Οι τελευταίες ώρες του Τιτανικού


Λεπτό προς λεπτό η τραγωδία που έστειλε στον θάνατο πάνω από 1.500 άτομα. Ένα... ημερολόγιο όλων όσων συνέβησαν τις τελευταίες ώρες του πλοίου.

14 Απριλίου 1912

09:00 καπετάνιος Έντουάρντ Τζ. Σμιθ ακυρώνει μια προγραμματισμένη άσκηση με τις λέμβους σωτηρίας.

17:50 - Αφού έχει λάβει προειδοποιήσεις για παγόβουνα, καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας, ο καπετάνιος Σμιθ αλλάζει την πορεία του πλοίου για λίγες μοίρες νοτιότερα. Η ταχύτητα όμως της πλεύσης δεν μειώνεται.

21:40 - Το πλοίο Mesaba στέλνει προειδοποίηση στον Τιτανικό για «μεγάλο στρώμα πάγου και πολλά μεγάλα παγόβουνα». Ο ασυρματιστής Τζακ Φίλιπς ασχολείται με τα τηλεγραφήματα των επιβατών και δεν ενημερώνει την γέφυρα του Τιτανικού για την προειδοποίηση.

22:00 - Η βάρδια στην γέφυρα αλλάζει. Ο Γουίλιαμ Μέρντοχ παίρνει τη θέση του Τσαρλς Λάιτόλερ ως αξιωματικός φυλακής. Την ίδια ώρα στο παρατηρητήριο ξεκινούν βάρδια οι Φρέντερικ Φλιτ και Ρέτζιναλντ Λι. Η νύχτα είναι ιδιαίτερη ήρεμη κάτι που κάνει πιο δύσκολο τον εντοπισμό παγόβουνων καθώς δεν σκάνε πάνω τους κύματα. Παράλληλα οι δύο παρατηρητές δεν μπορούν να βρουν τα κιάλια που θα έπρεπε να βρίσκονται σε συγκεκριμένη θέση.

22:55 - Το πλοίο Californian, το οποίο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση στέλνει μήνυμα στον ασύρματο και ενημερώνει ότι έχει περικυκλωθεί από παγόβουνα (Say, old man, we are stopped and surrounded by ice, ανέφερε χαρακτηριστικά το μήνυμα). Ενοχλημένος ο ασυρματιστής Τζακ Φίλιπς απαντά: «Σκάστε, σκάστε. Έχω δουλειά. Προσπαθώ να πιάσω Cape Race (έναν σταθμό στον Καναδά)»

23:00 - Οι περισσότεροι επιβάτες του Τιτανικού έχουν πλέον αποσυρθεί στα δωμάτια του για τον βραδινό ύπνο.

23:35 - Ο ασυρματιστής του Californian κλείνει τον ασύρματο του. Την ίδια ώρα ο παρατηρητής Φρέντερικ Φλιτ βλέπει ένα παγόβουνο. Χτυπά το καμπανάκι τρεις φορές για να ενημερώσει ότι εντόπισε κάτι στην πορεία του πλοίου. Ο Γουίλιαμ Μέρντοχ δίνει την εντολή «hard-a-starboard»που σημαίνει στροφή αριστερά και ζητά αναστροφή των μηχανών ώστε το πλοίο να ρίξει άμεσα ταχύτητα. Επίσης κλείνει τις μπουκαπόρτες στα στεγανά διαμερίσματα.

23:40 - Η αριστερά πλευρά του Τιτανικού χτυπά σε παγόβουνο. Ο καπετάνιος Σμιθ ανεβαίνει στη γέφυρα και ενημερώνεται για την πρόσκρουση. Μετά από λίγα λεπτά έρχεται η πληροφορία  ότι έχει πλημμυρήσει ο χώρος αλληλογραφίας. Στην γέφυρα επικρατεί πανικός. Συνεχείς αναφορές. Τουλάχιστον πέντε διαμερίσματα του Τιτανικού μπάζουν νερά. Ο σχεδιαστής Τόμας Άντριους εποπτεύει την κατάσταση και τις ζημιές που έχει υποστεί το πλοίο. Ο σχεδιασμός του Τιτανικού του επιτρέπει να επιπλέει με ως τέσσερα διαμερίσματα πλημμυρισμένα. Ο Άντριους προβλέπει ότι το πλοίο έχει μια με δύο ώρες μέχρι να βυθιστεί.

