Η εκπληκτική ζωή της πριγκίπισσας Αλίκης. Μια γαλαζοαίματη
που απαρνήθηκε τη χλιδή και την άνετη ζωή και επέλεξε να μείνει στην Αθήνα της
Κατοχής για να βοηθήσει
Την ταραχώδη ζωή της πριγκίπισσας Αλίκης του Μπάτενμπεργκ, η
οποία έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στη χώρα μας, φέρνει στο προσκήνιο
η σειρά The Crown,
δημιουργία του Netfilx.
Ο γάμος της με τον πρίγκιπα Αντρέα, γιο του βασιλιά Γεωργίου Α΄, την έδεσε με
την Ελλάδα ενώ γιός της Φίλιππος έμελλε να γίνει ο σύζυγος της βασίλισσας
Ελισάβετ της Αγγλίας.
Τη ζωή της Αλίκης σημάδεψαν σοβαρά προβλήματα υγείας. Παρ'
όλα αυτά αφοσιώθηκε στο να βοηθά όσους το είχαν ανάγκη και είναι από τις
ελάχιστες περιπτώσεις "γαλαζοαίματων" που απαρνήθηκαν την πολυτέλεια
και τις ανέσεις.
Διαβάζοντας τα
χείλη...
Η Αλίκη γεννήθηκε στο κάστρο του Oυίνδσορ στις 25
Φεβρουαρίου 1885. Ο πατέρας της ήταν ο ναύαρχος του βρετανικού πολεμικού
Ναυτικού, Λουδοβίκος και έζησε την παιδική της ηλικία μεταξύ Χάιλιγκενμπερκ και
Ντάρμστατ Γερμανίας, Αγγλίας και Μάλτας Σε ηλικία τεσσάρων ετών οι γιατροί
διέγνωσαν σοβαρό πρόβλημα στην ακοή. Η επιμονή της μητέρας της, πριγκίπισσας
Βικτώριας, να ξεπεράσει τα προβλήματα επικοινωνίας, οδήγησαν στο να μάθει να
διαβάζει τα χείλη και να μπορεί να μιλά αγγλικά και γερμανικά. Ήταν τόσο μεγάλη
η ικανότητα της στο να διαβάζει τα χείλη που ο "αστικός μύθος" λέει, πως
όταν ήταν παρούσα, όσοι ήθελαν να έχουν μια ιδιωτική συζήτηση, έβαζαν το
χέρι στο στόμα για να μην τους καταλαβαίνει. Η πολύ στενή της σχέση με τη
βαθειά θρησκευόμενη θεία της, πριγκίπισσα Ελισάβετ της Έσσης επηρέασε
καθοριστικά τη ζωής της.
Για τα δεδομένα της εποχής η Αλίκη ήταν εκπληκτικά όμορφη.
Τον Ιούνιο του 1902 γνώρισε τον πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδας, στη στέψη του νέου
βασιλιά της Αγγλίας, Εδουάρδου Ζ΄. Αναπτύχθηκε ειδύλλιο το οποίο για κάποιους
μήνες έμεινε μυστικό. Τελικά στις 7 Οκτωβρίου 1903 παντρεύτηκαν. Περίπου έναν
χρόνο μετά το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, στα βασιλικά ανάκτορα και το
1907 μετακόμισε στο Τατόι. Με το
ξεκίνημα του Α΄ Βαλκανικού πολέμου η Αλίκη έσπευσε να συνεισφέρει ως εθελόντρια
στο έργο του Ερυθρού Σταυρού και των άλλων οργανώσεων. Στη Λάρισα, την
Ελασσόνα, τη Θεσσαλονίκη, τα Σέρβια ίδρυσε νοσοκομεία, στα οποία συμμετείχε και
η ίδια προσφέροντας βοήθεια ως νοσοκόμα. Για το έργο της αυτό τιμήθηκε από τον
βασιλιά της Αγγλίας με το παράσημο του Ερυθρού Σταυρού.
Μετά τη δολοφονία του Γεωργίου του Α΄ ανοίχθηκε η διαθήκη
του και το ζευγάρι πήρε το παλάτι τού Μον Ρεπό στην Κέρκυρα. Η Αλίκη
εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί.
Μετά την εκδίωξη του βασιλιά Κωνσταντίνου του Α΄ το 1917 η
Αλίκη και ο πρίγκιπας Ανδρέας εγκαταστάθηκαν στο Σαιν Μόριτς της Ελβετίας. Εκεί
η δολοφονία της θείας της Ελισάβετ από τη ρωσική μυστική αστυνομία των
συγκλόνισε.
