«Φάντασμα του Κιέβου»: Ο μύθος και όλη η πραγματικότητα

Αναρτήθηκε από



Ο πιλότος της Ουκρανίας που έσπειρε τον τρόμο στην ρωσική αεροπορία καταρρίπτοντας το ένα αεροπλάνο μετά το άλλο. Κατά πόσο τελικά υπάρχει;


Η μάχη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας μοιάζει κατά πολύ με τη μάχη του Δαβίδ με τον Γολιάθ. Ειδικά, η ουκρανική αεροπορία μοιάζει τουλάχιστον απαρχαιωμένη με τους πιλότους να μάχονται με τα «αρχαία» MiG-29 ρωσικής κατασκευής. Στα παραμύθια όταν η λογική δείχνει ότι το τέλος μοιάζει να είναι προδιαγεγραμμένο χρειάζεται πάντα ένας «από μηχανής θεός» ή ένας σούπερ ήρωας για να αλλάξει τον ρουν των γεγονότων. Έτσι, η Ουκρανία γεννήθηκε ο δικός της σούπερ ήρωας, ο οποίος πήρε το όνομα «Φάντασμα του Κιέβου». Υπάρχει όμως κάποιος πραγματικός άνθρωπος πίσω από αυτό το «φάντασμα» ή είναι μόνο ένας μύθος για να φτιάξει ένα εντυπωσιακό και ενθαρρυντικό αφήγημα;

Η γέννηση ενός… φαντάσματος

Πολύ σύντομα μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους οι αναφορές για έναν ηρωικό πιλότο της ουκρανικής αεροπορίας. Σύμφωνα με τον μύθο, το «Φάντασμα του Κιέβου» κατέρριψε μόνος του μεχρι και 40 ρωσικά αεροπλάνα, ένα απίστευτο ρεκόρ τη στιγμή μάλιστα που οι Ρώσοι ελέγχουν ξεκάθαρα τους αιθέρες.

Μάλιστα, τον μύθο ενίσχυσε ένα βίντεο που είχε ανεβάσει ένας καλλιτέχνης στο διαδίκτυο, το οποίο παρουσίαζε έναν πιλότο να καταρρίπτει πολεμικά αεροπλάνα. Αν και ο καλλιτέχνης διευκρίνιζε ότι το βίντεο του προερχόταν από το βιντεοπαιχνίδι του 2008 «Digital Combat Simulator» και ότι ο ίδιος είχε σκοπό να αποτίσει με αυτό φόρο τιμής στους πιλότους της ουκρανικής αεροπορίας και να ενισχύσει το ηθικό, ο μύθος του «Φαντάσματος του Κιέβου» συνέχισε να ενισχύεται.

Το βίντεο αυτό κοινοποίησε και ο επίσημος λογαριασμός της κυβέρνησης στο Twitter αναφέροντας: «Οι άνθρωποι τον αποκαλούν Φάντασμα του Κιέβου. Και δικαίως – αυτός ο άσος της UAF κυριαρχεί στους ουρανούς της πρωτεύουσας και της χώρας μας και έχει ήδη γίνει εφιάλτης των ρωσικών αεροσκαφών».

Αναφορές έλεγαν ότι ο μυθικός ήρωας κατέρριψε έξι μαχητικά μέσα στις πρώτες 30 ώρες με το MiG-29 του κάτι που έμπειροι πιλότοι θεωρούν πολύ δύσκολο να έχει συμβεί. Ωστόσο, οι Ουκρανοί επέμεναν ότι αν και δύσκολο δεν είναι ακατόρθωτο υποστηρίζοντας ότι ο πιλότος κατέρριψε δυο Sukhoi-35, ένα Sukhoi-27, ένα MiG 29 και δύο Sukhoi- 25 με την πληροφορία μάλιστα να μεταδίδεται και από επίσημες κυβερνητικές πηγές.