15 Απριλίου 1912

00:00 - Οι σωστικές λέμβοι προετοιμάζονται για να πέσουν στο νερό. Οι λέμβοι έχουν όμως χώρο για 1.178 άτομα και στον Τιτανικό επιβαίνουν τουλάχιστον 2.200 άτομα. Δίνεται εντολή να επιβιβαστούν πρώτα οι γυναίκες και τα παιδιά και μέλη του πληρώματος να κωπηλατούν και να οδηγούν τις λέμβους.

00:15 - Ο καπετάνιος δίνει εντολή τον Φίλιπς και τον Χάρολντ Μπράιντ να στείλουν άμεσα σήμα κινδύνου. Μέσα στις επόμενες ώρες θα σταλεί τόσο σήμα SOS όσο και CQD, μια παλαιότερη μορφή ναυτικού σήματος κινδύνου. Το πλοίο «Frankfurt» λαμβάνει το σήμα «Χτυπήσαμε ένα παγόβουνο και βυθιζόμαστε με την πλώρη» και είναι το πρώτο που απαντά. Βρίσκεται όμως 170 ναυτικά μίλια νότια. Ακολουθούν και άλλα πλοία που προσφέρουν βοήθεια, μεταξύ των οποίων και το αδελφό πλοίο του Τιτανικού το «Olympic». Όλα όμως βρίσκονται πολύ μακριά για να προσεγγίσουν άμεσα.

12:20 - Το πλοίο «Carpathia» λαμβάνει το σήμα κινδύνου του Τιτανικού. «Ελάτε άμεσα. Χτυπήσαμε σε παγόβουνο. Είναι ένα CQD γέρο» αναφέρει το σήμα. Το καράβι βρίσκεται 58 ναυτικά μίλια μακριά. Αλλάζει πορεία και κατευθύνεται προς τον Τιτανικό. Θα χρειαστεί πάνω από τρεις ώρες για να φτάσει στο σημείο του ναυαγίου.

Στον Τιτανικό ο υπαξιωματικός Τζόζεφ Τζ. Μπόξαλ έχει πάρει διαταγές να καθορίσει με ακρίβεια τη θέση του πλοίου. Η θέση που δίνεται στα σήματα κινδύνου είναι 41°46’ Βόρεια 50°14’ Δυτικά.

Οι επιβάτες έχουν στοιβαχτεί στα καταστρώματα και περιμένουν να μπουν στις λέμβους. Η ορχήστρα του πλοίου, η οποία επίσης έχει ανέβει στο κατάστρωμα, παίζει σε μια προσπάθεια να ηρεμήσει τον κόσμο. Οι αναφορές είναι αντικρουόμενες για το πόσο ώρα έπαιξαν. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι συνέχισαν να παίζουν μέχρι και λίγα λεπτά πριν το πλοίο βυθιστεί. Το τελευταίο τους τραγούδι ήταν είτε το «Autumn» είτε το «Nearer My God to Thee». Κανένα από τα μέλη της ορχήστρας δεν επέζησε.

00:45 - Η πρώτη λέμβος που πέφτει στο νερό είναι  η νούμερο επτά της αριστερής πλευράς. Ενώ έχει χώρο για συνολικά 65 άτομα κατέβηκε με μόλις 27. Πολλές από τις πρώτες λέμβους είχαν λιγότερα άτομα απ' όσα μπορούσαν να μεταφέρουν. Οι αναφορές τονίζουν ότι αυτό συνέβη για δύο λόγους. Τα μέλη του πληρώματος φοβήθηκαν πως τα σχοινιά δεν θα αντέξουν τις γεμάτες λέμβους αλλά και γιατί αρχικά πολλοί επιβάτες αρνούνταν να επιβιβαστούν σε αυτές. Θεωρούσαν ότι ο Τιτανικός είναι αδύνατο να βυθιστεί και προτιμούσαν να μείνουν πάνω στο πλοίο.