Μετά την παλινόρθωση της βασιλείας στην Ελλάδα το 1920
επέστρεψε στην Κέρκυρα και το Μον Ρεπό όπου γέννησε και τον μοναδικό γιο της
οικογένειας, πρίγκιπα Φίλιππο της Ελλάδας. Η Μικρασιατική Καταστροφή οδήγησε
στην εξορία του πρίγκιπα Ανδρέα. Έτσι τον Δεκέμβριο του 1922 το ζευγάρι έφυγε
από τη Ελλάδα.
Εγκαταστάθηκαν αρχικά στο Λονδίνο και στη συνέχεια έμειναν
στο Παρίσι. Στις 20 Οκτωβρίου του 1928 η Αλίκη, με προσωπική της απόφαση,
βαφτίστηκε Χριστιανή Ορθόδοξη.
Η σχιζοφρένεια και η
συμβουλή του Φρόιντ
Ένας έρωτας, που έληξε άδοξα, με έναν Άγγλο κλόνισε την
ψυχική της υγεία. Παρουσίασε περίεργη συμπεριφορά ενώ άρχισε να υποστηρίζει ότι
λάμβανε μηνύματα από τον Θεό και ότι είχε θεραπευτικές ιδιότητες.
Ζητήθηκε η βοήθεια του δρ. Σίμελ ο οποίος αποφάνθηκε ότι η
Αλίκη, που πλέον δήλωνε ότι είναι παντρεμένη με τον Χριστο, έπασχε από
παρανοϊκή σχιζοφρένεια.
Στις 2 Μαΐου του 1930 μεταφέρθηκε σε σανατόριο στο
Κροϊτσλίνγκεν της Ελβετίας. Η μεταφορά έγινε παρά τη θέληση της και ουσιαστικά
έβαλε τέλος στον γάμο της με τον πρίγκιπα Ανδρέα με τον οποίο, μέχρι το θάνατο
του συναντήθηκαν πλέον δύο-τρεις φορές.
Η κατάσταση της δεν παρουσίαζε βελτίωση και ο δρ. Σίμελ
ζήτησε τη βοήθεια του Σίγκμουντ Φρόιντ. Αυτός αποφάνθηκε πως οι παραισθήσεις
της ήταν αποτέλεσμα της σεξουαλικής της απογοήτευσης και πρότεινε να
"βομβαρδίσουν τις ωοθήκες με ακτίνες Χ ώστε να σκοτώσουν την λίμπιντο
της". Δεν έχει αποσαφηνιστεί αν ο δρ. Σίμελ ακολούθησε τη συμβουλή του
Φρόιντ.
Η Αλίκη επιχείρησε να αποδράσει χωρίς επιτυχία και στις 23
Σεπτεμβρίου του 1932 μεταφέρθηκε στο σανατόριο Μάρτινσμπρουν στο Μεράνο της
Ιταλίας. Μετά από λίγους μήνες πήρε εξιτήριο και παρέμεινε στην Ιταλία έως το
1936. Στη συνέχεια μετακόμισε στον Κολονία και μετά στο Λονδίνο.
Στις 16 Νοεμβρίου του 1937 το αεροπλάνο, το οποίο μετέφερε
την κόρη της Σεσίλ με τον σύζυγό της και τα δύο τους παιδιά, συνετρίβη, με αποτέλεσμα
να βρουν τραγικό θάνατο. Η κηδεία πραγματοποιήθηκε στις 23 Νοεμβρίου και εκεί
συνάντησε για πρώτη φορά από το 1931 τον σύζυγό της Ανδρέα καθώς και τον αδελφό
της Λουδοβίκο, που είχε να τον δει από το 1929.
Η Αλίκη των συσσιτίων
Από την άνοιξη του 1938 οργάνωνε την επιστροφή της στην
Ελλάδα και τελικά γύρισε το Νοέμβριο εκείνης της χρονιάς. Εγκαταστάθηκε σε ένα
μικρό διαμέρισμα στην οδό Κουμπάρη 8, απέναντι από το Μουσείο Μπενάκη. Με το
ξέσπασμα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου η βασιλική οικογένεια έφυγε από την Ελλάδα.
Η Αλίκη όμως αποφάσισε να μείνει στην Αθήνα για να βοηθήσει. Τον Ιούλιο του
1942 μετακόμισε στο σπίτι τού πρίγκιπα Γεωργίου της Ελλάδας στην οδό Ακαδημίας.
