Σύμφωνα με την έρευνα ο σωματικός πόνος μειώνεται όταν ακούμε… λυπητερά τραγούδια.
Το ότι η μουσικά επηρεάζει άμεσα τη διάθεση
μας και μπορεί να μας γαληνέψει ή να μας ξεσηκώσει είναι δεδομένο. Μια νέα
επιστημονική έρευνα όμως υποστηρίζει ότι η μουσική θα μπορούσε να λειτουργήσει
και σαν παυσίπονο στον πραγματικό-σωματικό μας πόνο.
Η μελέτη δημοσιεύθηκα στο περιοδικό
Frontiers in Pain Research και τονίζει μάλιστα ότι τα αποτελεσματικότερα «αναλγητικά»
είναι τα μελαγχολικά τραγούδια. Αυτά που μιλούν για χαμένες αγάπες και
αφηγούνται γλυκόπικρες ιστορίες νοσταλγίας, έρωτα και απώλειας. Μάλιστα η
έρευνα τονίζει ότι το… παυσίπονο αυτό δεν συνδέεται με την παραμικρή
παρενέργεια.
Η μελέτη εξέτασε 63 νεαρούς ενήλικες,
οι οποίοι κλήθηκαν να δηλώσουν ποια ήταν τα αγαπημένα τους τραγούδια, διάρκειας
τουλάχιστον τριών λεπτών το καθένα. Το πρώτο που κλήθηκαν να επιλέξουν ήταν το
αγαπημένο τους κομμάτι όλων των εποχών, ενώ το δεύτερο ήταν αυτό που θα ήθελαν
να τους συνόδευε αν βρίσκονταν ολομόναχοι σε κάποιο έρημο νησί.
Οι ερευνητές έβαλαν επίσης τους
νεαρούς ενήλικες να διαλέξουν ένα από τα επτά τραγούδια που η επιστημονική ομάδα
θεώρησε χαλαρωτικά και ήταν άγνωστα στους συμμετέχοντες.
Σε κάθε συμμετέχοντα δόθηκε η εντολή
να κοιτάζει επίμονα μια οθόνη για επτά λεπτά, ενώ ταυτόχρονα άκουγε μουσική:
Ένα από τα επτά χαλαρωτικά ορχηστρικά τραγούδια και έναν συνδυασμό των
τραγουδιών που είχε επιλέξει το ίδιο το άτομο.
Για αυτά τα 7 λεπτά, οι ερευνητές
έβαλαν επάνω στο δέρμα των συμμετεχόντων ένα καυτό αντικείμενο, που έδινε μια
αίσθηση παρόμοια με αυτήν που αφήνει στα χέρια και τα χείλη μας το άγγιγμα μιας
καυτής κούπας καφέ.
Όταν βαθμολόγησαν τις εμπειρίες τους,
οι άνθρωποι ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν ότι αισθάνονταν λιγότερο πόνο όταν
άκουγαν τα αγαπημένα τους τραγούδια σε σύγκριση με το χαλαρωτικό τραγούδι που
δεν είχαν ακούσει ποτέ πριν.
Όμως, κάποιοι συμμετέχοντες αισθάνονταν λιγότερο πόνο σε σχέση με άλλους. Η ερευνητική ομάδα πήρε συνεντεύξεις από τους ανθρώπους που συμμετείχαν στο «πείραμα» σχετικά με το αγαπημένο τους τραγούδι. Διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που αγαπούσαν τα γλυκόπικρα και συγκινητικά τραγούδια ένιωθαν λιγότερο πόνο.
Το συμπέρασμα αυτό, αποδίδεται από
τους επιστήμονες στη συγκίνηση και τα σωματικά της συμπτώματα όπως τα ρίγη και
η «ανατριχίλα» που νιώθουμε στο δέρμα μας όταν ακούμε μελαγχολικά τραγούδια.
Αυτή η αίσθηση συσχετίστηκε με χαμηλότερη αντίληψη του πόνου από την επαφή με
το καυτό αντικείμενο.
Ιατρικά υπάρχει εξήγηση. Για να
αποφύγει την υπερφόρτωση, ο εγκέφαλος μας φιλτράρει και στη συνέχεια πετάει στα
«σκουπίδια» όσα ερεθίσματα θεωρεί «περιττά». Ίσως λοιπόν όταν ακούμε μουσική
ενώ υποφέρουμε, ο εγκέφαλος μας συντονίζεται περισσότερο με το τραγούδι και
αγνοεί έως έναν βαθμό τα μηνύματα του πόνου. Παρόλο δηλαδή που το σώμα μας
εξακολουθεί να αισθάνεται τον πόνο, τα μηνύματα που τον καθιστούν συνειδητό και
στο μυαλό μας, μπορεί να μην μεταδοθούν ποτέ στον εγκέφαλο.
Ωστόσο, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι
αυτή η θετική συσχέτιση μεταξύ μουσικής και περιορισμού της αίσθησης του πόνου
δεν υποκαθιστά σε καμία περίπτωση τα αναλγητικά, ούτε δύναται να συναγωνιστεί
μια φαρμακευτική αγωγή ή μια συνταγή γιατρού.
«Δεν μπορεί να αντικαταστήσει ένα
ισχυρό αναλγητικό αλλά η μουσική μπορεί να βοηθήσει. Όταν οι άνθρωποι ακούνε
την μουσική που τους αρέσει, σύμφωνα με τις μετρήσεις μας, ο πόνος του μπορεί
να μειωθεί κατά 10%» λέει ο καθηγητής βιοιατρικής και μοριακής επιστήμης,
Πάτρικ Στρόμαν.