Την ίδια ώρα το πλοίο άρχισε να ρίχνει ναυτικές φωτοβολίδες. Εκτόξευσε συνολικά οκτώ. Παρότι δέκα ναυτικά μίλια μακριά περνούσε ένα νορβηγικό αλιευτικό. Το πλήρωμα του υποστηρίζει ότι δεν είδε τις φωτοβολίδες ούτε άκουσε τα σήματα κινδύνου. Κάποιοι τονίζουν ότι επέλεξε να μην προσεγγίσει γιατί ψάρευε παράνομα φώκιες.

Στο πλήρωμα του «Californian», το οποίο βρισκόταν 20 ναυτικά μίλια μακριά από τον Τιτανικό, είδε τις φωτοβολίδες αλλά δεν μπορούσε να εντοπίσει από που ακριβώς είχαν εκτοξευθεί.

00:55 - Η λέμβος νούμερο πέντε ήταν η δεύτερη που άφησε τον Τιτανικό. Καθώς κατέβαινε με τα βαρούλκα δύο άντρες επιβάτες πήδηξαν μέσα και τραυμάτισαν μια κοπέλα. Ακολούθησε η λέμβος έξι στην οποία επιβιβάστηκε ο παρατηρητής Φρέντερικ Φλιτ. Διοικητής στη συγκεκριμένη λέμβο ήταν ο ναύκληρος Ρόμπερτ Χίτσενς, ο άνθρωπος που ήταν στο πηδάλιο του Τιτανικού την ώρα της σύγκρουσης με το παγόβουνο. Αρνήθηκε να βοηθήσει τους επιβάτες και στη συνέχεια ήταν αρνητικός στο να αναζητήσουν επιζώντες (γιατί όπως είπε «θα βρούμε μόνο παγωμένους»). Η στάση του εξόργισε τους επιβαίνοντες στη βάρκα που απείλησαν μάλιστα να τον ρίξουν στο νερό.

01:00 - Πέφτει στο νερό και η λέμβος τρία στην οποία επιβαίνουν 39 άτομα, εκ των οποίων τα 12 είναι μέλη του πληρώματος. Το νερό πλέον έχει φτάσει στον πέμπτο κατάστρωμα και την μεγάλη κεντρική σκάλα.

Η λέμβος ένα κατεβαίνει με μόλις 12 άτομα ενώ έχει χωρητικότητα για 40. Στη συγκεκριμένη λέμβο επιβαίνουν επτά μέλη του πληρώματος και πέντε επιβάτες της πρώτης θέσης. Μεταξύ του ο σερ Κόσμο Έντμουντ Νταφ Γκόρντον και η σύζυγος του. Σύμφωνα με μαρτυρίες δωροδόκησε τα μέλη του πληρώματος (πέντε λίρες στον καθένα) ώστε να μην βάλουν άλλα άτομα στη λέμβο.

01:10 - Η λέμβος οκτώ κατεβαίνει με 28 άτομα, στην πλειοψηφία τους επιβάτες της πρώτης θέσης. Ο Ισίντορ Στράους αρνείται να μπει στη λέμβο τονίζοντας ότι δεν θα παραβεί την εντολή «πρώτα οι γυναίκες και τα παιδιά». Η σύζυγος του Ίντα μένει στο πλευρό του λέγοντας «Όπου πας εσύ κι εγώ». Δεν θα επιζήσουν.

01:20 - Πέφτει στο νερό και η λέμβος δέκα. Σε αυτή επιβαίνει η μόλις εννέα ετών Μιλβίνα Ντιν. Θα αποτελέσει την τελευταία επιζήσασα της τραγωδίας καθώς πέθανε το 2009 σε ηλικία 97 ετών.

Ακολουθεί η λέμβος εννέα με 56 άτομα, είναι από τις λίγες που κατέβηκαν σχεδόν γεμάτες. Στην βάρκα επιβαίνει η ερωμένη του Αμερικάνου επιχειρηματία Μπέντζαμιν Γκούγκενχαϊμ. Σύμφωνα με την μαρτυρία της ο Γκούγκενχαϊμ και ο υπηρέτης του φόρεσαν επίσημη ενδυμασία και περίμεναν τη βύθιση. «Φορέσαμε τα καλύτερα μας ρούχα και περιμένουμε να πάμε κάτω ως κύριοι» είπε ο Γκούγκενχαϊμ. Το πτώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.

