Η χώρα μας που θεωρητικά έχει εξέλθει από την οικονομική κρίση, το 2024 ήταν η τρίτη φτωχότερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η γηραιά ήπειρος της Ευρώπης αποτελεί μια από τις
πλουσιότερες περιοχές του πλανήτη. Ωστόσο, αν εξετάσει κανείς την κάθε χώρα
ξεχωριστά θα εντοπίσει τεράστιες αποκλίσεις στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών.
Υπάρχουν από τη μια χώρες πλούσιες, στις οποίες οι πολίτες ευημερούν και άλλες,
όπου οι πολίτες μάχονται σχεδόν καθημερινά με τα όρια της φτώχειας. Ανάμεσα στις τελευταίες βρίσκεται η Ελλάδα.
Τα στοιχεία της Eurostat για τα ποσοστά φτώχειας της Ευρώπης
το 2024 είναι αποκαλυπτικά.
Υπάρχουν τρεις δείκτες με τα οποία η Eurostat καθορίζει το
ποσοστό των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό σε κάθε
χώρα. Τα άτομα περιλαμβάνονται σε αυτή τη λίστα εάν πληρούν οποιοδήποτε από τους παρακάτω δείκτες
(αλλά υπολογίζονται μόνο μία φορά εάν πληρούν πολλαπλά κριτήρια):
-Εισόδημα κάτω από το 60% του εθνικού μέσου όρου.
-Υλική στέρηση: Όσοι δεν μπορούν να καλύψουν ή δεν έχουν, 7
από τις 13 βασικές ανάγκες: για παράδειγμα να είναι σε θέση να επωμιστούν ένα
απροσδόκητο έξοδο, να διατηρούν το σπίτι τους ζεστό, να έχουν σύνδεση στο
διαδίκτυο κ.λπ.
-Περιορισμένη εργασία: Οι ενήλικες (18–64) στο νοικοκυριό
εργάστηκαν ≤20% των μηνών που μπορούσαν.
Τις τρεις πρώτες θέσεις των φτωχότερων χωρών της ευρωπαϊκής ηπείρου (και της Ένωσης) κατέχουν χώρες της ευρύτερης… γειτονιάς μας και εμείς! Συγκεκριμένα, η Βουλγαρία (30,3%), η Ρουμανία (27,9%) και η στην τρίτη θέση η Ελλάδα (26.9%) βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν οι 3 στους 10 Έλληνες αγωνίζονται καθημερινά, για να μπορέσουν απλώς να επιβιώσουν.
Αυτά τα υψηλότερα ποσοστά αντικατοπτρίζουν χαμηλότερους μέσους μισθούς, υψηλότερη ανισότητα εισοδήματος και ασθενέστερα δίχτυα κοινωνικής ασφάλειας σε σύγκριση με τον πυρήνα της ΕΕ.
1. Βουλγαρία 30,3%
2. Ρουμανία 27,9%
3. Ελλάδα 26,9%
4. Ισπανία 25,8%
5. Λιθουανία 25,8%
6. Λετονία 24,3%
7. Ιταλία 23,1%
8. Εσθονία 22,2%
9. Κροατία 21,7%
10. Γερμανία 21,1%
11. Γαλλία 20,5%
12. Ουγγαρία 20,2%
13. Λουξεμβούργο 20,0%
14. Μάλτα 19,7%
15. Πορτογαλία 19,7%
16. Σλοβακία 18,3%
17. Βέλγιο 18,2%
18. Δανία 18,0%
19. Σουηδία 17,5%
20. Κύπρος 17,1%
21. Αυστρία 16,9%
22. Φινλανδία 16,8%
23. Ιρλανδία 16,7%
24. Πολωνία 16,0%
25. Νορβηγία 15,7%
26. Ολλανδία 15,4%
27. Σλοβενία 14,4%
28. Τσεχία 11,3%
Μέσος όρος Ευρώπης: 21,0%
Σημείωση: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για χώρες που
λείπουν, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν παρακολουθούνται από την Eurostat.