Διοργάνωνε συσσίτια και συμμετείχε εθελοντικά στην διανομή
τους. Δεν πρόσεχε καθόλου τον εαυτό της και ενδεικτικό είναι ότι εκείνη την
περίοδο έχασε 26 κιλά .
Την περίοδο της Κατοχής ανέλαβε τη διαχείριση πολλών ορφανοτροφείων και
συσσιτίων, προσφέροντας σημαντικό κοινωνικό έργο. Έκρυψε στο σπίτι της μια
οικογένεια Ελλήνων Εβραίων και τους γλίτωσε από την Γκεστάπο που της χτύπησε
την πόρτα. Προσποιήθηκε ότι δεν καταλαβαίνει τίποτα και έφυγαν.
Πρόκειται για την οικογένεια Κοέν. Η Ραχήλ και η κόρη της
Τίλδη, εγκαταστάθηκαν στο σπίτι της Αλίκης και παρέμειναν μέχρι το τέλος του
πολέμου. Η Αλίκη δεν αναφέρθηκε ποτέ στο γεγονός όσο ήταν εν ζωή. Το αποκάλυψαν
οι Κοέν αργότερα και στις 11 Απριλίου του 1993 της απονεμήθηκε ο τίτλος του
Δικαίου των Εθνών για το γεγονός ότι κινδύνευσε, προκειμένου να σώσει τη ζωή
Εβραίου. Το βραβείο παρέλαβαν σε τελετή στην Ιερουσαλήμ τα δύο εναπομείναντα
στη ζωή παιδιά της, ο δούκας Φίλιππος του Εδιμβούργου και η πριγκίπισσα Σοφία
του Αννοβέρου.
Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου η Αλίκη ζούσε μεταξύ
Αγγλίας και Ελλάδας. Το 1949 αγόρασε ένα διαμέρισμα στην Πατριάρχου Ιωακείμ 61
στο Κολωνάκι. Τον ίδιο χρόνο μετακόμισε στην Τήνο για να ιδρύσει μια
μοναστηριακή αδελφότητα. Είχε ήδη αρχίσει να φοράει μοναστηριακή αμφίεση, που διατήρησε μέχρι το τέλος της ζωής της. Η Αλίκη όμως δεν ήταν
πραγματική μοναχή.
Αρχικά επιχείρησε να χτίσει ένα μοναστήρι στο νησί αλλά το καλοκαίρι
του 1949 αποφάσισε τελικά να επιστρέψει στην Αθήνα και να το φτιάξει εκεί. Το 1925 ταξίδεψε στις ΗΠΑ
για να συγκεντρώσει χρήματα για την ανέγερση του μοναστηριού.
Συνέχιζε την φιλανθρωπική της δράση και είχε στήσει ένα
μικρό ιατρείο που προσέφερε δωρεάν περίθαλψη. Από το 1953 εγκαταστάθηκε στο νέο της διαμέρισμα στην Πατριάρχου Ιωακείμ 7. Τον Ιανουάριο του 1955 η
Αλίκη συγκλονίστηκε από τον θάνατο της Βιργινίας Σιμοπούλου. Ήταν η στενότερη
της φίλη και κυρία επί των τιμών.
Τα τελευταία χρόνια
Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα των Συνταγματαρχών το 1967 αναχώρησε
μόνιμα για την Αγγλία. "Δεν ήθελα να έρθω αλλά ο Κωνσταντίνος μου είπε ότι
πρέπει να φύγω από την Ελλάδα" θα πει στη βασίλισσα Ελισάβετ.
Αρχικά εγκαταστάθηκε στο κάστρο του Γουίνδσορ και στη
συνέχεια στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Έμεινε εκεί μέχρι τον θάνατο της.
Απεβίωσε την ώρα που κοιμόταν στα προσωπικά διαμερίσματά της
στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ σε ηλικία 84 ετών στις 5 Δεκεμβρίου του 1969. Αρχικά ενταφιάστηκε στη βασιλική στοά του παρεκκλησίου του Αγίου Γεωργίου.
Η επιθυμία της Αλίκης ήταν να ταφεί δίπλα στην θεία της
πριγκίπισσα Ελισάβετ της Έσσης-Ντάρμστατ, όμως λόγω τυπικών και διπλωματικών
προβλημάτων δεν κατέστη δυνατή η υλοποίηση της. Τελικά τον
Αύγουστο του 1988, η σορός της μεταφέρθηκε στην Ιερουσαλήμ και ενταφιάστηκε
στον κήπο της Γεσθημανής.