Ο μύθος γιγαντώθηκε όταν ο πρώην πρόεδρος της χώρας Πέτρο Ποροσένκο μια μέρα μετά την κήρυξη του πολέμου δημοσιοποίησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter την φωτογραφία ενός πιλότου, ο οποίος σύμφωνα με τον ίδιο ήταν το «Φάντασμα».


«Στην φωτογραφία (παραπάνω) απεικονίζεται ο πιλότος που έγινε γνωστός σαν «Το φάντασμα του Κιέβου». Τρομοκρατεί τους εχθρούς και κάνει τους Ουκρανούς περήφανους. Μετράει έξι νίκες εναντίον Ρώσων πιλότων και με τέτοιους δυναμικούς υπερασπιστές η Ουκρανία σίγουρα θα νικήσει», ανέφερε ο Ποροσένσκο στο tweet του με τον πιλότο, το οποίο πρόσωπο του οποίου δεν φαινόταν μιας και ήταν καλυμμένο από τα ειδικά γυαλιά και τη μάσκα.

Στις αρχές Μαρτίου το Γενικό Επιτελείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας ανάρτησε μια φωτογραφία στην οποία απεικονιζόταν ένας πιλότος μαχητικού, ενώ πάνω στην εικόνα υπήρχε γραμμένη η φράση «Φάντασμα του Κιέβου». Την φωτογραφία συνόδευε η λεζάντα: «Γεια σας ρωσικά τέρατα, έρχομαι για τις ψυχές σας!».

Παράλληλα, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) έδειξε έναν πιλότο μαχητικού στην υπηρεσία μηνυμάτων Telegram, με μια λεζάντα που τον αποκαλούσε το «φάντασμα του Κιέβου» λέγοντας πως είναι υπεύθυνος για τον κατάρριψη 10 ρωσικών αεροσκαφών. Όμως δεν κατονόμασε τον «φύλακα άγγελο», με τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης να αναφέρουν εκ των υστέρων ότι η φωτογραφία που χρησιμοποιήθηκε ήταν παλιά.

Αν και οι ουκρανικές δυνάμεις δεν υποστήριξαν ποτέ ξεκάθαρα ότι υπάρχει κάποιο αληθινό πρόσωπο πίσω από τον μύθο του Φαντάσματος δεν προέβησαν ποτέ και σε κάποια διάψευση για την ύπαρξή του. Είναι δεδομένο πως σε μια εποχή πολέμου όταν μάλιστα βρίσκεσαι στην πλευρά του «Δαβίδ» είναι απαραίτητοι οι ήρωες – αληθινοί και μη- για να  τονώσουν το ηθικό του στρατεύματος και να δείξουν ότι προκαλούν ζημιά στον αντίπαλο.

Ο ήρωας Στεπάν

Πριν λίγες μέρες η Διοίκηση της Πολεμικής Αεροπορίας της Ουκρανίας ενημέρωσε ότι ο 29χρονος Ουκρανός επισμηναγός Στεπάν Ταραμπάλκα (ΦΩΤΟ), ένας από τους ικανούς πιλότους της, έπεσε στο βωμό του καθήκοντος πιλοτάροντας ένα MiG-29. Αν και ο θάνατός του τοποθετείται στις 19 Μαρτίου, οι ουκρανικές δυνάμεις επιβεβαίωσαν την τραγική είδηση -όπως αναφέρουν οι Times- στις 29 Απριλίου.


Πολλοί έσπευσαν να συνδέσουν τον Ταραμπάλκα με το «Φάντασμα του Κιέβου». Οι Ουκρανοί πολίτες εμφανίζονται συντετριμμένοι με την απώλεια του πιλότου μέσα από αναρτήσεις τους στα social media γράφοντας για την απώλεια «αυτού του άσου της Πολεμικής Αεροπορίας, που κυριαρχούσε στους ουρανούς πάνω από την πρωτεύουσα και είχε γίνει εφιάλτης για τους Ρώσους», ενώ αποχαιρετούν με θλίψη τον «φύλακα-άγγελό» τους, όπως τον έλεγαν.