01:25 - Χωρίς να έχουν καταλάβει τη σοβαρότητα της κατάστασης από το «Olympic» στέλνουν το σήμα: «Έρχεται νότια για να μας συναντήσετε;». Από τον Τιτανικό απαντούν: «Βάζουμε τις γυναίκες στις λέμβους». Το καράβι βρίσκεται ώρες μακριά και τελικά θα ενημερωθεί από το «Carpathia» ότι ο Τιτανικός βουλιάζει.

Η λέμβος δώδεκα πέφτει στο νερό με τις μισές θέσεις άδειες. Τελικά θα περισυλλέξει επιζώντες και θα βρεθεί με 70 άτομα επιβαίνοντες.

01:30 - Με τον πανικό πλέον να έχει κυριαρχήσει πολλοί άντρες επιβάτες προσπαθούν να επιβιβαστούν στην λέμβο δεκατέσσερα. Ο υπαξιωματικός Χάρολντ Λόου πυροβολεί τρεις φορές στον αέρα για να τους απομακρύνει. Ο Λόου θα κατέβει με τη λέμβο και μετά την ολοκληρωτική βύθιση του πλοίου θα κάνει τεράστιες προσπάθειες να βοηθήσει τους επιζώντες. Έσωσε τη ζωή δεκάδων ατόμων και θεωρείται ένας από τους ήρωες της τραγωδίας.

Εν τω μεταξύ ο ασυρματιστής Φίλιπς συνεχίζει να στέλνει απεγνωσμένα σήματα. «Οι γυναίκες και τα παιδιά στις λέμβους. Δεν μπορούμε να αντέξουμε περισσότερο» αναφέρει.

Κατεβαίνει η λέμβος δεκατρία αλλά δεν απομακρύνεται από το καράβι. Την ακολουθεί η δεκαπέντε και πέφτει πάνω της. Τα μέλη του πληρώματος καταφέρνουν να απεγκλωβίσουν τις δύο λέμβους.

01:35 - Στο νερό και η σωστική λέμβος δεκαέξι.

01:40 - Ο πρόεδρος της White Star (εταιρία στην οποία ανήκει το πλοίο) Τζ. Μπρους Ισμάει μπαίνει σε ειδική λέμβου διάσωσης που είναι για το πλήρωμα. Θα ισχυριστεί ότι δεν υπήρχαν άλλες γυναίκες και παιδιά στον συγκεκριμένο μέρος και για αυτό επιβιβάστηκε. Επιζώντες θα τον διαψεύσουν. Η απόφαση του να μην μείνει στο πλοίο του θα τον κυνηγά για την υπόλοιπη ζωή του.

01:45 - Περίπου 20 άτομα κατεβαίνουν με την λέμβο δύο και περίπου 50 με την έντεκα. Η πέντε μηνών έγκυος Μαντλιν Άστορ ανεβαίνει στη λέμβο τέσσερα με τη βοήθεια του συζύγου της Τζον Τζέικομπ. Η Άστορ ζητά από τον αξιωματικό Λάιτολερ να μπει στη λέμβο και ο άντρας της. Αυτός αρνείται και τονίζει ότι έχει συγκεκριμένες εντολές. Ο Τζον Τζέικομπ Άστορ καθησυχάζει τη σύζυγο του και της λέει ότι θα μπει αργότερα σε άλλη λέμβο. Το πτώμα του περισυλλέχθηκε μετά τη βύθιση.

O ασυρματιστής του «Carpathia» Χάρολντ Κόταμ λαμβάνει σήμα από τον Τιτανικό που αναφέρει: «Ελάτε όσο πιο γρήγορα γίνεται γέρο. Το μηχανοστάσιο γεμίζει με νερό μέχρι τους λέβητες». Θα απαντήσει: «Όλες μας οι λέμβοι είναι έτοιμες και ερχόμαστε όσο πιο γρήγορα γίνεται». Ήταν η τελευταία επικοινωνία με τον Τιτανικό.

02:00 - Πλέον στο καράβι έχουν απομείνει μόνο τρεις σωστικές λέμβοι και μάλιστα μικρές. Πλέον η πλώρη του Τιτανικού έχει βυθιστεί και η πρύμνη έχει ανυψωθεί σε σημείο που φαίνονται οι προπέλες. Το πλήρωμα κατεβάζει μια λέμβο με πάνω από 20 άτομα. Μια άλλη αρχίζει να παρασύρεται από το νερό. Περίπου 20 άτομα προλαβαίνουν να μπουν αλλά ήδη έχει πάρει νερά. Θα επιζήσουν 12 τους οποίους θα βρει αργότερα ο Χάρολντ Λόου. Η λέμβος θα εντοπιστεί έναν μήνα αργότερα από το πλοίο «Oceanic». Μέσα βρέθηκαν τρία πτώματα.

