η Σουηδία, μαζί με την Κροατία, έχει
πλέον τους περισσότερους θανατηφόρους πυροβολισμούς ανά κάτοικο από οπουδήποτε
αλλού στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα, 4 άνθρωποι στο ένα εκατομμύριο πεθαίνουν κάθε χρόνο στη χώρα από πυροβολισμούς. Ο αντίστοιχος μέσος όρος σε όλη την Ευρώπη είναι 1,6 άνθρωποι. Ο αριθμός είναι έξι φορές υψηλότερος από το συνολικό ποσοστό
της Δανίας, της Φινλανδίας και της Νορβηγίας μαζί, αν και το συνολικό ποσοστό
δολοφονιών είναι μικρότερο από το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Φινλανδία και τις χώρες
της Βαλτικής, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ.
Η αστυνομία συνδέει την έξαρση της βίας με την ανεπαρκή
ένταξη των μεταναστών στην κοινωνία, το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών
και τη χρήση ναρκωτικών.
Η κεντροδεξιά μειοψηφική κυβέρνηση του κ. Κρίστερσον, η
οποία ανήλθε στην εξουσία πέρυσι με την υποστήριξη των Σουηδών Δημοκρατών, οι
οποίοι έχουν αντι-μεταναστευτική ατζέντα, δεν έχει ακόμη καταφέρει να ανακόψει
τη βία.
Ο Κρίστερσον υποσχέθηκε να προχωρήσει με περισσότερη
επιτήρηση, αυστηρότερες ποινές για περιπτώσεις παραβίασης της νομοθεσίας για τα
όπλα, πιο ισχυρούς νόμους απέλασης και συχνότερους ελέγχους τονίζοντας ότι «όλα
είναι στο τραπέζι».
Οι επικριτές του από την άλλη υποστηρίζουν ότι αυτά τα μέτρα
αποτυγχάνουν να αντιμετωπίσουν τ υποκείμενα κοινωνικά ζητήματα,
συμπεριλαμβανομένης της παιδικής φτώχειας και των υποχρηματοδοτούμενων
κοινοτικών υπηρεσιών, που υποδαυλίζουν όλα τα προβλήματα.