Ωστόσο, η Διοίκηση Πολεμικής Αεροπορίας της Ουκρανίας έσπευσε να διευκρινίσει ότι η ύπαρξη ενός συγκεκριμένου προσώπου, ο οποίος ονομάζεται «φάντασμα του Κιέβου», αποτελεί μύθο. Προέτρεψε μάλιστα τον κόσμο να ελέγχει τις πηγές πριν διαδώσει μια πληροφορία.

Πάντως, «Φάντασμα» ή όχι, ο Ταραμπάλκα ήταν ένας πραγματικός πιλότος που έπεσε ως ήρωας. Μάλιστα, το υπουργείο Άμυνας ανέβασε στο Twitter ένα βίντεο που εξυμνεί τον ηρωισμό του Ταραμπάλκα, ενώ του απονεμήθηκε μεταθανάτια το κορυφαίο μετάλλιο της Ουκρανίας για ανδρεία στη μάχη, το Τάγμα του Χρυσού Αστέρα, με τον τίτλο "Ήρωας της Ουκρανίας".


Η ανάγκη για ήρωες

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, η Διοίκηση Πολεμικής Αεροπορίας της Ουκρανίας περιγράφει το «φάντασμα του Κιέβου» ως «μια συλλογική εικόνα των πιλότων της 40ης ταξιαρχίας τακτικής αεροπορίας της Πολεμικής Αεροπορίας, οι οποίοι υπερασπίζονται τον ουρανό πάνω από την πρωτεύουσα» κι όχι μόνο το πολεμικό μητρώο ενός μόνο ανθρώπου.

Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο BBC πως είχαν εξ αρχής αμφιβολίες πως ένας πιλότος θα μπορούσε να καταρρίψει 40 ρωσικά αεροσκάφη.

Ο Ουκρανός στρατιωτικός ιστορικός Μικάιλ Ζιρόκοφ χαρακτήρισε την ιστορία του «φαντάσματος του Κιέβου» ως «μέσο ανύψωσης του ηθικού των Ουκρανών». Μιλώντας στο BBC από το Τσερνίχοφ, είπε ότι στις αρχές του πολέμου οι Ρώσοι κυριαρχούσαν στον ουκρανικό εναέριο χώρο, οπότε ένας Ουκρανός πιλότος «θα μπορούσε να καταρρίψει μόνο δύο ή τρία» μαχητικά.

«Είναι απαραίτητη αυτή η προπαγάνδα, επειδή οι ένοπλες δυνάμεις μας είναι μικρότερες και πολλοί πιστεύουν ότι δεν μπορούμε να είμαστε ισάξιοι με αυτούς [τους Ρώσους]. Το χρειαζόμαστε αυτό σε καιρό πολέμου» δήλωσε χαρακτηριστικά σχετικά με τη γέννηση της ιδέας για το «φάντασμα του Κιέβου».

Το γεγονός ότι οι Ουκρανοί πιλότοι εξακολουθούν να εμποδίζουν τη Ρωσία από το να γίνει απόλυτη κυρίαρχος στον ουρανό παρόλο που έχουν κατώτερα, παλαιότερα MiG-29 ρωσικής σχεδίασης, φέρεται να ενέπνευσε αυτόν τον σύγχρονο μύθο.

Με όλη τη στρατιωτική της δύναμη, η Ρωσία είχε περισσότερους από δύο μήνες για να εξουδετερώσει την αεράμυνα της Ουκρανίας – και απέτυχε. Ένας Ουκρανός στρατιωτικός, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος, δήλωσε στο BBC ότι η ιστορία του «φαντάσματος του Κιέβου», «βοήθησε στην ανύψωση του ηθικού σε μια εποχή που οι άνθρωποι χρειάζονται απλές ιστορίες».