Ο χάρτης με τα στοιχεία της Eurostat δημιουργήθηκε από την
Pallavi Rao της Visual Capitalist.
Οι υπόλοιπες θέσεις της κατάταξης
Ακολουθεί μια ακόμα χώρα του ευρωπαϊκού νότου στην τέταρτη θέση, η Ισπανία
(25,8%), όπου τα ποσοστά ανεργίας αυξήθηκαν μετά την κρίση δημόσιου χρέους
2008-2014 και δεν ανέκαμψαν ποτέ πλήρως.
Η επίμονη ανεργία των νέων έχει δυσκολέψει τις νεότερες
γενιές να συσσωρεύσουν πλούτο. Η Λιθουανία (25,8%) και η Λετονία (24,3%)
ηγούνται της περιοχής της Βαλτικής, υπογραμμίζοντας ένα επίμονο χάσμα μεταξύ
αστικών και αγροτικών περιοχών.
Τα νοικοκυριά στις αγροτικές περιοχές κερδίζουν περίπου 20%
λιγότερα από αυτά στις πόλεις, ένα χάσμα που διευρύνει την ευπάθεια στον
κοινωνικό αποκλεισμό.
Συνολικά, οι χώρες του νότου και της ανατολής είναι αυτές
που βάλλονται περισσότερο από την φτώχεια. Την ίδια στιγμή στον αντίποδα, η
Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη παρουσιάζει τον χαμηλότερο κίνδυνο φτώχειας
Η Τσεχία καταγράφει το χαμηλότερο ποσοστό στο 11,3%,
ακολουθούμενη από τη Σλοβενία (14,4%) και την Ολλανδία (15,4%).
Αυτές οι χώρες συνδυάζουν τους υψηλότερους μέσους μισθούς με
εκτεταμένα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας που μετριάζουν τα οικονομικά
προβλήματα.
Οι σκανδιναβικές χώρες βρίσκονται πιο κοντά στον μέσο όρο
της ΕΕ: Φινλανδία (16,8%), Σουηδία (17,5%) και Δανία (18,0%).
Η Γερμανία (21,1%) βρίσκεται ελαφρώς πάνω από τον μέσο όρο
της ΕΕ (21,0%), αντανακλώντας τις ανισότητες μεταξύ των βιομηχανικών
νοτιοδυτικών περιοχών και των ανατολικών ομόσπονδων κρατιδίων με χαμηλότερο
εισόδημα, ενδεικτικό των διαφορών που δημιουργήθηκαν μετά την επανένωση της χώρας
και εξακολουθούν να επηρεάζουν το βιοτικό επίπεδο σήμερα.
Στόχος της μείωσης της φτώχειας της ΕΕ ως το 2030
Οι Βρυξέλλες στοχεύουν να μειώσουν τη φτώχεια και τον
κοινωνικό αποκλεισμό έως το 2030 για τουλάχιστον 15 εκατομμύρια κατοίκους της Ευρώπης,
συμπεριλαμβανομένων 5 εκατομμυρίων παιδιών.
Ωστόσο, ο στόχος αυτός μοιάζει να απομακρύνεται όλο και
περισσότερο μετά την πανδημία καθώς ο πληθωρισμός μείωσε τα χρήματα που μένουν
στην τσέπη του εργαζόμενου καθώς εκτοξεύτηκαν οι τιμές στα ενοίκια, την ενέργεια
και τα είδη πρώτης ανάγκης, όπως τα τρόφιμα.
Αυτή τη στιγμή, χωρίς τη δυνατότητα πρόσβασης σε οικονομικά
προσιτή στέγαση για πολλούς, χωρίς την αύξηση των απολαβών και της μείωσης της ακρίβειας
η πραγματικότητα δείχνει μια ταχύτερη αύξηση της ανισότητας μεταξύ του πλούσιου
βορρά και του φτωχού νότου.