Ένα μέλος του πληρώματος προσπαθεί να ελευθερώσει την τελευταία λέμβο. Γλιστρά και πέφτει από το πλοίο. Τελικά 30 άντρες θα μπουν την λέμβο, μεταξύ τους και ο αξιωματικός Λάιτολερ.

Ο καπετάνιος Σμιθ απαλλάσσει το πλήρωμα του τονίζοντας ότι πλέον είναι «ο κάθε άντρας για τον εαυτό του». Παραμένει στη γέφυρα του Τιτανικού. Το πτώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.

02:17 - Ο ασυρματιστής Φίλιπς στέλνει το τελευταίο απεγνωσμένο σήμα κινδύνου. Δεν θα επιζήσει και το πτώμα του δεν θα βρεθεί.

02:18 - Όλα τα φώτα στον Τιτανικό σβήνουν και το πλοίο βυθίζεται στο σκοτάδι. Ενώ η πλώρη συνεχίζει να βυθίζεται η πρύμνη σηκώνεται πιο ψηλά. Η πίεση στο μεσόστεγο είναι τεράστια και τελικά το πλοίο σπάει στα δύο ανάμεσα στο τρίτο και τέταρτο φουγάρο. Οι αναλύσεις αναφέρουν ότι χρειάστηκαν περίπου έξι λεπτά για να φτάσει το κομμάτι της πλώρης στον πυθμένα του ωκεανού. Η πρύμνη επιστρέφει στο νερό αλλά πλέον σε κάθετη θέση. Μένει για λίγο έτσι και αρχίζει να βυθίζεται.

02:20 - Και το τελευταίο μέρος της πρύμνης βυθίζεται. Αφήνει πίσω της μια τεράστια φυσαλίδα αέρα. Ο Τιτανικός εξαφανίζεται για πάντα. Η πρύμνη θα εντοπιστεί 610 μέτρα μακριά από το σημείο που βρέθηκε η πλώρη.

Εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονται στα παγωμένα νερά. Είναι όσοι δεν πήρε μαζί του το πλοίο. Οι λέμβοι δεν είναι γεμάτες αλλά το πλήρωμα φοβάται πως αν πλησιάσουν, ο απελπισμένος κόσμος θα τις βουλιάξει. Τελικά κάποιες επιστρέφουν αλλά είναι πλέον αργά. Εντοπίζουν άτομα που έχουν επιζήσει αλλά οι περισσότεροι έχουν πεθάνει από το κρύο. Πολλά πλοία προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τον Τιτανικό αλλά δεν παίρνουν απάντηση.

03:30 - Το «Carpathia» φτάνει στην περιοχή και ρίχνει φωτοβολίδες για να τη φωτίσει. Το πλήρωμα βλέπει τα συντρίμμια και τα πτώματα.

04:10 - Η λέμβος δύο είναι η πρώτη που φτάνει στο «Carpathia». Θα χρειαστούν αρκετές ώρες για να περισυλλέξουν τους επιζωντες. Ανεβαίνοντας στο πλοίο ο Ίσμεϊ γράφει ένα μήνυμα στην εταιρία του. «Με λύπη σας ενημερώνω ότι ο Τιτανικός βυθίστηκε την 15η (Απριλίου) μετά από σύγκρουση με παγόβουνο. Ως αποτέλεσμα χάθηκαν πάρα πολλές ζωές, περισσότερες λεπτομέρειες αργότερα».

08:30 - Το «Californian» φτάνει επίσης στην περιοχή. Κάνει έρευνα για πολλές ώρες αλλά δεν καταφέρνει να βρει επιζώντες.

08:50 - Το «Carpathia» κουβαλώντας 750 άτομα που επέζησαν από την τραγωδία του Τιτανικού φεύγει από την περιοχή με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Θα φτάσει στη αμερικανική μεγαλούπολη στις 18 Απριλίου. Ένα τεράστιο πλήθος θα το περιμένει στο λιμάνι.